Zowel boogmethode als 3D-pulsmethode is geschikt om effectief rookgassen te koelen
11 december 2025
Hoe kunnen rookgassen het beste worden gekoeld: met de boogmethode of met de 3D-pulsmethode? In twee series praktijkexperimenten heeft het NIPV het effect van beide methoden onderzocht. Hieruit blijkt dat allebei de technieken rookgassen effectief koelen. De continue boogmethode met lage druk geeft de meeste koeling.
Wereldwijd discussie over beste manier van rookgaskoeling
Bij het uitvoeren van een offensieve binnenaanval moeten brandweermensen zich veilig kunnen voortbewegen door de (hete) rook richting de brandhaard. Hiervoor is het nodig om de rookgassen te koelen. Wereldwijd is er discussie over de beste manier van rookgaskoeling. Is de boogmethode, waarbij tegen wanden en plafonds wordt gespoten, het meest effectief? Of is dat de 3D-pulsmethode, waarbij met pulsen water in de rookgaslaag wordt gespoten?
In 2019 hebben we een eerste serie praktijkexperimenten uitgevoerd, met de deur open. Afgelopen voorjaar hebben we vervolgonderzoek gedaan. Hierbij hebben we onderzocht of de resultaten uit 2019 ook gelden bij andere omstandigheden, zoals bij een gesloten deur, en bij varianten van de boogmethode: met een continue of onderbroken straal water. De praktijkexperimenten zijn uitgevoerd in samenwerking met de Community of Practice Brand.
Wat is er gemeten?
We hebben onderzocht wat het effect is van de boogmethode (continu of onderbroken) en de 3D-pulsmethode op:
- Het koelen van de rookgassen: daalt de temperatuur?
- De veiligheid voor de brandweer en slachtoffers: blijft de warmtestralingsdosis binnen de grenswaarde? Wat zijn de overlevingskansen voor slachtoffers?
- De beleving van de inzetploeg: wat is de mate van warmteregulatie, discomfort en inspanning?
Conclusie: beide methoden koelen effectief
De conclusies van de experimenten uit 2025 bevestigen die van 2019:
- Beide methoden koelen de rookgassen effectief. De continue boogmethode met lage druk en een debiet van 250 l/min geeft de meeste koeling.
- De koeling voor en achter de inzetploeg is bij de continue boogmethode (lage druk en 250 l/min) gunstiger dan bij de 3D-pulsmethode.
- De boogmethode is makkelijker uit te voeren en geeft meer koeling, vooral bij een dynamische rookgaslaag.
- Het sluiten van de deur heeft een positieve invloed op de temperatuur. Deze daalt 200 tot 250 ˚C. Bij een gesloten deur zakt de rookgaslaag lager dan bij een open deur.
- Voor de inzetploeg zijn beide methoden niet bovenmatig zwaar.
- Beide rookgaskoelingsmethoden verslechteren de condities voor slachtoffers. Het sluiten van de deur zorgt voor een temperatuurdaling (gunstig voor slachtoffers), maar tegelijkertijd voor een lager hangende rookgaslaag (nadelig voor slachtoffers).
Les- en leerstof blijft ongewijzigd
Op grond van de uitkomsten van de experimenten is het niet nodig om de les- en leerstof over rookgaskoeling aan te passen.