Handboek Gebouwbrandbestrijding: lesboek en naslagwerk
15 maart 2023
De Basisprincipes van brandbestrijding, het FABCM-model, inzicht in de mensfactor: allemaal resultaten van jarenlang onderzoek naar brandverloop, brandbestrijding en incidentmanagement. Met uitstapjes naar natuur- en scheikunde, veiligheidskunde en psychologie. Al deze inzichten zijn nu samengebracht in het Handboek Gebouwbrandbestrijding: als compleet lesboek en naslagwerk een must voor iedere brandweermedewerker!
Onderlegger voor alle onderwijsproducten
Het vakgebied brandbestrijding is volop in ontwikkeling. Veel actuele inzichten zijn gebundeld in de Basisprincipes van brandbestrijding. Lector Brandweerkunde Ricardo Weewer: “Wat nog ontbrak, was een vertaling van de basisprincipes in concrete, toepasbare vakkennis. In dit nieuwe handboek is de vakinhoudelijke kennis ‘gedidactiseerd’, zodat deze als leerstof kan worden gebruikt. Zo kunnen brandweermensen de basisprincipes tussen hun oren, in het hart en in de vingers krijgen.” Weewer is blij met het resultaat: “Met de uitgave hebben we nu een onderlegger voor alle onderwijsproducten en leeractiviteiten op het gebied van brandontwikkeling, brandbestrijding en incidentmanagement bij gebouwbranden.”
Veel aandacht voor toepassing in praktijk
Lector Brandveiligheidskunde Lieuwe de Witte vult aan: “Het handboek bevat basiskennis voor alle opleidingen binnen brandweerzorg, dus ook voor risicomanagement. Ook besteedt de uitgave veel aandacht aan de toepassing van deze kennis in de praktijk. Binnen de basisprincipes zijn theoretische natuurkundige achtergronden van brand, brandverloop en de opwarming bij brand, zoals het brandvermogen en koelend vermogen, omgezet naar eenvoudige vuistregels. Maar om te weten waar de vuistregels vandaan komen, ze echt te begrijpen en om van de vuistregels te kunnen afwijken is meer kennis nodig van gebouw- en brandfysica. In het handboek gaan we daarom in op enkele algemene begrippen en natuurkundige principes om de samenhang tussen deze begrippen en principes te bepalen. Daarbij leggen we steeds de link met de betekenis voor de praktijk. Hierdoor leer je als risicobeheerder of brandbestrijder beter je vakgebied begrijpen.”
Onderwerpen
Het handboek volgt de lijn van de bijscholing Instructeur Brandbestrijding van NIPV. Die bijscholing bestaat uit de volgende onderwerpen:
> Branddynamica en brandbestrijding
> Gebouw- en brandfysica
> De ‘human factor’: menselijke beperkingen bij incidentbestrijding
> Verkennen van gebouwbranden
> Oefenen met de Basisprincipes van brandbestrijding.
Download het Handboek Gebouwbrandbestrijding
Lees ook
Het handboek bevat landelijke procedures en afspraken over C2000 en ook veel informatie die de veiligheidsregio’s kunnen gebruiken om C2000 optimaal in te richten.
De pandemie heeft enkele kwetsbaarheden zichtbaar gemaakt, maar er zijn ook zeker dingen goed opgepakt.
In NRC vertelt onderzoeker Karin Dangermond dat vrouwen een belangrijke meerwaarde hebben in een brandweerkorps.
“Laat weten wat er speelt in de regio”, zegt Hakan Meijer, lid van de stuurgroep Ontwikkelfonds. “Dan kunnen we met elkaar daarin optrekken en de goede keuzes maken. Zo draagt het onderwijsaanbod nog meer bij aan wat het werkveld graag wil.”
“Tijdens de opleiding ben ik erachter gekomen dat een bijdrage leveren aan de maatschappij voor mij nog belangrijker is dan dat ik eigenlijk dacht”, vertelt Joris Brehm, brandweerofficier in opleiding.
“Ik wilde graag vakbekwaam worden op het gebied van omgevingsveiligheid”, aldus Van der Donk. “Het flexibele leren was een goede uitkomst voor mij. Ik heb de leerblokken gekozen waarvan ik dacht: deze heb ik nodig!”
Hulpverleners zullen in de toekomst in de gebouwde omgeving vaker waterstof tegenkomen. Waterstofaggregaten zijn hier een voorbeeld van: ze worden op bouwterreinen en festivals gebruikt om op een duurzame manier stroom te leveren. Maar dit brengt ook risico’s met zich mee.
In 2023 ondersteunde Team Digitale Verkenning (TDV) maar liefst 330 keer bij een incident. Dit landelijk brandweerspecialisme levert onbemande systemen, zodat brandweermensen effectiever, efficiënter en veiliger hun werk kunnen doen. Het gaat om bijvoorbeeld drones, maar ook om blusrobots en om vierpotige robots.
Het uitvoeren van een technische ruimte als apart brandcompartiment blijkt geen realistische optie te zijn. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen Livestock Research, waaraan het NIPV heeft meegewerkt.