Blog: Zowel één landelijk als lokale steunpunten gewenst!*

14 maart 2022

Voorkom dat mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd.

Jan Mans – burgemeester van Enschede ten tijde van de vuurwerkramp – werd in 2000 overvallen toen opeens een legertje ambtenaren van VWS op de stoep stond in het gemeentehuis van Enschede en hem aangaf dat een informatie- en adviescentrum zou worden opgestart.

Dit onverwachte activisme vanuit het ministerie was een rechtstreeks gevolg van de parlementaire enquêtecommissie Bijlmerramp (rapport verscheen in 1999) die vaststelde dat indertijd in 1992 een goede gecoördineerde informatievoorziening ontbrak. De toenmalige minister (mevrouw Borst) moest bijna aftreden en had in 2000 haar lesje geleerd.

De kern van een IAC is dat het uitgaat van de één loketfunctie. Een slachtoffer van een calamiteit of andere directe betrokkene dient niet steeds van het kastje naar de muur te worden gestuurd. Er wordt fysiek dan wel virtueel één plaats gecreëerd waar deze persoon terecht kan. Achter dat ene loket zijn dat verschillende hulp- en ondersteuningsfuncties (over onderdak en wonen, over werk en uitkering, over medische en psychosociale zorg, e.v.) verenigd. Het zal duidelijk zijn dat bij een ’klassieke’ ramp die zich op één plaats voltrekt, het organiseren van een IAC nog betrekkelijk eenvoudig is. De nabestaanden van MH-17 woonden door het gehele land en toen is dan er ook voor gekozen een digitaal centrum in te richten.

Bij de coronacrisis zagen wij wel vele plekken waar mensen informatie konden verkrijgen (Infoportalen) maar lang niet iedereen was op de hoogte van al deze – veelal gescheiden – informatie- en adviespunten.

In deze Oekraïne-situatie is het zeker ook ingewikkeld hoe je dat het beste kan organiseren; we zien al vele initiatieven en coördinatiepunten. Op landelijk niveau lijkt met het Knooppunt Coördinatie en Informatie Oekraïne (KCIO) een centrale actor in de maak die zowel de professionals als de burgers kan ondersteunen. Daarvoor is het nodig dat dit punt (of een ander) wel het landelijk aangewezen centrale punt wordt met een duidelijk budget, mandaat en bevoegdheden.

Al zal dit de duidelijkheid en communicatie landelijk aanmerkelijk kunnen bevorderen, hiermee zijn we er zeker nog niet. In een fors aantal steden (naar schatting zo’n 50-75, maar ook denkbaar is dat alle gemeenten een apart herkenbaar loket inrichten) zal ook een fysiek IAC ingericht moeten worden. Een plek waar Oekraïners (en mogelijk straks ook Russen) maar ook de eigen inwoners in de regio terecht kunnen voor informatie en advies.

Menno van Duin, lector Crisisbeheersing



* Michel Duckers, Marleen Kraaij, IJle Stelstra, Maaike van Dam en Vina Wijkhuijs dank voor het meelezen

Lees ook

26-09-2023
Blog: Bonsaiboompjes kweken

Het Congres Fire Safety & Science was voor lector Ricardo Weewer een wake-upcall. “Het is vijf over twaalf. Maar nog niet helemaal te laat om in actie te komen.”

20-09-2023
Waterstofincidenten in besloten ruimtes

Onderzoek naar de effecten die kunnen optreden als waterstof vrijkomt in een parkeergarage. Dit is vergeleken met de effecten van het vrijkomen van lpg.

18-09-2023
Nieuw: leidraad voor brandveilig beheer van woongebouwen

Met de leidraad en andere hulpmiddelen kunnen gebouweigenaren en -beheerders een beheersplan opstellen om een woongebouw brandveilig te gebruiken.

13-09-2023
Onderwijsjaar 2023–2024 succesvol geopend

De crisis van de toekomst, en de vraag of we voldoende zijn voorbereid op wat komen gaat, stond centraal tijdens de opening.

12-09-2023
“Informatie over de situatie is slechts de helft van de puzzel”

Willem Treurniet werkt als strategisch adviseur Netcentrisch werken bij het NIPV. In zijn rol was hij samen met brandweercommandant Bert Brugghemans te gast bij de eerste aflevering van de podcastreeks ‘De Kracht van Netwerken: Samen door de crisis’.

07-09-2023
34 studenten starten met unieke minor Publieke veiligheid: brandweerzorg en crisisbeheersing

De minor biedt de hbo-studenten verdiepende kennis over het voorkomen, beheersen en leren van (brand)incidenten en crises.

06-09-2023
Tweede inventarisatie inzet NL-Alert 2018-2022

Bij welke incidententypen is NL-Alert ingezet en wat is de kwaliteit van deze berichtgeving?

17-08-2023
Thermal runaway in een lithium-ion batterijpakket

Wat houdt een thermal runaway in? Hoe ontstaat het en wat zijn de effecten en gevaren? Dat wordt uitgelegd in een video.

18-07-2023
Batterijen van de toekomst en veiligheid

Het NIPV onderzocht de veiligheid van de nieuwe generatie lithium-ion batterijen, sodium-ion batterijen en redox-flow batterijen.