Onderzoek geeft inzicht in redenen om te stoppen als brandweervrijwilliger

1 maart 2023

Wat zijn redenen voor brandweervrijwilligers om te stoppen? In onderzoek van NIPV zijn oud-vrijwilligers hierover bevraagd. Het onderzoek is onderdeel van een serie onderzoeken die NIPV heeft gedaan naar vrijwilligheid bij de brandweer.

Pieper op tafel

Met regelmaat worden ervaringen van brandweervrijwilligers en professionals in beeld gebracht, maar niet eerder zijn oud-vrijwilligers ondervraagd over hun ervaringen. “Het is goed dat we nu leren van de groep die zelf om welke reden dan ook gestopt is. Als brandweer, een organisatie die grotendeels drijft op vrijwilligers, wil je graag weten wat redenen zijn waarom mensen stoppen. En of er manieren zijn waarop je deze mensen toch langer vast had kunnen houden. De zogenoemde beïnvloedbare factoren”, vertelt Marco Out, namens het Veiligheidsberaad de voorzitter van de stuurgroep Programma Vrijwilligheid.

Aantrekkelijke werkgever zijn en blijven

Gemiddeld 6 procent van het aantal vrijwilligers vertrekt jaarlijks. Het rapport meldt dat het gemiddeld aantal dienstjaren van de gestopte vrijwilligers ruim 19 jaar is. Dat aantal dienstjaren loopt de afgelopen jaren iets terug. De wijze waarop de organisaties worden bestuurd en de onvrede hierover is de vaakst genoemde vertrekreden door oud-brandweervrijwilligers, melden de onderzoekers. De ervaren problemen binnen de eigen post zijn een andere belangrijke vertrekreden. Het gaat dan vooral om sociale problematiek en onvrede hierover. Out: “Als een vrijwilliger stopt, omdat deze verhuist, dan is dat een gegeven en natuurlijk verloop. Maar als brandweermensen stoppen vanwege hoe de organisatie of brandweerpost wordt aangestuurd, dan wil je daar inzicht in hebben. Een onderzoek als dit helpt daarbij.”

Handreiking voor binden van vrijwilligers

Commandant Fred Heerink, trekker van het onderwerp namens Brandweer Nederland, vindt het waardevol om het oor te luister te leggen bij de voormalige vrijwilligers. “Ik vind het heel belangrijk dat we dit onderzoek hebben gedaan. We hebben het aangedurfd om volop in de spiegel te kijken.” Het onderzoek is er één in een serie, en dat is belangrijk voor hoe de resultaten gelezen moeten worden geeft hij aan. “Bij ieder onderzoek is het verleidelijk om snelle conclusies te trekken. Maar wat ook telkens weer blijkt, is dat er veel redenen te benoemen zijn waarom de brandweer wel of juist geen aantrekkelijke werkgever (meer) is voor een vrijwilliger. Wel geeft het onderzoek opnieuw handreikingen voor het binden van vrijwilligers en om dat wat beter kan, op te pakken. Daarom is het nu belangrijk dat we deze feiten als onderdeel van het geheel tot ons nemen. En dat we dit bespreekbaar te maken in alle veiligheidsregio’s, zodat we daar waar nodig actie kunnen ondernemen.”

Programma Vrijwilligheid

In 2018 heeft Brandweer Nederland de opdracht gekregen om in samenwerking met de Vakvereniging van Brandweer Vrijwilligers, NIPV en het ministerie van Justitie en Veiligheid, het programma Vrijwilligheid op te starten. Het doel is om te komen tot een betere inzet van vrijwilligers, te zorgen voor continuïteit en handvatten geven voor vrijwilligheid in de toekomst. De serie onderzoeken naar vrijwilligheid is een onderdeel van dit programma. Later dit jaar volgt een rapport dat de conclusies van alle onderzoeken naar dit thema aan elkaar verbindt.

Bekijk ook:

Lees ook

13-06-2023
Natuurbranden: de impact en de urgentie om samen op te trekken

Samen met minister Van der Wal bezocht een delegatie van collega’s van Brandweer Nederland en NIPV Catalonië

13-06-2023
Blog: Laat brandveiligheid onderdeel uitmaken van legaliseren e-step

Tom Hessels, adviseur Energie- en transportveiligheid, was in Londen en merkte een verbodsbord op om elektrische steps mee te nemen in het openbaar vervoer in de stad. Reden voor een nadere beschouwing.

12-06-2023
Veiligheid alternatief aangedreven voertuigen op chemische sites: incidentscenario’s

Het rapport beschrijft realistische incidentscenario’s die zich kunnen voordoen met AAV’s op petrochemische bedrijfslocaties.

08-06-2023
Scriptie over invloed van houteigenschappen op brandgedrag van hout winnaar NIPV-VVBA-scriptieprijs 2023

Daphne Dechering van Saxion University of Applied Science heeft met een scriptie over de invloed van houteigenschappen op het brandgedrag van hout de NIPV-VVBA-scriptieprijs 2023 gewonnen.

02-06-2023
Leren van extreme weersituaties

Op 31 mei verscheen in de reeks Lessen uit crises en minicrises een speciale editie over klimaatverandering en extreem weer.

31-05-2023
Cijfers brandweer 2022 beschikbaar: 22.273 personen in repressieve dienst

Eind 2022 telde de Nederlandse brandweer in totaal 22.273 personen in repressieve dienst. Dat is 112 brandweermensen minder dan in 2021. Dat en meer blijkt uit de gegevens over repressief brandweerpersoneel die NIPV publiceert.

23-05-2023
Veiligheidsregio’s en NIPV werken samen aan nieuwe ELO

De huidige elektronische leeromgeving (ELO) is aan vervanging toe. Daarom komt er in 2024 een nieuwe ELO. Veiligheidsregio’s, regionale opleidingsinstituten en NIPV werken hierbij nauw met elkaar samen.

12-05-2023
Fire Technology Journal publiceert over resultaten Europees project brandstatistiek

Is er een uniforme aanpak mogelijk voor het verzamelen van brandstatistiek in de Europese Unie? Dat heeft het lectoraat Brandveiligheidskunde van NIPV onderzocht binnen het Europees onderzoeksproject EU FireStat.

03-05-2023
NIPV-collegereeks: het Nederlandse crisismanagementstelsel in de praktijk

De Universiteit Leiden en NIPV verzorgen samen een collegereeks over het Nederlandse crisismanagementstelsel.