NFPA-cursus biedt waardevolle kennisupgrade

Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, juni 2024

In maart heeft het NIPV de eerste van een tweetal leerblokken over de NFPA-standaarden (NFPA = National Fire Protection Associaton) aangeboden. Doel van het vijfdaagse lesprogramma, dat vanuit het jaarplan van het LEC Industriële Veiligheid (LEC IV) door het NIPV is ontwikkeld, is de kennis van specialisten industriële veiligheid over deze Amerikaanse brandveiligheidsstandaarden een ‘upgrade’ te geven. Die opzet is geslaagd, getuige de ervaringen van een aantal deelnemers aan de cursus. In Nederland wordt de NFPA vooral in de industrie op veel plaatsen toegepast.

Boeiend

“Een zeer leerzame cursus”, vindt Ramon Blaauw, specialist risicobeheersing bij Veiligheidsregio IJsselland. “Het was een intensief programma, maar dat heeft in mijn ogen juist grote meerwaarde. Doordat je vijf dagen op rij helemaal wordt ondergedompeld in de NFPA-materie, doe je in relatief korte tijd veel kennis op. Ik vind het heerlijk als een materiedeskundige met praktijkkennis urenlang boeiend kan vertellen over de standaarden en hun toepassing. Zo’n leervorm past wel bij mij. Dankzij de verdiepende uitleg, de praktijkvoorbeelden en interactie met de andere cursisten, heb ik veel opgestoken.”

Blaauw voegde recent het vakgebied industriële veiligheid toe aan zijn takenpakket en krijgt daardoor meer risicovraagstukken op zijn bordje waarvoor de NFPA-normen uitkomst kunnen bieden. Een zwaar industrieel risicoprofiel heeft IJsselland niet, maar juist in de categorie ‘risicorelevante bedrijven’ kunnen in adviestrajecten zaken aan de orde komen waarop de NFPA wellicht antwoorden heeft.

Brede blik

Blaauw : “De NFPA biedt bij lastige advieskwesties meer houvast dan bijvoorbeeld de NEN. Een leerzame casus die door een docent werd uitgediept was hoe je de standaarden kan toepassen op logistieke opslaggebouwen. Als in een loods grote hoeveelheden ADR-stoffen worden opgeslagen, is een sprinklerinstallatie vaak vereist. Maar ook in loodsen die niet onder de ADR vallen, worden vaak aanzienlijke hoeveelheden brandbare stoffen opgeslagen. De les is dat je je niet moet blindstaren op ADR, maar met een brede blik moet kijken naar het karakter van de opslag en de opgeslagen stoffen en daar het brandbeveiligingsregime op moet afstemmen. Voor dergelijke vraagstukken biedt de NFPA meer houvast dan de Nederlandse brandveiligheidsregelgeving. Het kan voor mijn praktijk zeker nuttig zijn, want ook in onze regio zijn bedrijvenparken met grote logistieke complexen waar dit thema kan spelen.”

Hernieuwde kennismaking

Voor Herman Bouius, specialist risicobeheersing bij Veiligheidsregio Fryslân, is de NFPA geen onbekende materie. In zijn adviespraktijk maakte hij al in 2009, bij zijn vorige werkgever Veiligheidsregio Groningen, kennis met de Amerikaanse standaarden. “Bij het beoordelen van uitgangspuntendocumenten voor de toepassing van brandbeveiligingssystemen leerde ik de NFPA kennen als set standaarden die goed aansluit op de praktijk van industriële brandveiligheidsadvisering. Door mijn toenmalige afdelingshoofd is destijds de NFPA-documentenreeks aangeschaft als naslagwerk en toen een Amerikaanse docent naar het IFV kwam om voor Nederlandse brandveiligheidsdeskundigen een NFPA-cursus te verzorgen, heb ik daar ook aan deelgenomen.”

