Algemene informatie
Onder crisiscommunicatie wordt het communiceren met de bevolking verstaan. Hierbij wordt aangesloten bij de behoefte van de samenleving zodat zij haar handelen daarop kan afstemmen. Crisiscommunicatie maakt onderdeel uit van zowel de acute bevolkingszorg als herstelzorg.
Crisiscommunicatie is een wettelijk vastgestelde taak van de burgemeester of de voorzitter van de veiligheidsregio (Wvr; art. 7 en 39). Bij een daadwerkelijke ramp of crisis draagt de burgemeester ervoor zorg dat de getroffen bevolking in zijn gemeente op de juiste wijze wordt geïnformeerd en geeft hij onder meer de te volgen gedragslijn aan. Als de ramp of crisis een bovenlokaal karakter heeft, dan wordt de crisiscommunicatie in het Regionale Beleidsteam gecoördineerd.
Het Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie (NKC) fungeert tijdens een nationale crisis of incident als informatieknooppunt vanuit de Rijksoverheid op het gebied van pers- en publiekscommunicatie. Het NKC maakt onderdeel uit van de nationale crisisstructuur.
Doelstellingen van crisiscommunicatie
Goede crisiscommunicatie staat voor het verspreiden van juiste, tijdige en begrijpelijke informatie over en tijdens een crisis, ramp of incident. De doelstellingen van crisiscommunicatie zijn:
- Betekenisgeving: de gebeurtenis duiden door deze in een breder perspectief te plaatsen en negatieve gevoelens en emoties te kanaliseren.
- Schadebeperking/handelingsperspectief: alarmeren en alerteren bij dreiging/gevaren en het bieden van een handelingsperspectief om de schade of impact van de gebeurtenis te beperken.
- Informatiebehoefte: informeren over de dreiging en/of gevaren en de maatregelen die de overheid getroffen heeft. Het wegnemen of bijsturen van opvallende zaken in de communicatie-uitingen, die de impact versterken (geruchten of indringende foto’s).
NIPV-onderzoeken en -kennisdocumenten
Hieronder staan de meest recente onderzoeken en kennisdocumenten van het NIPV.
Jaaroverzicht NL-Alert 2023 (2024)
Het NIPV verzamelt jaarlijks in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid data over de inzet van NL-Alert. In 2023 is NL-Alert ingezet bij 72 incidenten., waarvan 68 branden.
Leeronderzoek treinincident Voorschoten (2023)
Hoe functioneerde de crisisbeheersingsorganisatie tijdens de afhandeling van het treinincident dat op 4 april 2023 plaatsvond bij Voorschoten? Op verzoek van Veiligheidsregio Hollands Midden heeft het NIPV dit samen met Crisisplan BV onderzocht. Het onderzoek resulteert in een aantal leerpunten die ook voor andere veiligheidsregio’s relevant kunnen zijn.
Een toekomst voor het WAS? (2023)
Het NIPV voerde in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid een onderzoek uit naar de toegevoegde waarde van het WAS (waarschuwings- en alarmeringssysteem) in het geheel van crisiscommunicatiemiddelen. Het doel van het onderzoek was inzicht te verkrijgen in de voor- en nadelen van het WAS en uit te zoeken wat de toekomstige mogelijkheden van het systeem zijn.
Overige NIPV-onderzoeken en -kennisdocumenten over crisiscommunicatie
Hieronder vindt u een overzicht van overige NIPV-onderzoeken over crisiscommunicatie.
-
Leeronderzoek treinincident Voorschoten
pdf | 6 MB | 19-09-2023 -
Tweede inventarisatie inzet NL-Alert 2018-2022
pdf | 2 MB | 17-07-2023 -
Lessen uit crises en mini-crises: Klimaatverandering en extreem weer
pdf | 4 MB | 01-05-2023 -
De ervaringen van veiligheidsregio’s met NL-Alert
pdf | 2 MB | 15-03-2023 -
De storm Eunice van 18 februari 2022
pdf | 4 MB | 04-07-2022 -
Bevolkingszorg: een eigentijdse invulling
pdf | 5 MB | 05-02-2021 -
De toekomst van de landelijke aanpak SIS
pdf | 1 MB | 23-09-2020 -
De rol van bevolkingszorg in de coronacrisis
pdf | 2 MB | 22-07-2020 -
Lekkage van giftige stoffen bij Chemelot
pdf | 2 MB | 18-06-2020 -
Model samenwerkingsconvenant Veiligheidsregio en regionale omroep
pdf | 137 KB | 08-11-2019 -
Inventarisatie inzet NL-Alert 2013-2017
pdf | 3 MB | 17-12-2018 -
Handreiking aanpak asbestincidenten
pdf | 2 MB | 12-12-2018 -
Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Handreiking
pdf | 999 KB | 01-05-2018 -
Maatschappelijke onrust en de rol van gemeenten
pdf | 976 KB | 16-04-2018 -
Factsheet Maatschappelijke onrust en de rol van gemeenten
pdf | 129 KB | 16-04-2018 -
Handreiking Samenredzaamheid bij overstromingen en ernstige wateroverlast
pdf | 4 MB | 15-06-2017 -
Hoe je kijkt, maakt wat je ziet. De (operationele) omgevingsanalyse
pdf | 6 MB | 03-03-2015 -
Bevolkingszorg op orde De vrijblijvendheid voorbij
pdf | 2 MB | 01-07-2012
NIPV-documenten met crisiscommunicatietips
Hieronder vindt u een overzicht van NIPV-documenten met crisiscommunicatietips.
-
Crisiscommunicatietips voor ongevallen met gevaarlijke stoffen
pdf | 176 KB | 19-11-2019 -
Crisiscommunicatietips voor infectieziektencrisis
pdf | 190 KB | 16-07-2019 -
Crisiscommunicatietips voor incidenten met een cybercomponent (digitale verstoring)
pdf | 229 KB | 25-04-2019 -
Crisiscommunicatietips voor uitval van vitale voorzieningen
pdf | 197 KB | 03-12-2018 -
Crisiscommunicatietips voor maatschappelijke onrust
pdf | 167 KB | 03-12-2018 -
Crisiscommunicatietips voor incidenten bij evenementen
pdf | 253 KB | 05-09-2018 -
Crisiscommunicatietips voor paniek in menigte (vluchtende mensenmassa)
pdf | 259 KB | 05-09-2018
Externe documenten
Externe websites
NIPV-opleidingen
Gerelateerde kennis
Heeft u een vraag over dit onderwerp?
Neem contact met ons op via dit formulier. Uw gegevens worden alleen gebruikt voor correspondentiedoeleinden.
Velden gemarkeerd met * zijn verplicht