Informatievoorziening als kritische factor voor het redden en evacueren tijdens overstromingen
Nieuwsbrief Netcentrisch werken, december 2022
De Nationale Reddingsvloot (NRV) levert hulpverleners en middelen om te redden en evacueren bij overstromingen. Met vijf pelotons van in totaal 88 eenheden die meerdere dagen inzetbaar zijn vormt de vloot een bovenregionale voorziening voor veiligheidsregio’s.
“De waternood in Limburg (2021) was voor de NRV de eerste grootschalige inzet sinds de overstromingen van 1993 en 1995. Het heeft nog maar eens duidelijk gemaakt dat overstromingen een langdurig en grensoverschrijdend karakter kunnen hebben. Gedurende meerdere dagen leverden ruim 700 hulpverleners van de NRV vanuit het hele land bijstand in de veiligheidsregio’s Zuid-Limburg, Limburg-Noord en in België in de omgeving van Luik,” vertelt Mark Jansen, Landelijke Coördinator Nationale Reddingvloot.
Het vormen van een actueel beeld was een uitdaging
“Het aansturen van een dergelijke inzet vraagt nogal wat van de leidinggevenden. Het landelijk actiecentrum ondersteunde tijdens de inzet de pelotons, maar bleek een uitdaging te hebben om snel tot een actueel beeld van de situatie te komen. In korte tijd moest er flink wat informatie worden verwerkt en zaken worden geregeld. Dit heeft veel tijd gekost doordat gewerkt werd volgens een klassieke, hiërarchische manier van informatie verzamelen. Onze leidinggevenden hebben na de inzet aangegeven dat zij behoefte hadden aan meer (sturings-)informatie om noodzakelijk overzicht te houden. Omdat daarnaast veel eenheden niet over C2000 apparatuur beschikten was het actiecentrum genoodzaakt om de communicatie voornamelijk te laten verlopen via WhatsApp-groepen. WhatsApp heeft tijdens de inzet gefungeerd als een mini-LCMS, waarmee de prioriteiten van de operationele inzet in kaart werden gebracht.”
Multidisciplinair aansturen vraagt om een gezamenlijk beeld
In de chaotische fase van de crisis moest er met veel verschillende partijen worden samengewerkt. Hierdoor moest er multidisciplinair worden aangestuurd en werd er geïmproviseerd op basis van persoonlijke contacten. “Ook kwamen we erachter dat we niet altijd dezelfde taal spreken als onze partners, wat soms zorgde voor onrust en onbegrip. Gelukkig werd ons tijdens de inzet al snel hulp aangeboden vanuit verschillende veiligheidsregio’s, waardoor we werden voorzien van informatiemanagers en een aansluiting op LCMS. Dit stelde ons in staat om een beter beeld te vormen doordat tijdens de inzet informatie van de bronregio uit LCMS kon worden gehaald. Ook werd er een tabblad aangemaakt om het beeld van de NRV te kunnen delen. Zo kreeg het actiecentrum zicht op de situatie ter plaatse, welke eenheden waar naartoe waren gestuurd, kon er nagedacht worden over een planning voor de aflossing van eenheden en hadden onze partners beeld over onze werkzaamheden. De belangrijkste les die wij na de inzet hebben getrokken is hoe belangrijk het is om met verschillende organisaties informatiegestuurd samen te werken. Informatie delen en snel een actueel en gezamenlijk beeld hebben is van cruciaal belang voor de effectiviteit van het operationele optreden.”
Aansluiten op de netcentrische werkwijze
Na de inzet heeft de NRV-stuurgroep het lectoraat Crisisbeheersing gevraagd om een evaluatie uit te voeren ten behoeve van de doorontwikkeling. Geconcludeerd werd dat het wenselijk is om voorbereidingen te treffen en afspraken te maken over de aansluiting van de NRV op de regionale crisisstructuur. “Voor de NRV was dit aanleiding om nog eens kritisch naar de randvoorwaardelijke processen van de eigen organisatie te kijken en na te denken over hoe aan te sluiten op de werkwijze van de veiligheidsregio’s. Wij hebben de ambitie uitgesproken om aan te willen sluiten bij de netcentrische werkwijze, zodat wij net als onze partners het proces van leiding en coördinatie meer snelheid, daadkracht en doelgerichtheid kunnen geven door informatiegestuurd te werken op basis van een actueel en gedeeld beeld. Hierop zijn we met een implementatietraject gestart dat in oktober 2023 wordt afgerond.”
Lees ook
De verbreding van Brzo-inrichtingen naar andere categorieën risicorelevante bedrijven en de voorbereiding op de invoering van de Omgevingswet bepaalde de agenda van het LEC in 2022 komen ruim aan bod.
Sophie Lang (Veiligheidsregio Zuid-Limburg): Passie voor industrie en veiligheid. Haar drive is bij te dragen aan een grotere industriële veiligheid; voor deze en toekomstige generaties.
Het scenario ‘brand in afvalstapel’ wordt in vergunningen niet als relevant scenario beschouwd, terwijl juist dit type branden met een grote omgevingsimpact het meest voorkomt in de branche.
Op 1 december verzorgde het LEC IV een webinar om IV-specialisten in de veiligheidsregio’s wegwijs te maken in het nieuwe Scenarioboek Industriële Veiligheid.
Het LEC IV heeft voor de jaarlijkse kamerraportage de stand van zaken bedrijfsbrandweeraanwijzingen bij Brzo-bedrijven 2021 aangeleverd.
Het LEC IV heeft zijn Jaarplan voor 2023 gepresenteerd; het eerste in de nieuwe huisstijl en is opgebouwd in vijf thematische pijlers: ‘netwerkbeheer’, ‘kennismanagement’, ‘beleidsontwikkeling’, ‘professionele uitvoering’ en ‘communicatie en profilering’. Een andere belangrijke activiteit komend jaar is de implementatie van de Handreiking incidentonderzoek in de industrie.
Het Belgisch Nationaal Crisiscentrum (NCCN) is bezig met het ontwikkelingen van een programma dat zal dienen als ondersteunend platform om de noodplanning en crisisbeheer te organiseren: Paragon.
De oefeninspiratiebank is een online platform waar u oefeningen kunt vinden en delen en is ontstaan om organisaties meer van elkaar te laten leren en om kennis over netcentrisch werken te delen.
Het lectoraat Crisisbeheersing van NIPV organiseerde op 1 december een Proefschrift & Praktijk sessie. In deze sessie kwam onder andere het proefschrift van collega Willem Treurniet aan de orde, met als titel Between Chaos and Continuity: A Common Operational Picture in Support of Emergency Response Networks.