Ontwikkelfonds: terugblik 2024 en vooruitblik 2025

4 februari 2025

Via het Ontwikkelfonds financieren de veiligheidsregio’s de ontwikkeling van les- en leerstof voor de (v)mbo-functies bij de brandweer. De doelstelling van het fonds is de ontwikkeling en distributie van les- en leerstof voor de opleiding (de initiële vakbekwaamheid) en leermiddelen voor het oefenen en bijscholen (de blijvende vakbekwaamheid) van brandweermensen. Wat is er in 2024 opgeleverd en wat staat er voor 2025 op de planning? Een korte terug- en vooruitblik. 

E-module en video’s beschikbaar over bestrijding van brand in een bouwwerk met sprinklerinstallatie 

30 januari 2025

Steeds meer gebouwen zijn voorzien van een sprinklerinstallatie. Tot nu toe was er nog geen standaardprocedure voor het brandweeroptreden bij branden in gebouwen voorzien van een sprinklerinstallatie. Dit terwijl een inzet in een gesprinklerd gebouw tamelijk complex kan zijn. Dat was voor het NIPV de aanleiding om een handelingsperspectief te ontwikkelen, dat is opgenomen in het rapport ‘Bestrijding van brand in een bouwwerk met sprinklerinstallatie’. Het handelingsperspectief is nu ook verwerkt in een e-module (beschikbaar via de elektronische leeromgeving) en video’s (beschikbaar via YouTube) om de vakbekwaamheid van manschappen en bevelvoerders op dit thema te actualiseren.  

In de instructievideo worden de werking, bediening en bewaking en vervolgens de werkwijze bij een brandmelding uitgelegd. In de andere video is aandacht voor het belang van een sprinklerinstallatie en hoe een installatie de brandweer helpt bij een optreden.  

Lees ook Handelingsperspectief voor brandweerinzet in gesprinklerd gebouw

E-module voor manschappen en bevelvoerders in elektronische leeromgeving veiligheidsregio’s 

In de e-module leren brandweermensen hoe een sprinklerinstallatie werkt en hoe de brandweer hiermee bij het optreden het beste om kan gaan. De e-module Brandbestrijding in gesprinklerde gebouwen is via de elektronische leeromgeving van de veiligheidsregio te volgen. De e-module bestaat uit twee delen:  

• Een basisdeel voor manschappen en bevelvoerders met aandacht voor: 
  • de functie en werking van een sprinklerinstallatie 
  • het aflezen van het brandweerpaneel 
  • de werking van de pompkamer op hoofdlijnen 
  • de aandachtspunten bij de inzet in een gesprinklerd gebouw. 
• Een verdiepend deel voor bevelvoerders met daarin:  
  • de afwegingen rondom een inzet bij een gesprinklerde gebouwbrand  
  • de watervoorziening: hoe is die geregeld en is deze voldoende?  
  • een beschrijving van manieren waarop een sprinkler kan falen en welke afweging iemand dan moet maken. 

Instructievideo brandbestrijding in gesprinklerde gebouwen en video over functie en werking van sprinklerinstallaties 

Er zijn ook twee video’s ontwikkeld, in samenwerking met de Verenigde Sprinkler Industrie.

Brandbestrijding in gesprinklerde gebouwen  

In deze instructievideo wordt eerst de werking, bediening en bewaking van een sprinklerinstallatie uitgelegd. Daarna gaat de video in op de werkwijze bij een brandmelding bij een gesprinklerd pand, van de uitruk tot de overdracht aan de gebouwbeheerder en de terugkeer naar de kazerne. Hierbij komt ook de samenwerking met de bedrijfsdeskundige/het hoofd BHV aan de orde. 

Functie en werking van sprinklerinstallaties  

Hierin wordt het belang van een sprinklerinstallatie uitgelegd en hoe de installaties de brandweer helpt om veilig en effectief op te treden. 

Verkenning ontwikkeling woningbrandmeldingen

29 januari 2025

Maandelijks verzamelt het NIPV het aantal meldingen van woningbranden die zijn binnengekomen bij de meldkamers van de brandweer. Deze cijfers worden gepubliceerd en zijn te raadplegen in het dashboard Kerncijfers Incidenten op de website Kerncijfers Veiligheidsregio’s.

Op basis van deze gegevens publiceerde het Algemeen Dagblad vandaag per gemeente een jaaroverzicht. In deze artikelen wordt de suggestie gewekt dat een melding daadwerkelijk gelijk is aan een woningbrand. Dit hoeft echter niet, omdat niet elke woningbrandmelding daadwerkelijk een woningbrand vertegenwoordigt.

Stijgende trend onderzocht

De afgelopen jaren is er een stijgende trend waargenomen in het aantal woningbrandmeldingen in Nederland. Het NIPV heeft onderzocht welke factoren hierbij mogelijk een rol spelen. Dit is gedaan met een kwantitatieve onderzoeksmethode, waarbij bestaande registraties als databronnen zijn gebruikt.

De belangrijkste uitkomst is dat ongeveer de helft van de stijging in het aantal woningbrandmeldingen geen daadwerkelijke toename weerspiegelt. Deze stijging is het gevolg van een steeds completere registratie in de meldkamers van brandmeldingen die betrekking hebben op een woning.

