Nieuwe leerstroom Industriële Veiligheid krijgt gestalte
Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, februari 2023
In september dit jaar gaat de nieuwe leerstroom Industriële Veiligheid (IV) van start. Het kennisprogramma, dat tot stand is gekomen met input vanuit de veiligheidsregio’s, is een onderdeel van het nieuwe Leerlandschap Risicomanagement van het NIPV. Een belangrijk kenmerk van het nieuwe leerlandschap is dat de leerstromen voor de vakgebieden industriële veiligheid, brandveiligheid en ruimtelijke veiligheid modulair van opbouw zijn en beter aansluiten op het kennisniveau dat de cursisten (deels) al hebben.
Op 26 januari vond een kick-off bijeenkomst plaats van de ontwikkelaars en beoogde docenten voor de leerstroom Industriële Veiligheid. Komende maanden gaat een aantal ontwikkelgroepen aan de slag om de diverse leerblokken voor de leerstroom IV concreet te vullen met les- en leerstof.
Leerstroom houdt rekening met bestaande kennisniveau
“De leerstroom IV is qua opzet en inhoud wezenlijk anders dan de oude ‘leergang’”, verduidelijkt Linda van de Ven, adviseur van het Centrum Opleiding en Vorming Brandweer bij NIPV. “In de ‘oude’ situatie ging een leergang doorgaans in september van start met een vastgesteld lesprogramma voor een groep cursisten, waarna zij de opleiding anderhalf jaar later met examens afsloten. Die aanpak sloot niet aan bij het sterk wisselende kennisniveau van cursisten binnen een lesgroep. De leergang werd gevolgd door zowel beginnende beroepsbeoefenaren die helemaal nieuw waren binnen het veiligheidsdomein als door functionarissen die al jaren werkzaam waren in een ander taakveld binnen een veiligheidsregio, zoals brandveiligheid of ruimtelijke veiligheid. Die mensen hadden dus al de nodige basiskennis. De nieuwe leerstroom IV houdt rekening met dat bestaande kennisniveau, waardoor niet iedereen alle leerblokken hoeft te volgen. Wie bijvoorbeeld al jaren als adviseur brandveiligheid heeft gewerkt, kan het leerblok brandveiligheidskunde overslaan.”
Leerblokken volgen die aansluiten bij behoeften
Het gevolg van deze opzet is volgens Linda van de Ven dat cursisten groepsgewijs onderwijs krijgen aangeboden op het NIPV, maar in wisselende groepssamenstellingen, al naar gelang de behoefte om bepaalde leerblokken te volgen. “De modulaire opbouw maakt het voor ‘zittende’ specialisten industriële veiligheid ook mogelijk om op een willekeurig moment een leerblok naar keuze te volgen als zij in hun praktijk het gevoel hebben dat ze hun kennis op dat thema moeten bijspijkeren. Ook wordt het eenvoudiger om binnen de veiligheidsregio over te stappen naar een andere specialisatie. Wie bijvoorbeeld wil switchen van industriële veiligheid naar brandveiligheid of andersom, hoeft niet een volledige leerstroom te volgen.”
Onderlinge samenwerking bevorderen
Om praktische redenen is het onderwijs in de nieuwe leerstromen, ondanks verschillen in kennisniveau, groepsgewijs georganiseerd. Wel wordt meer individuele voorbereiding van de cursisten gevraagd om een zekere basiskennis op te doen alvorens inhoudelijk aan de cursus te beginnen. Bijvoorbeeld door zich in te lezen, met e-learning of via interviews met ervaren collega’s in het vakgebied. Een pluspunt van het nieuwe leerlandschap met leerstromen, waarin inhoudelijke leerblokken deels generiek zijn, is volgens Linda van de Ven dat functionarissen in de taakvelden industriële veiligheid, brandveiligheid en ruimtelijke veiligheid elkaars ‘taal’ leren spreken. “Dat bevordert ook de onderlinge samenwerking in dossiers waarin de functionarissen elkaar in de praktijk kunnen tegenkomen.”
Kenniscirkel
Het is volgens Linda van de Ven nog een stevige opgave voor de ontwikkelgroepen en de docenten om de leerstroom te vullen en op tijd uit de startblokken te krijgen. De eerste opzet van de leerstroom IV is voor advies aan het veld voorgelegd en aan de hand van de respons vanuit de veiligheidsregio’s wordt het curriculum in de diverse lesblokken vertaald. “De leerstroom is uiteraard ook Omgevingswetproof. Zo zal voor de specialisten Industriële Veiligheid de adviestaak in het kader van vergunningverlening, toezicht en handhaving belangrijker worden als de Omgevingswet van kracht wordt. Tevens krijgen kennisdocumenten die het werkveld oplevert een betere plek in het onderwijs, zodat we de kenniscirkel; onderzoek, praktijk en onderwijs, kunnen sluiten. Zo krijgt bijvoorbeeld het handboek Milieuadvisering, dat nog in ontwikkeling is, een belangrijke plek binnen het leerblok Milieuadvisering. We zijn met een enthousiast ontwikkelteam bezig om de leerblokken vorm te geven, met als doel dat in september de eerste groep in de nieuwe leerstroom IV kan starten.”
Neem voor meer informatie of uitleg over het leerlandschap Risicomanagement contact op met Linda van de Ven of bekijk de opleidingsinformatie over het Leerlandschap Risicomanagement.
Lees ook
De verbreding van Brzo-inrichtingen naar andere categorieën risicorelevante bedrijven en de voorbereiding op de invoering van de Omgevingswet bepaalde de agenda van het LEC in 2022 komen ruim aan bod.
Sophie Lang (Veiligheidsregio Zuid-Limburg): Passie voor industrie en veiligheid. Haar drive is bij te dragen aan een grotere industriële veiligheid; voor deze en toekomstige generaties.
Het scenario ‘brand in afvalstapel’ wordt in vergunningen niet als relevant scenario beschouwd, terwijl juist dit type branden met een grote omgevingsimpact het meest voorkomt in de branche.
Op 1 december verzorgde het LEC IV een webinar om IV-specialisten in de veiligheidsregio’s wegwijs te maken in het nieuwe Scenarioboek Industriële Veiligheid.
Het LEC IV heeft voor de jaarlijkse kamerraportage de stand van zaken bedrijfsbrandweeraanwijzingen bij Brzo-bedrijven 2021 aangeleverd.
Het LEC IV heeft zijn Jaarplan voor 2023 gepresenteerd; het eerste in de nieuwe huisstijl en is opgebouwd in vijf thematische pijlers: ‘netwerkbeheer’, ‘kennismanagement’, ‘beleidsontwikkeling’, ‘professionele uitvoering’ en ‘communicatie en profilering’. Een andere belangrijke activiteit komend jaar is de implementatie van de Handreiking incidentonderzoek in de industrie.
Het Belgisch Nationaal Crisiscentrum (NCCN) is bezig met het ontwikkelingen van een programma dat zal dienen als ondersteunend platform om de noodplanning en crisisbeheer te organiseren: Paragon.
De oefeninspiratiebank is een online platform waar u oefeningen kunt vinden en delen en is ontstaan om organisaties meer van elkaar te laten leren en om kennis over netcentrisch werken te delen.
Het lectoraat Crisisbeheersing van NIPV organiseerde op 1 december een Proefschrift & Praktijk sessie. In deze sessie kwam onder andere het proefschrift van collega Willem Treurniet aan de orde, met als titel Between Chaos and Continuity: A Common Operational Picture in Support of Emergency Response Networks.