Externe noodplannen Seveso III bijna overal up-to-date
Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, oktober 2023
De externe noodplannen in het kader van de Seveso III-richtlijn, beter bekend als ‘rampbestrijdingsplannen voor Brzo-bedrijven’, zijn bijna overal up-to-date. Dat blijkt uit een inventarisatie in de veiligheidsregio’s die het LEC Industriële Veiligheid (LEC IV) eerder dit jaar namens de ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Justitie heeft gehouden. De inventarisatie vindt iedere vier jaar plaats op verzoek van de Europese Commissie, om vast te stellen of de veiligheidsregio’s voldoen aan hun verplichtingen om voor hogedrempel Brzo-inrichtingen rampbestrijdingsplannen op te stellen en deze periodiek te toetsen. De uitvraag door het LEC IV leverde op dat in het grootste deel van de veiligheidsregio’s de rampbestrijdingsplannen op orde zijn. Voor twintig bedrijven, verspreid over drie veiligheidsregio’s zijn de plannen nog niet actueel, onder andere als gevolg van de nasleep van de coronapandemie en capaciteitsproblemen.
De uitvraag aan de zes IV-samenwerkingsgebieden naar de stand van zaken rond externe noodplannen vond afgelopen voorjaar plaats en behelsde de periode 2019-2022. De resultaten zijn door het LEC IV samengevat in een rapportage die begin juli aan het ministerie van Justitie en Veiligheid is aangeboden. Het ministerie heeft de rapportage vervolgens doorgestuurd naar I en W, dat zal zorgen voor terugkoppeling naar de Europese Commissie (EC). De EC houdt met de periodieke uitvraag de vinger aan de pols wat betreft uitvoering van het Seveso-beleid in de lidstaten.
Uit de uitvraag blijkt dat in 18 van de 25 veiligheidsregio’s actuele externe noodplannen voor hoge drempelinrichtingen zijn opgesteld. Voor drie regio’s is de eis niet van toepassing, omdat daar geen hogedrempelinrichtingen bestaan. Voor 27 van de 149 hogedrempelinrichtingen zijn er geen actuele rampbestrijdingsplannen, maar in zeven gevallen oordeelden de betrokken veiligheidsregio’s dat zo’n plan ook niet nodig is, vanwege de relatief geringe te verwachten effecten van incidenten op de omgeving.
Tests of oefeningen met het rampbestrijdingsplan
In de uitvraag werd ook geïnventariseerd hoe over rampbestrijdingsplannen voor Seveso-inrichtingen wordt gecommuniceerd met het publiek en of en op welke wijze de noodplannen door de veiligheidsregio’s worden getest. Het periodiek beoefenen of testen van de plannen, om na te gaan of afspraken en procedures in de praktijk goed werken, is een van de eisen in de Seveso III-richtlijn. Uit de inventarisatie blijkt dat de rampbestrijdingsplannen gemiddeld eens in de drie jaar op een of andere wijze worden getest. Omdat de uitvraagperiode 2019-2022 samenviel met de Covid-pandemie, hebben niet alle geplande oefeningen in deze periode kunnen plaatsvinden. Bij acht bedrijven hebben geen tests of oefeningen met het rampbestrijdingsplan plaatsgevonden.
Tot een aantal jaren terug was de eis dat de plannen operationeel dienden te worden geoefend, maar die eis is aangepast en nu vraagt de richtlijn het ‘testen’ van de plannen. De veiligheidsregio’s mogen zelf kiezen hoe zij die test invullen. Operationeel oefenen met uitvoerende eenheden is nog steeds een optie, maar er kan ook worden volstaan met gedeeltelijke tests, procedure-oefeningen of tabletop oefeningen. Naar aanleiding van de uitvraag hebben enkele veiligheidsregio’s wel waardevolle tips teruggegeven aan het LEC IV, betreffende de uitvoering van tests en oefeningen. Zo wordt e-learning als een waardevolle aanvulling gezien om kennis en procedures rond rampbestrijdingsplannen up to date te houden. Ook de crisisbeheersingsfunctionarissen op de niveaus CoPI, ROT en Beleidsteam zouden via e-Learning scenariotrainingen kunnen doen.
E-learning heeft zijn waarde bewezen
Tijdens de coronaperiode hebben veel regio’s gewerkt met e-learning als alternatief voor fysieke (staf)oefeningen. In die periode heeft e-learning als instrument zijn waarde bewezen. Een andere aanbeveling is het organiseren van bijeenkomsten voor functionarissen van de veiligheidsregio’s en Brzo-inrichtingen om de kennisuitwisseling en samenwerking tussen externe hulpdiensten en de bedrijfsnoodorganisatie te bevorderen.
Lees ook
De verbreding van Brzo-inrichtingen naar andere categorieën risicorelevante bedrijven en de voorbereiding op de invoering van de Omgevingswet bepaalde de agenda van het LEC in 2022 komen ruim aan bod.
Sophie Lang (Veiligheidsregio Zuid-Limburg): Passie voor industrie en veiligheid. Haar drive is bij te dragen aan een grotere industriële veiligheid; voor deze en toekomstige generaties.
Het scenario ‘brand in afvalstapel’ wordt in vergunningen niet als relevant scenario beschouwd, terwijl juist dit type branden met een grote omgevingsimpact het meest voorkomt in de branche.
Op 1 december verzorgde het LEC IV een webinar om IV-specialisten in de veiligheidsregio’s wegwijs te maken in het nieuwe Scenarioboek Industriële Veiligheid.
Het LEC IV heeft voor de jaarlijkse kamerraportage de stand van zaken bedrijfsbrandweeraanwijzingen bij Brzo-bedrijven 2021 aangeleverd.
Het LEC IV heeft zijn Jaarplan voor 2023 gepresenteerd; het eerste in de nieuwe huisstijl en is opgebouwd in vijf thematische pijlers: ‘netwerkbeheer’, ‘kennismanagement’, ‘beleidsontwikkeling’, ‘professionele uitvoering’ en ‘communicatie en profilering’. Een andere belangrijke activiteit komend jaar is de implementatie van de Handreiking incidentonderzoek in de industrie.
Het Belgisch Nationaal Crisiscentrum (NCCN) is bezig met het ontwikkelingen van een programma dat zal dienen als ondersteunend platform om de noodplanning en crisisbeheer te organiseren: Paragon.
De oefeninspiratiebank is een online platform waar u oefeningen kunt vinden en delen en is ontstaan om organisaties meer van elkaar te laten leren en om kennis over netcentrisch werken te delen.
Het lectoraat Crisisbeheersing van NIPV organiseerde op 1 december een Proefschrift & Praktijk sessie. In deze sessie kwam onder andere het proefschrift van collega Willem Treurniet aan de orde, met als titel Between Chaos and Continuity: A Common Operational Picture in Support of Emergency Response Networks.