De resterende stijging van het aantal meldingen kán wijzen op een toename van het aantal woningbranden. De toename van de woningvoorraad in Nederland – meer woningen, dus meer kans op woningbranden – kan een kwart van de resterende stijging in het aantal meldingen verklaren. Voor het overige deel van de stijging in het aantal woningbrandmeldingen is geen verklaring.

Lees het rapport

Wees voorbereid op gevolgen van digitale ontwrichting 

28 januari 2025

Een cyberaanval, een hack, een ontwrichting: cybercrises zijn de crises van nu. Maar hoe ga je om met de complexiteit en de maatschappelijke effecten van deze crises? De nieuwe training ‘Cybergevolgbestrijding en digitale ontwrichting’ biedt uitkomst.

Het NIPV biedt met de training ‘Cybergevolgbestrijding en digitale ontwrichting’ een praktische training aan om kennis en vaardigheden te vergroten voor (veiligheids)professionals uit gemeenten en veiligheidsregio’s. De training is ontwikkeld in samenwerking met de VNG en een aantal gemeenten. Het is een aanvulling op de Handreiking digitale ontwrichting van de VNG. In de training worden praktische vaardigheden aangeboden voor een effectieve voorbereiding en respons op cybercrises.

Ervaren is leren

Met interactieve werkvormen en een simulatieoefening worden de deelnemers stap voor stap meegenomen in de belangrijkste facetten van cybergevolgbestrijding en (de effecten van) digitale ontwrichting. Ze leren:

• verschillende typen cyberrisico’s te herkennen
• de potentieel ontwrichtende gevolgen van cybercrises benoemen
• planvorming rond digitale ontwrichting uitleggen, inclusief rollen, verantwoordelijkheden en samenwerking tussen actoren
• de BOB-methodiek (beeldvorming, oordeelsvorming, besluitvorming) gebruiken binnen een cyberscenario
• strategische dilemma’s en operationele keuzes herkennen binnen cybergevolgbestrijding en (de effecten van) digitale ontwrichting
• handelingsperspectieven gebruiken om sneller te reageren op cybercrises.

Praktische informatie en kosten

De training wordt gegeven op:
14 maart 2025
20 mei 2025
20 juni 2025

De kosten per deelnemer bedragen € 400.

De training vindt plaats bij het NIPV in Arnhem. In overleg kunnen we ook trainingen op locatie organiseren.  

Meer informatie en aanmelden

Bekijk voor meer informatie over programma en aanmelding de pagina Leerblok Cybergevolgbestrijding en digitale ontwrichting.

Klimaatveiligheid: 10 belangrijkste knelpunten en aanbevelingen bij crisisorganisaties

27 januari 2025

In opdracht van het programma Klimaatveiligheid van het NIPV heeft kennisinstituut Deltares 10 knelpunten en 10 aanbevelingen geïdentificeerd in de (bovenregionale) samenwerking van crisisresponsorganisaties. De uitkomsten zijn opgehaald in 4 workshops waaraan werd deelgenomen door een groot aantal veiligheidsregio’s en ministeries. En door organisaties als de politie, Rode Kruis, Rijkswaterstaat, RIVM, KNMI, KPN, Koninklijke Landmacht en Alliander.

Inzichten op basis van crises met hitte, droogte, wateroverlast en stormvloed

In de workshops hebben de deelnemers gereflecteerd op 4 verschillende klimaatgerelateerde risico’s: hitte, droogte, wateroverlast en stormvloed. De waardevolle inzichten die zijn opgedaan hebben geleid tot 10 knelpunten en 10 aanbevelingen. 

Enkele knelpunten:

• Complexe, meervoudige crises leiden tot nieuwe uitdagingen
  Deze crises zijn sterk anders dan de traditionele flitscrises waarmee de responsorganisaties nu de meeste ervaring hebben. Ze vergen een langdurige inzetbaarheid, maar ook het acuut kunnen schakelen als er tijdens de langdurige crisis een flitscrisis optreedt.
  
  
• Capaciteitsuitdagingen tijdens complexe en grootschalige crises
  In langdurige/meervoudige/complexe grootschalige crises kan capaciteitsvermindering optreden doordat er te weinig inzetbaar personeel is om op meerdere plekken tegelijk te opereren. Daar komt bovenop dat hulpverleners zelf ook vermoeid raken of getroffen kunnen worden door de ramp.
  
  
• Taal- en procedureverschillen
  Binnen elke kolom zijn er andere procedures, termen en verantwoordelijkheden. Kolommen en domeinen zijn daarin nog niet altijd goed op elkaar afgestemd of zijn zich nog niet altijd volledig bewust van de verschillen in de andere kolommen.

• Onderlinge verwachtingen en behoefte aan besluitvorming en coördinatie
  Partijen blijken onderlinge verwachtingen van elkaar te hebben die niet altijd haalbaar, realistisch en getoetst zijn. In alle workshops werd behoefte uitgesproken aan duidelijke besluitvormingsstructuren. Tegelijkertijd werd ook benoemd dat de crisisrespons in Nederland een afstemcultuur is waarbij de oplossing daarbinnen gevonden dient te worden.

