Onderzoek geeft inzicht in redenen om te stoppen als brandweervrijwilliger

1 maart 2023

Wat zijn redenen voor brandweervrijwilligers om te stoppen? In onderzoek van NIPV zijn oud-vrijwilligers hierover bevraagd. Het onderzoek is onderdeel van een serie onderzoeken die NIPV heeft gedaan naar vrijwilligheid bij de brandweer.

Pieper op tafel

Met regelmaat worden ervaringen van brandweervrijwilligers en professionals in beeld gebracht, maar niet eerder zijn oud-vrijwilligers ondervraagd over hun ervaringen. “Het is goed dat we nu leren van de groep die zelf om welke reden dan ook gestopt is. Als brandweer, een organisatie die grotendeels drijft op vrijwilligers, wil je graag weten wat redenen zijn waarom mensen stoppen. En of er manieren zijn waarop je deze mensen toch langer vast had kunnen houden. De zogenoemde beïnvloedbare factoren”, vertelt Marco Out, namens het Veiligheidsberaad de voorzitter van de stuurgroep Programma Vrijwilligheid.

Aantrekkelijke werkgever zijn en blijven

Gemiddeld 6 procent van het aantal vrijwilligers vertrekt jaarlijks. Het rapport meldt dat het gemiddeld aantal dienstjaren van de gestopte vrijwilligers ruim 19 jaar is. Dat aantal dienstjaren loopt de afgelopen jaren iets terug. De wijze waarop de organisaties worden bestuurd en de onvrede hierover is de vaakst genoemde vertrekreden door oud-brandweervrijwilligers, melden de onderzoekers. De ervaren problemen binnen de eigen post zijn een andere belangrijke vertrekreden. Het gaat dan vooral om sociale problematiek en onvrede hierover. Out: “Als een vrijwilliger stopt, omdat deze verhuist, dan is dat een gegeven en natuurlijk verloop. Maar als brandweermensen stoppen vanwege hoe de organisatie of brandweerpost wordt aangestuurd, dan wil je daar inzicht in hebben. Een onderzoek als dit helpt daarbij.”

Handreiking voor binden van vrijwilligers

Commandant Fred Heerink, trekker van het onderwerp namens Brandweer Nederland, vindt het waardevol om het oor te luister te leggen bij de voormalige vrijwilligers. “Ik vind het heel belangrijk dat we dit onderzoek hebben gedaan. We hebben het aangedurfd om volop in de spiegel te kijken.” Het onderzoek is er één in een serie, en dat is belangrijk voor hoe de resultaten gelezen moeten worden geeft hij aan. “Bij ieder onderzoek is het verleidelijk om snelle conclusies te trekken. Maar wat ook telkens weer blijkt, is dat er veel redenen te benoemen zijn waarom de brandweer wel of juist geen aantrekkelijke werkgever (meer) is voor een vrijwilliger. Wel geeft het onderzoek opnieuw handreikingen voor het binden van vrijwilligers en om dat wat beter kan, op te pakken. Daarom is het nu belangrijk dat we deze feiten als onderdeel van het geheel tot ons nemen. En dat we dit bespreekbaar te maken in alle veiligheidsregio’s, zodat we daar waar nodig actie kunnen ondernemen.”

Programma Vrijwilligheid

In 2018 heeft Brandweer Nederland de opdracht gekregen om in samenwerking met de Vakvereniging van Brandweer Vrijwilligers, NIPV en het ministerie van Justitie en Veiligheid, het programma Vrijwilligheid op te starten. Het doel is om te komen tot een betere inzet van vrijwilligers, te zorgen voor continuïteit en handvatten geven voor vrijwilligheid in de toekomst. De serie onderzoeken naar vrijwilligheid is een onderdeel van dit programma. Later dit jaar volgt een rapport dat de conclusies van alle onderzoeken naar dit thema aan elkaar verbindt.

Bekijk ook:

Lees ook

09-07-2024
“Stop er tijd in en wees creatief”, nieuwe ELO Canvas beschikbaar voor veiligheidsregio’s 

De nieuwe ELO Canvas is deels beschikbaar voor veiligheidsregio’s. Jip Nauta (Veiligheidsregio Utrecht en NIPV) en Eiso Reinders (Veiligheidsregio Utrecht) vertellen over hun ervaringen rondom de implementatie.

04-07-2024
Verkenning hoofdlijnenakkoord van het kabinet-Schoof en verkiezingsprogramma’s 2023: energie- en transportveiligheid

Het lectoraat Energie-en transportveiligheid analyseerde de te verwachte implicaties voor veiligheid wanneer de deelnemende politieke partijen hun verkiezingsprogramma’s (deels) omzetten in beleid.

04-07-2024
Brandveiligheidseisen voor laadpleinen met elektrische voertuigen bij transportondernemingen

Op de locaties van transportondernemingen zijn steeds meer laadsystemen nodig. Wat betekent dit voor de brandveiligheid van deze locaties? Met welke eisen moeten bedrijven rekening houden?

01-07-2024
Brandproef met ultra hogedruk snij- en blussystemen voor blussen van elektrische voertuigbranden

De brandproef is de start van een onderzoek naar de veilige en effectieve inzet van ultra hogedruk blussystemen voor elektrische voertuigbranden

28-06-2024
Marco Out gekozen tot lid dagelijks bestuur NIPV

Het algemeen bestuur van het NIPV heeft ingestemd met het voornemen om Marco Out te benoemen tot lid van het dagelijks bestuur van het NIPV.

28-06-2024
Jaarverslag 2023: blijven anticiperen op de veranderende wereld en behoeften uit het werkveld 

Op 28 juni heeft het algemeen bestuur van het NIPV het jaarverslag en de jaarrekening 2023 vastgesteld. Voor het NIPV was 2023 het jaar waarin de maatschappelijke opgaven op het gebied van klimaatadaptatie, veilige energietransitie, informatiegestuurde veiligheid, fysiek veilige leefomgeving en maatschappelijke veerkracht centraal zijn komen te staan. 

27-06-2024
“Iedereen was op zoek naar het antwoord op de vraag: hoe komen we met elkaar verder?”

Lees het nieuwste verhaal uit het boek ‘De veerkracht van Nederland’ over de nieuwjaarsbrand in café ’t Hemeltje in Volendam.

26-06-2024
Leeronderzoek Rotterdam: bevolkingszorg en psychosociale hulpverlening na schietincidenten

Het NIPV heeft een leeronderzoek uitgevoerd naar 2 schietincidenten in de stad. Doel van het onderzoek was om de incidenten nader te beschouwen en lering te trekken uit de gebeurtenissen.

26-06-2024
Leeronderzoek Rotterdam: brandweeroptreden en multidisciplinaire samenwerking bij extreem geweld

Het NIPV heeft het operationeel optreden naar aanleiding van de schietincidenten in Rotterdam onderzocht.