Brandweerdoctrine

De brandweerdoctrine beschrijft hoe de brandweer veilig en effectief kan optreden. Een overzicht van de belangrijkste onderzoeken.

Kwadrantenmodel

Werkdocument Kwadrantenmodel voor gebouwbrandbestrijding (2014)

In dit document wordt beknopt en kernachtig weergegeven wat er binnen de Nederlandse brandweer bedoeld wordt met de brandweerdoctrine en het kwadrantenmodel. De publicatie is een gezamenlijk initiatief van Brandweer Nederland en de Brandweeracademie van het IFV (voorloper NIPV).


Offensief binnen 

Brandproeven in (sloop)woningen in Zutphen (2015)

Uit het onderzoek blijkt dat rook het grootste gevaar is bij branden in woningen. Het gesloten houden van deuren belemmert de rookverspreiding. Snel ontwikkelende branden in woningen hebben ook snel zuurstofgebrek en gaan in korte tijd over in een smeulende brand. Het brandverloop in een woning hangt van veel factoren af: hoe een brand zich in een woning uitbreidt, is daarom onvoorspelbaar.

Schuim en water opnieuw belicht (2015) 

Het doel van het onderzoek was inzicht te geven in het rookgaskoelend effect van DLS One Seven® (conform de door de leverancier aanbevolen werkwijze) ten opzichte van HD en LD (conform de CFBT-methode) en DLS One Seven® (conform de werkwijze toegepast in het eerdere onderzoek Verkoelende experimenten met water en schuim.

Verkoelende experimenten met water en schuim (2013) 

Een onderzoek naar rookgaskoeling en blussing bij een offensieve binneninzet met DLS, Firedos, hoge druk en lage druk.


Offensief buiten

Samen met brandweermensen is onderzoek gedaan naar technieken voor een effectieve offensieve buiteninzet (OBI). Het doel hiervan was om de bruikbaarheid en effectiviteit van coldcutter, fognails en nevelkogel in een gecontroleerde maar zo realistisch mogelijke context te onderzoeken op hun toepasbaarheid voor een offensieve buiteninzet. Daarnaast zijn hoge druk, lage druk, drukluchtschuim en repressieve ventilatie onderzocht. Tijdens de experimenten is telkens uitgegaan van een ventilatiegecontroleerde brand.  

Vier deelonderzoeken 

Het OBI-project is opgedeeld in vier deelonderzoeken. De offensieve buiteninzettechnieken zijn onder verschillende omstandigheden onderzocht, waarbij een onderscheid is gemaakt in gebouwtypen met bijbehorende bouwmaterialen, een lagere of hogere vuurlast, een bereikbare vuurhaard of een afgeschermde vuurhaard, een uitbreidbare of niet uitbreidbare vuurhaard en inzet direct in de brandruimte of indirect via een andere ruimte.  

Handelingsperspectief (2017)

Het eindresultaat van het OBI-project is een praktisch handelingsperspectief voor brandweermensen in de praktijk, dat vooral is bedoeld om repressief leidinggevenden te ondersteunen bij hun keuze voor het al dan niet toepassen van de offensieve buiteninzet bij gebouwbranden. Het handelingsperspectief is geschikt voor zowel woning- als industriebranden, met en zonder (potentiële) slachtoffers.

OBI 5: De offensieve buiteninzet: groot pand, grote zorg? (2016) 

Een onderzoek naar inzetten in een industriële omgeving met een hoge vuurlast en inzet op een niet direct bereikbare brand in de brandruimte. 

OBI 4: De offensieve buiteninzet bereikbaar? (2016)

Een onderzoek naar offensieve buiteninzetten in een klein kantoorpand met twee ruimten en met een hoge vuurlast, waarbij ofwel indirect of ofwel direct in de brandruimte werd ingezet.

OBI 2/3: De offensieve buiteninzet, compleet of complex? (2015)

Een onderzoek naar offensieve buiteninzetten in een appartement met vier ruimten en met een hoge vuurhaard die niet direct bereikbaar was.

OBI 1: Praktijkexperimenten technieken offensieve buiteninzet (2012)

Een verkennend onderzoek naar offensieve buiteninzetten in een industriële omgeving met een relatief lage vuurlast, met rechtstreekse inzet op de brandhaard. 


Defensief buiten

Waterschermen en waterstralen (2023)

Een literatuuronderzoek naar de effectiviteit van waterschermen en waterstralen bij het beperken van de verspreiding van toxische of brandbare gas- en dampwolken bij chemische incidenten. Uit het onderzoek blijkt dat het effect beperkt is en afhangt van veel factoren.

Brandoverslag. Handelingsperspectief en literatuuronderzoek (2018)

De uitgave geeft brandweermensen vuistregels om te bepalen wanneer een brand kan overslaan en hoeveel water er nodig is om dat te voorkomen. Ook gaat de publicatie in op de verschillende technieken waarmee de brandweer brandoverslag kan voorkomen.

Defensieve buiteninzet: warmtestraling en waterschermen (2015)

Onderzoek, in samenwerking met een student van Saxion Hogeschool, naar de effectiviteit van een waterscherm. Dit onderzoek is relevant om tot een meer evidence based benadering van brandbestrijding te komen. Ook is het van belang om de brandweer onderbouwde handelingsperspectieven te geven voor het doen van een defensieve buiteninzet. 

Innovatieproject Effectbestrijding brand (rookverspreiding) (2011-2013)

Dit project, met de Brandweeracademie als hoofduitvoerder, bestond uit drie fasen en hierdoor ook uit drie deelrapporten. In fase 1 is met behulp van een innovatieve denkmethode (TRIZ) gebrainstormd om tot innovatieve oplossingen te komen om rookverspreiding te beperken. Dit heeft geleid tot drie mogelijke principes om de problematiek aan te pakken: de rook neerslaan, de rook filteren of het bevorderen van een volledige verbranding waardoor schadelijke stoffen zo veel mogelijk verbranden, dan wel pluimstijging wordt bevorderd. In fase 2 zijn voor deze principes een aantal oplossingen nader onderzocht op basis van beschikbare informatie in de literatuur of op internet. Het derde rapport beschrijft de laatste fase van het project, waarbij samen met verschillende publieke en private partijen een aantal oplossingen experimenteel zijn getoetst op hun toepasbaarheid.