Leidraad Natech Risicobeheer: gevolgen van natuurgeweld voor de industrie
Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, februari 2024
Het Joint Research Centre van de Europese Commissie heeft een leidraad gepubliceerd voor het beheersen van risico’s van ‘Natech’ calamiteiten; industriële incidenten veroorzaakt door natuurgeweld, zoals aardbevingen, overstromingen of extreme temperaturen. Doel van de leidraad is het stimuleren van gerichte risicobeheersing voor dit type rampen binnen de Europese lidstaten en kwetsbare industriële installaties beter te beschermen tegen natuurgeweld. Het LEC Industriële Veiligheid (LEC IV) heeft het thema Natech-risicobeheersing opgenomen in zijn meerjarenplan.
Reële scenario’s
Werk aan de winkel voor de industrie én voor beleidsmakende en toezichthoudende overheden in de Europese lidstaten. Zeker gelet op de jongste klimaatscenario’s, die wereldwijd een toename van natuurrampen als gevolg van extreem weer voorspellen. Ook voor Nederland zijn Natech-calamiteiten zeer reëel. Vooral scenario’s gerelateerd aan extreem weer, zware storm, hitte, overstroming of juist extreme droogte. De grootste industriële clusters, met ook veel Seveso-bedrijven, zijn in Nederland geconcentreerd in laag gelegen gebieden in de delta’s en nabij de grote rivieren. In Nederland moeten overheid en industrie dus ook aan de slag met risicobeheersing en preparatie voor Natech-calamiteiten.
Het LEC IV heeft de Europese leidraad in het Nederlands vertaald en beschikbaar gesteld voor toepassing door landelijke en regionale overheden en voor de industrie. De leidraad beschrijft de typen Natech-calamiteiten, hun impact en gevolgen en een stappenplan om de risico’s en effecten van dergelijke incidenttypen gedetailleerd in kaart te brengen.
Kenmerken Natech-calamiteiten
Natech-calamiteiten onderscheiden zich van ‘normale’ industriële ongevallen door hun schaal en reikwijdte. Aardbevingen, stormen of overstromingen kunnen grote gebieden treffen en impact hebben op meerdere bedrijven of zelfs hele industrieclusters. Daardoor kunnen op zeer grote schaal gevaarlijke stoffen vrijkomen en zich (bij overstroming) over grote gebieden verspreiden. Ook moet rekening worden gehouden met keteneffecten als gevolg van de indirecte impact door uitval van energie of regelsystem. Bovendien kunnen preventieve voorzieningen en veiligheidssystemen als gevolg van de impact beschadigd raken, waardoor zij hun functie niet goed kunnen vervullen. Door deze kenmerken van Natech-rampen volstaan reguliere instrumenten voor industriële risicoanalyse niet en is een specifieke ‘Natech-risicoanalyse’ noodzakelijk.
Meerjarenagenda
Het LEC IV vindt Natech-risicobeheersing een belangrijk thema en heeft het daarom op initiatief van het Kernteam IV op de meerjarenagenda voor projecten en activiteiten gezet. Het NIPV werkt aan een ‘Handreiking Veilige klimaatadaptatie’ die de risico’s, impact en effecten van klimaatverandering op de veiligheid in Nederland beschrijft. In die handreiking wordt ook verwezen naar de Europese Natech-leidraad als basis voor risico- en gevolganalyse. Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland heeft al subsidie aangevraagd uit het fonds Meerjarenagenda Omgevingsveiligheid om met het thema aan de slag te gaan.
Lees de Leidraad Natech Risicobeheer
Lees ook
De waternood in Limburg (2021) was voor de Nationale Reddingsvloot de eerste grootschalige inzet sinds de overstromingen van 1993 en 1995. De belangrijkste les die na de inzet werd getrokken is het belang om met verschillende organisaties informatiegestuurd samen te werken.
Risicogericht adviseren vormde de rode draad in het programma van de netwerkdag van het LEC Industriële Veiligheid op 10 november jl.
Het onderzoek werd afgelopen voorjaar uitgevoerd en inmiddels zijn de resultaten geanalyseerd. De eindconclusie van het onderzoek is dat het risicobewustzijn bij bedrijven beter kan.
Het Platform Industriële Incidentbestrijding (PII) is in een nieuwe fase gekomen, met de ondertekening van een convenant op 21 september 2022.
De aanstaande Netwerkdag Industriële Veiligheid op 10 november staat in het teken van ‘risicogericht adviseren’.
Onder de noemer ’Formatex23’ wordt in september volgend jaar in Oostenrijk een internationale samenwerkingsoefening georganiseerd rond het thema ‘impact van natuurrampen op de industrie’.
Welke speerpunten gaf het POI aan de RCDV mee over informatievoorziening in het kader van de evaluatie Wet veiligheidsregio’s?
Het onderzoek richtte zich op de rol die een gedeeld beeld in de praktijk speelt bij de vorming van het crisisbeheersingsnetwerk, bij de interactie tussen het crisisbeheersingsnetwerk en de maatschappij in bredere zin én in de interactie tussen de organisaties binnen het crisisbeheersingsnetwerk.
Voorlopige resultaten project brandveiligheid afvalbedrijven