Klimaatadaptatie
Ook in ons land zijn de gevolgen van klimaatverandering steeds vaker te merken. Denk aan zware stormen, extreme buien, overstromingen, extreme hitte en droogte. Klimaatverandering leidt tot een grotere kans op incidenten en crises met veel schade, veel slachtoffers en maatschappelijke ontwrichting. Nederland moet zich hierop voorbereiden.
Door klimaatverandering komen de publieke veiligheid en de hulpdiensten steeds vaker onder druk te staan. Daarom is het nodig om de focus te verleggen van crisisbeheersing naar risicobeheersing. In andere woorden: een crisis te voorkomen in plaats van een crisis te bestrijden, als deze eenmaal is ontstaan. Tegelijkertijd wordt een steeds groter beroep gedaan op de veerkracht en het aanpassingsvermogen van onze samenleving.
Het NIPV draagt samen met andere kennisinstituten actief bij aan kennis, onderzoek en de verbinding van alle veiligheidspartners. Zodat zij beter en sneller kunnen reageren en anticiperen op klimatologische excessen. Dat doen we bijvoorbeeld via de landelijke programma’s Klimaatveiligheid en Natuurbrandveiligheid.
Lees meer over klimaatadaptatieVeilige energietransitie
De energietransitie is in volle gang. Fossiele energiebronnen worden vervangen door hernieuwbare en schonere energiebronnen. Nieuwe technologieën en innovatieve toepassingen zorgen voor nieuwe en onbekende risico’s. Vaak wordt in de praktijk pas ontdekt hoe groot deze risico’s zijn. Veiligheid staat bij de energietransitie lang niet altijd bovenaan en er zijn vaak geen wettelijke kaders.
Kennis over de risico’s, impact en veiligheid van de energietransitie is vaak versnipperd. Het NIPV ontwikkelt kennis en verbindt kennis en partners met elkaar. Zo organiseren we verschillende Communities of Practice. In deze netwerken delen groepen experts hun kennis en ervaring rond een bepaald thema met elkaar, zoals batterijen, zonnepanelen en waterstof. Met Brandweer Nederland werken we intensief samen in het programma Veilige energietransitie en ontwikkelen we bijvoorbeeld handreikingen. Ook werken we samen aan projecten met hogescholen en internationale kennisinstellingen, bijvoorbeeld over hoe je veilig een elektrisch voertuig kunt blussen.
Lees meer over een veilige energietransitieInformatiegestuurde veiligheid
Door de digitalisering is Nederland steeds afhankelijker van technologie. Dit maakt de samenleving kwetsbaar voor verstoringen. Cyberspionage, sabotage en terrorisme zijn een bedreiging voor onze vitale, digitale infrastructuur. Maar een datagedreven samenleving biedt ook kansen. Door data-analyse via intelligente systemen en algoritmen kunnen we steeds betere voorspellingen doen. Bijvoorbeeld over het gedrag van systemen, de gebouwde omgeving en de natuur.
Het NIPV ondersteunt de veiligheidsregio’s en hun partners door mee te bouwen aan een sterke informatiepositie. Met als doel om slimmer samen te werken, burgers beter te informeren over risico’s én de juiste keuzes te maken voor de meest geschikte vorm van brandweerzorg en crisisbeheersing. Het NIPV beheert en ontwikkelt meerdere landelijke voorzieningen, zoals het Landelijk Crisis Management Systeem (LCMS) en Slachtofferinformatiesystematiek (SIS), voor de veiligheidsregio’s en hun crisispartners. Ook is het NIPV partner van het Centrum voor Veiligheid en Digitalisering.
Lees meer over informatievoorzieningFysiek veilige leefomgeving
Een fysieke veilige leefomgeving is een omgeving die burgers beschermt tegen fysieke gevaren en risico’s. Die leefomgeving staat onder druk. Steeds meer mensen delen minder ruimte met elkaar in ons dichtbevolkte land. Hoogbouw, complexe bouw en meer én minder zelfredzame gebruikers van gebouwen maken het optreden van de hulpdiensten lastiger. Ook wordt de afstand tussen de bebouwde omgeving en risicobronnen, zoals gevaarlijke stoffen, steeds kleiner.
Door de verdichting neemt de kans op grote incidenten en crises toe. Het wordt moeilijker om de risico’s te beheersen met preventieve maatregelen. Hulpdiensten hebben meer kennis en vaardigheden nodig om risico’s op tijd te herkennen en bij incidenten snel en veilig op te treden. Het NIPV draagt hieraan bij met onderzoek, onderwijs, ondersteuning en informatie. Zo doen we onderzoek naar duurzaam bouwen en brandveiligheid, naar de inzet van de brandweer bij hoogbouw en naar de vluchtveiligheid van woongebouwen.
Maatschappelijke veerkracht
Door verschillende maatschappelijke ontwikkelingen wordt onze samenleving kwetsbaar voor verstoringen. Verstoringen die grote effecten kunnen hebben op verschillende sectoren tegelijkertijd. En kunnen leiden tot onvoorspelbare crises. Als er in de samenleving geen veerkracht is om die crises het hoofd te bieden, is er kans op ontwrichting van de maatschappij. De kans daarop is de laatste jaren toegenomen. Het vertrouwen in de overheid en de onderlinge verbondenheid nemen af.
Het maatschappelijk belang van veerkrachtige organisaties is groot. Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat organisaties in het veiligheidsdomein niet stilvallen als er een crisis, grootschalig incident of verstoring van een vitaal proces ontstaat. Het NIPV draagt met onderzoek, onderwijs, ondersteuning en informatie bij aan het versterken van de maatschappelijke, institutionele en bestuurlijke veerkracht in Nederland. Zo onderzoeken we welke maatschappelijke organisaties we kunnen samenbrengen om Nederland weerbaarder en veerkrachtiger te maken.
Lees meer over maatschappelijke veerkracht