Onderzoek geeft inzicht in redenen om te stoppen als brandweervrijwilliger

1 maart 2023

Wat zijn redenen voor brandweervrijwilligers om te stoppen? In onderzoek van NIPV zijn oud-vrijwilligers hierover bevraagd. Het onderzoek is onderdeel van een serie onderzoeken die NIPV heeft gedaan naar vrijwilligheid bij de brandweer.

Pieper op tafel

Met regelmaat worden ervaringen van brandweervrijwilligers en professionals in beeld gebracht, maar niet eerder zijn oud-vrijwilligers ondervraagd over hun ervaringen. “Het is goed dat we nu leren van de groep die zelf om welke reden dan ook gestopt is. Als brandweer, een organisatie die grotendeels drijft op vrijwilligers, wil je graag weten wat redenen zijn waarom mensen stoppen. En of er manieren zijn waarop je deze mensen toch langer vast had kunnen houden. De zogenoemde beïnvloedbare factoren”, vertelt Marco Out, namens het Veiligheidsberaad de voorzitter van de stuurgroep Programma Vrijwilligheid.

Aantrekkelijke werkgever zijn en blijven

Gemiddeld 6 procent van het aantal vrijwilligers vertrekt jaarlijks. Het rapport meldt dat het gemiddeld aantal dienstjaren van de gestopte vrijwilligers ruim 19 jaar is. Dat aantal dienstjaren loopt de afgelopen jaren iets terug. De wijze waarop de organisaties worden bestuurd en de onvrede hierover is de vaakst genoemde vertrekreden door oud-brandweervrijwilligers, melden de onderzoekers. De ervaren problemen binnen de eigen post zijn een andere belangrijke vertrekreden. Het gaat dan vooral om sociale problematiek en onvrede hierover. Out: “Als een vrijwilliger stopt, omdat deze verhuist, dan is dat een gegeven en natuurlijk verloop. Maar als brandweermensen stoppen vanwege hoe de organisatie of brandweerpost wordt aangestuurd, dan wil je daar inzicht in hebben. Een onderzoek als dit helpt daarbij.”

Handreiking voor binden van vrijwilligers

Commandant Fred Heerink, trekker van het onderwerp namens Brandweer Nederland, vindt het waardevol om het oor te luister te leggen bij de voormalige vrijwilligers. “Ik vind het heel belangrijk dat we dit onderzoek hebben gedaan. We hebben het aangedurfd om volop in de spiegel te kijken.” Het onderzoek is er één in een serie, en dat is belangrijk voor hoe de resultaten gelezen moeten worden geeft hij aan. “Bij ieder onderzoek is het verleidelijk om snelle conclusies te trekken. Maar wat ook telkens weer blijkt, is dat er veel redenen te benoemen zijn waarom de brandweer wel of juist geen aantrekkelijke werkgever (meer) is voor een vrijwilliger. Wel geeft het onderzoek opnieuw handreikingen voor het binden van vrijwilligers en om dat wat beter kan, op te pakken. Daarom is het nu belangrijk dat we deze feiten als onderdeel van het geheel tot ons nemen. En dat we dit bespreekbaar te maken in alle veiligheidsregio’s, zodat we daar waar nodig actie kunnen ondernemen.”

Programma Vrijwilligheid

In 2018 heeft Brandweer Nederland de opdracht gekregen om in samenwerking met de Vakvereniging van Brandweer Vrijwilligers, NIPV en het ministerie van Justitie en Veiligheid, het programma Vrijwilligheid op te starten. Het doel is om te komen tot een betere inzet van vrijwilligers, te zorgen voor continuïteit en handvatten geven voor vrijwilligheid in de toekomst. De serie onderzoeken naar vrijwilligheid is een onderdeel van dit programma. Later dit jaar volgt een rapport dat de conclusies van alle onderzoeken naar dit thema aan elkaar verbindt.

Bekijk ook:

Lees ook

24-04-2024
Diploma-uitreiking leergang Operationeel manager 

Op woensdag 20 maart hebben 6 deelnemers van de leergang Operationeel Manager tijdens een feestelijke ceremonie hun diploma in ontvangst mogen nemen.

22-04-2024
“Deze minor is extra interessant, omdat we uit het hele land komen en verschillende achtergronden hebben”

Tim van Werkhoven maakt deel uit van de eerste lichting die de nieuwe minor Publieke Veiligheid: Brandweerzorg en Crisisbeheersing volgt.

22-04-2024
Trainingen Netcentrisch werken en LCMS voor de BES-eilanden Saba en Sint-Eustatius

De BES-eilanden gaan aansluiten op onze Landelijke Voorziening Crisisbeheersing (LVCb).

22-04-2024
Testen met drones en AI voor detectie natuurbranden

Het NIPV voert een experiment met vliegtuigdrones uit dat een waardevolle bijdrage levert aan innovatieve ontwikkelingen in het veiligheidsdomein.

19-04-2024
NIPV onderschrijft Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit

Vandaag tekende directeur Onderwijs en Onderzoek Coby Flier namens het NIPV de Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit. Deze gedragscode betekent dat het NIPV zich houdt aan een aantal voorwaarden voor het doen van wetenschappelijk onderzoek.

19-04-2024
Koersplan ‘Onderwijs Onderweg’ vastgesteld

De RCDV heeft vandaag een akkoord gegeven op het koersplan van het Programma Onderwijs Onderweg. Ook het MT van het NIPV heeft ingestemd met het koersplan en de gezamenlijke ambitie.

17-04-2024
Onderweg naar 18 miljoen hulpverleners: meer weerbaarheid en veerkracht in tijden van crises

De verkenning heeft geleid tot inzichten op het gebied van netwerkvorming, capaciteiten, slagkracht, bewustwording en kaderstelling binnen het totale landschap van crisisbeheersing.

16-04-2024
De effectiviteit van een fysieke barrière in een explosieaandachtsgebied

Een barrière, zoals een betonnen muur of een aarden wal, kan mogelijk gebouwen en mensen beschermen tegen de overdrukeffecten van een explosie. Om inzicht te krijgen in de effectiviteit hiervan, heeft het NIPV samen met het RIVM en Antea Group bestaande inzichten onderzocht en gebundeld.

10-04-2024
Onderzoek naar herijking enkele vluchtroute in woongebouwen

Hoe kan de enkele vluchtroute in woongebouwen worden herijkt, zodat deze weer beter aansluit op de uitgangspunten van de bouwregelgeving? Dat heeft het NIPV onderzocht in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK).