Promotieonderzoek strategisch adviseur Netcentrisch werken Willem Treurniet
Oktober 2022
Op 7 september verdedigde strategisch adviseur Netcentrisch werken Willem Treurniet met succes zijn proefschrift Between Chaos and Continuity – A Common Operational Picture in Support of Emergency Response Networks. Het onderzoek is uitgevoerd aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Het onderzoek richtte zich op de rol die een gedeeld beeld in de praktijk speelt bij de vorming van het crisisbeheersingsnetwerk, bij de interactie tussen het crisisbeheersingsnetwerk en de maatschappij in bredere zin én in de interactie tussen de organisaties binnen het crisisbeheersingsnetwerk.
In het onderzoek kwam onder meer naar voren dat het bij informatiedeling binnen een organisatienetwerk – zoals een crisisbeheersingsnetwerk – niet gaat om transacties tussen verder vooral in zichzelf gekeerde teams. Het functioneren van een netwerk staat of valt met open, transparante en wederkerige relaties waarbinnen een proces van sensemaking plaatsvindt.
In het kader van de besturing van zo’n organisatienetwerk is netwerkvorming een belangrijk en vaak onderschat instrument. Wie wel en niet bij de crisisbeheersing worden betrokken, kan van grote invloed zijn op het verloop van de respons. Deel het beeld daarom breed – ook richting organisaties die op dit moment nog geen rol in de respons hebben.
Verder verdient het aanbeveling open en transparant richting de maatschappij te communiceren. De ‘maakbaarheid’ bij crisisbeheersing is over het algemeen beperkt. De maatschappij moet uiteindelijk na de crisis zelf weer verder. Er zit ook een overlapgebied tussen crisiscommunicatie en informatiemanagement. Denk bijvoorbeeld aan coördinatie van burgerinitiatieven.
Informatiedeling via het beeld vindt plaats op verschillende kennisniveaus: feiten, betekenis en belangen. Stroef lopende besluitvorming kan soms weer vlot worden getrokken door gericht aandacht te besteden aan een hoger kennisniveau. Verder blijkt in de praktijk dat het in situaties van grote hectiek vaak niet lukt om alle relevante aspecten van het beeld tijdig in het beeld te ‘vangen’. Het is zaak om hier goed rekening mee te houden.
Schenk ten slotte in het beeld aandacht aan collaboration awareness – hoe zit het netwerk in elkaar en wat zijn de rollen en verantwoordelijkheden van de verschillende knopen? In de praktijk geven we situation awareness vaak meer aandacht, terwijl het onderhouden van een beeld van de crisisorganisatie – collaboration awareness – in feite laaghangend fruit is.