Onderzoek geeft inzicht in redenen om te stoppen als brandweervrijwilliger

1 maart 2023

Wat zijn redenen voor brandweervrijwilligers om te stoppen? In onderzoek van NIPV zijn oud-vrijwilligers hierover bevraagd. Het onderzoek is onderdeel van een serie onderzoeken die NIPV heeft gedaan naar vrijwilligheid bij de brandweer.

Pieper op tafel

Met regelmaat worden ervaringen van brandweervrijwilligers en professionals in beeld gebracht, maar niet eerder zijn oud-vrijwilligers ondervraagd over hun ervaringen. “Het is goed dat we nu leren van de groep die zelf om welke reden dan ook gestopt is. Als brandweer, een organisatie die grotendeels drijft op vrijwilligers, wil je graag weten wat redenen zijn waarom mensen stoppen. En of er manieren zijn waarop je deze mensen toch langer vast had kunnen houden. De zogenoemde beïnvloedbare factoren”, vertelt Marco Out, namens het Veiligheidsberaad de voorzitter van de stuurgroep Programma Vrijwilligheid.

Aantrekkelijke werkgever zijn en blijven

Gemiddeld 6 procent van het aantal vrijwilligers vertrekt jaarlijks. Het rapport meldt dat het gemiddeld aantal dienstjaren van de gestopte vrijwilligers ruim 19 jaar is. Dat aantal dienstjaren loopt de afgelopen jaren iets terug. De wijze waarop de organisaties worden bestuurd en de onvrede hierover is de vaakst genoemde vertrekreden door oud-brandweervrijwilligers, melden de onderzoekers. De ervaren problemen binnen de eigen post zijn een andere belangrijke vertrekreden. Het gaat dan vooral om sociale problematiek en onvrede hierover. Out: “Als een vrijwilliger stopt, omdat deze verhuist, dan is dat een gegeven en natuurlijk verloop. Maar als brandweermensen stoppen vanwege hoe de organisatie of brandweerpost wordt aangestuurd, dan wil je daar inzicht in hebben. Een onderzoek als dit helpt daarbij.”

Handreiking voor binden van vrijwilligers

Commandant Fred Heerink, trekker van het onderwerp namens Brandweer Nederland, vindt het waardevol om het oor te luister te leggen bij de voormalige vrijwilligers. “Ik vind het heel belangrijk dat we dit onderzoek hebben gedaan. We hebben het aangedurfd om volop in de spiegel te kijken.” Het onderzoek is er één in een serie, en dat is belangrijk voor hoe de resultaten gelezen moeten worden geeft hij aan. “Bij ieder onderzoek is het verleidelijk om snelle conclusies te trekken. Maar wat ook telkens weer blijkt, is dat er veel redenen te benoemen zijn waarom de brandweer wel of juist geen aantrekkelijke werkgever (meer) is voor een vrijwilliger. Wel geeft het onderzoek opnieuw handreikingen voor het binden van vrijwilligers en om dat wat beter kan, op te pakken. Daarom is het nu belangrijk dat we deze feiten als onderdeel van het geheel tot ons nemen. En dat we dit bespreekbaar te maken in alle veiligheidsregio’s, zodat we daar waar nodig actie kunnen ondernemen.”

Programma Vrijwilligheid

In 2018 heeft Brandweer Nederland de opdracht gekregen om in samenwerking met de Vakvereniging van Brandweer Vrijwilligers, NIPV en het ministerie van Justitie en Veiligheid, het programma Vrijwilligheid op te starten. Het doel is om te komen tot een betere inzet van vrijwilligers, te zorgen voor continuïteit en handvatten geven voor vrijwilligheid in de toekomst. De serie onderzoeken naar vrijwilligheid is een onderdeel van dit programma. Later dit jaar volgt een rapport dat de conclusies van alle onderzoeken naar dit thema aan elkaar verbindt.

Bekijk ook:

Lees ook

26-10-2022
Literatuuronderzoek naar rookgaskoeling en straalpijptechnieken

Er zijn verschillende technieken om rookgassen te koelen. Wat is over die technieken in de internationale literatuur te vinden en welke risico’s zitten hieraan vast?

18-10-2022
Zakboek Energietransitie voor incidentbestrijders

Hoe treedt u als brandweer op bij incidenten met nieuwe energiedragers, zoals LNG, accu’s en waterstof? Dit zakboek biedt een bundeling van de voornaamste risico’s en handelingsperspectieven in een handig formaat.

14-10-2022
Blog: ‘Wat als de bom valt….’

Lector Crisisbeheersing Menno van Duin bespreekt in zijn blog de situatie in Rusland. ‘Feitelijk zijn we weer min of meer in een nieuwe Koude Oorlog beland.’

13-10-2022
Centrum voor Veiligheid en Digitalisering officieel geopend

Maandag 10 oktober opende Hester Somsen officieel de locatie van het Centrum voor Veiligheid en Digitalisering (CVD) in Apeldoorn.

13-10-2022
LCMS biedt steeds betere ondersteuning in crisissituaties

Met het vernieuwde LCMS is het mogelijk om zowel landelijke als organisatie specifieke dashboards met meer informatie in te voegen. Daarnaast is een belangrijke stap gezet in het faciliteren van het veilig samenwerken tussen verschillende sectoren.

13-10-2022
De vraagstukken voor de brandweer in 2030

In opdracht van de RCDV onderzocht het lectoraat Brandweerkunde van NIPV de vraagstukken voor de brandweer in 2030.

06-10-2022
Ongevallenstatistiek voorrangsvoertuigen 2020-2021

Doel van het tweejaarlijkse onderzoek is om inzicht te krijgen in het aantal en de kenmerken van ongevallen met voorrangsvoertuigen.

05-10-2022
Blog: ‘t Is weer voorbij die droge zomer …

“Er zijn voor het natuurbrandrisico twee centrale vraagstukken waaraan gewerkt moet worden”, blogt senior onderzoeker Hans Hazebroek.

05-10-2022
Evaluatie storm Eunice: inzet NL-Alert was noodzakelijk

NIPV voerde in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid een evaluatie uit naar de overbelasting van 112 tijdens de storm Eunice op 18 februari 2022.