“Het delen van kennis vind ik het leukste wat er is”
12 december 2025
“Het delen van kennis en ervaringen met brandweercollega’s vind ik het leukste wat er is”, vertelt Jos Dijkgraaf, werkzaam als ploegchef bij Veiligheidregio Haaglanden. “Inmiddels werk ik hier bijna 35 jaar, waarvan de laatste 17 jaar als ploegchef. Ook werk ik als trajectbegeleider voor de leergang Ploegchef en ik geef les aan de leergang Ploegchef. De rol van ploegchef en de manier van opleiden heb ik enorm zien veranderen in de afgelopen decennia.”
“Het delen van ervaringen met andere ploegchefs vind ik een van de waardevolste dingen van een bijeenkomsten voor ploegchefs. Je merkt dan dat de problematiek of valkuilen waar je tegenaan loopt als ploegchef in Haaglanden, echt niet zoveel verschillen van de ploegchef in een andere regio. Dingen die in je eigen regio of in andere regio’s zijn opgelost, geef je dan weer mee aan collega’s met dezelfde problematiek. Het is dus eigenlijk meer het ophalen van elkaars kennis. Dat is echt heel waardevol. Ik kom er altijd rijker van terug dan dat ik erheen ging.”
Brede functie
“Ploegchef zijn is een hele brede functie. Als ploegchef ben ik meer aan het sturen. In elke regio wordt dit weer net iets anders ingevuld. In Haaglanden is het een combinatie. Ik ben zowel bevelvoerder als ploegchef. Dan houdt die verantwoording niet op als het incident afgesloten is, want dan begint de andere kant van de medaille. Zeker aan de koude kant. Daar zit echt heel veel werk. Er zijn collega’s met serieuze problemen. Je staat eigenlijk gewoon altijd aan op dat gebied. Het is fijn als ik dan collega’s mee kan nemen in mijn eigen ervaringen van de afgelopen 35 jaar.”
Spin in het web
“Als ploegchef ben je echt een spin in het web. Je zit precies tussen het hogere management en de operationele dienst in. De ene keer verdedig je het beleid van de werkgever en de andere keer het beleid van je ploeg. Het selecteren van een goede ploegchef is daarom echt belangrijk. Het is een rol die niet te verwaarlozen valt. Tijdens selectiegesprekken merk ik dat veel mensen nog echt niet doorhebben wat het nou exact inhoudt. De grootste stap die ik heb ervaren in mijn loopbaan is van bevelvoerder naar ploegchef. Hier wordt in de leergang voor ploegchef wel goed aandacht aan besteed. Mensen worden steeds beter voorbereid op wat ze te wachten staat.”
Leren van mijn valkuilen
“Tijdens de lessen in de leergang krijg ik altijd de meeste energie van het delen van mijn ervaring met de beginnende beroepsoefenaars. We hebben allemaal valkuilen en zijn erin gestapt. Als ik het dan voor elkaar kan krijgen om te voorkomen dat nieuwe mensen in diezelfde valkuilen stappen, dan vind ik dat het leukste wat er is. Kennis delen dus. Zo hoop ik ze verder te helpen.”
Meer kennis delen
“Ik vind dat we binnen de brandweer in Nederland te weinig doen aan kennis delen, leren van elkaar en leren van incidenten. Tijdens het lesgeven heb ik natuurlijk de unieke gelegenheid om dat te doen. Dus ik neem de studenten mee in de operationele inzetten die ik zelf heb meegemaakt in mijn ploegchefschap. Zoals de jaarwisseling in Scheveningen waar het misging. Ik leg dan uit wat dat betekent als ploegchef. Dat vind ik heel leuk. We zijn uiteindelijk allemaal praktijkmensen. Natuurlijk heb je een theoretische basis nodig, maar verhalen uit de praktijk gaan erin als zoete koek.”