Doel en functie

Bouius zegt de ‘herhalingscursus’ als heel waardevol te hebben ervaren. “Ik heb een hoop nieuwe dingen opgestoken. Onder andere wat de keuze voor een bepaald sprinklersysteem betekent voor het restrisico en voor het repressief optreden van de brandweer. De NFPA leert je hoe je op een goede manier de doelstellingen van een brandbeveiligingssysteem kan vertalen in een ontwerp voor een geschikt blussysteem. Daar gaat de NFPA verder in dan de Nederlandse regelgeving. Nederlandse normen vragen om bijvoorbeeld ‘stellingsprinklers’. Vanuit de NFPA kunnen ook ESFR-sprinklers worden toegepast, waardoor de stellingsprinklers achterwege mogen worden gelaten. Deze specifieke situatie kent de NEN-norm (nog) niet.”

“Belangrijk is het uitgangspunt dat een sprinklersysteem vooral een brandbeheersende functie heeft, om de brandweer meer tijd te geven voor haar repressieve inzet. Bij de keuze van een bepaald brandbeheersingssysteem moet je je dus altijd afvragen: ‘Wat is het beoogde doel van het systeem en wat betekent dit systeem voor de repressie?’ Daar zijn we tijdens de cursus diep op ingegaan. Het was best pittig, vijf lange dagen, maar inhoudelijk heb ik veel geleerd.”

Complexe materie

Uit Rotterdam-Rijnmond schoof toezichthouder industriële veiligheid Valesca Libiee aan bij de cursus. Zij komt in het omvangrijke industriecluster in het Rijnmondgebied regelmatig met de NFPA in aanraking en merkt dat de standaarden niet voor alle vraagstukken de ultieme oplossing bieden. Libiee: “Wat mij vooral is opgevallen tijdens de cursus is dat verschillende richtlijnen en normen kunnen worden gebruikt. Het stopt niet bij alleen de NFPA. Zo kan er ook gebruik gemaakt worden van de FM Data Sheets of de NEN-normeringen. Het één is niet altijd beter dan het andere, maar er zijn wel verschillen. Dat maakt het complex.”

De cursus was niet alleen voor inspecteurs en toezichthouders interessant. Ook adviseurs van veiligheidsregio’s, adviesbureaus en het bedrijfsleven konden bij de cursus aansluiten. Libiee: “Zelf heb ik het als prettig en waardevol ervaren om met een gemêleerde groep samen te zitten bij de cursus. Zo krijg je ook inzicht in het gebruik van de NFPA door bijvoorbeeld de adviseurs. Het waren wel intensieve lange dagen waarbij er heel veel informatie werd gedeeld en de docenten diep op de stof in gingen.”

Door die diepgang en de hoeveelheid aan informatie waren vijf dagen eigenlijk nog te kort, signaleert Libiee. “Zeker als er nog ruimte moet zijn voor het behandelen van casussen en opdrachten. Voor mijzelf heb ik uit deze cursus hele nuttige informatie en tips gehaald die van belang zijn tijdens inspecties. Ik vond wel dat de cursus voornamelijk gericht was op de opslag van verpakte gevaarlijke stoffen in PGS-15-loodsen. Persoonlijk had ik liever iets meer procesinstallaties en blussystemen in relatie tot de NFPA besproken en daarop casussen uitgevoerd.”

Vanuit de opleidingsorganisatie van het NIPV blikt Linda van de Ven tevreden terug op het eerste NFPA-leerblok: “Zoals al ons aangeboden onderwijs hebben wij ook dit leerblok geëvalueerd, samen met de docenten en de deelnemers. Het leerblok is door de deelnemers met gemiddeld een 8 gewaardeerd! Daar zijn we ontzettend trots op. We bedanken daar de bevlogen docenten Mathijs Hardeman en Christiaan Huijbreghts van Acuro voor. We waarderen de gemaakte tips en tops en zullen deze waar dat kan verwerken in het leerblok in het najaar. Hopelijk kunnen we er weer een succes van maken en worden we binnen de Nederlandse brandweer nóg vakbekwamer op het gebied van NFPA. De intentie is om dit leerblok cyclisch aan te gaan bieden. De eerste gesprekken voor de planning van 2025 lopen hiervoor.”