Programmamanager Klimaatveiligheid Charlotte van Ruijven: “De notitie toont dat we met elkaar in staat zijn om blinde vlekken en knelpunten inzichtelijk te maken. Ik kijk dan ook zeer positief terug op de  workshops. Met veel betrokkenheid en gedrevenheid hebben tal van partijen bijgedragen aan een levendige dialoog. Inzicht is een eerste stap om de weerbaarheid te vergroten.”

Lees ook Klimaatadaptatie

Programma Klimaatveiligheid: voor een veilige en weerbare samenleving

Het programma Klimaatveiligheid heeft tot doel om (beter) zicht te krijgen op de mogelijkheden en onmogelijkheden voor een veilige en weerbare samenleving bij klimaatverandering nu en in de toekomst. Hiervoor wordt geïnvesteerd in onderzoek en kennisontwikkeling, professionalisering, samenwerking en netwerkvorming. Het programma is een samenwerking tussen de veiligheidsregio’s, NIPV, ministerie van Justitie en Veiligheid en KNMI.

Lees het rapport

“Uitdagingen in natuurbrandveiligheid zijn internationaal vergelijkbaar”

Uit: nieuwsbrief Natuurbrandveiligheid, januari 2025

“Zelfs als je volledig voorbereid bent op natuurbranden kun je niet alle branden voorkomen. Wat je wél kunt doen, is ervoor zorgen dat alle voorbereidende maatregelen op orde zijn en de schade zo veel mogelijk beperken”, zegt onderzoeker Hugo Lambrechts van het NIPV. 

Hugo Lambrechts is onlangs gestart als onderzoeker natuurbrandveiligheid bij het NIPV. Hij groeide op in een struisvogelboerderij in de buurt van Kaapstad en maakte van jongs af aan veel natuurbranden mee. Ook op hun eigen boerderij waarbij alle boomgaarden, weilanden en de boerderij waarin zij woonden afbrandde. Lambrechts  studeerde bosbeheer aan de Universiteit van Stellenbosch. De afgelopen 4 jaar deed hij promotieonderzoek aan de Wageningen Universiteit gericht op natuurbranden en geïntegreerd brandbeheer in Europa. 
 
“Zowel Nederland als Zuid-Afrika wordt geconfronteerd met een toenemend brandrisico door klimaatverandering, groeiende uitdagingen in de wildland-urban interface (WUI) en een gedeelde behoefte aan betere risicobeoordeling, bewustwording en geïntegreerd brandmanagement. In Nederland wordt vuur vooral als een bedreiging gezien, met nadruk op preventie, snelle detectie en risicoanalyse, terwijl gecontroleerde branden minder worden toegepast. En waar Zuid-Afrika gebruik maakt van goed ingebedde instellingen zoals Fire Protection Associations, zet Nederland vooral in op samenwerking tussen brandweer, beleidsmakers en natuurorganisaties”, vertelt Lambrechts. 

In Nederland kunnen droogteperiodes ertoe leiden dat gebieden branden die normaal gesproken niet brandgevoelig zijn. “Ik zie vaak overeenkomsten tussen de wildland-urban interface in Nederland en de Knysna-natuurbranden van 2017 in Zuid-Afrika. In sommige delen van de Garden Route in Zuid-Afrika wordt het risico op natuurbranden als laag beschouwd omdat de vegetatie meestal vochtig is. Het bouwen van huizen in de bossen is daar ook vrij gebruikelijk. Maar in 2017 leidde een extreme droogte tot meerdere natuurbranden die zich verspreidden naar de stad Knysna. Meer dan 10.000 mensen moesten worden geëvacueerd en er vielen 8 dodelijke slachtoffers. Waaronder 2 brandweermannen. In totaal moesten 1.059 formele woningen en 385 informele woningen worden geëvacueerd. De brand verwoestte een gebied van 19.316 hectare. 

 Deze gebeurtenis benadrukt hoe extreme droogte en veranderende omstandigheden kunnen leiden tot rampzalige branden. Zelfs in gebieden die normaal gesproken niet brandgevoelig zijn. Dit biedt belangrijke lessen voor Nederland, waar droogte en klimaatverandering de risico’s in de wildland-urban interface vergroten.” Lambrechts: “Veel mensen denken dat Nederland anders is dan andere landen, maar in werkelijkheid zijn de uitdagingen op het gebied van natuurbrandveiligheid internationaal vergelijkbaar. Toch zijn er in Nederland ook unieke problemen. De meeste mensen beseffen nog steeds niet dat natuurbranden hier kunnen of zullen voorkomen. Nederland is dichtbevolkt, bewustwording en voorbereiding zijn daarom belangrijk.” 

“De komende tijd ga ik binnen het programma Natuurbrandveiligheid onderzoeken wat de wildland-urban interface in Nederland precies inhoudt. Welke term zouden we in Nederland hiervoor moeten gebruiken? Wat is de omvang van de wildland-urban interface in Nederland? Daarnaast wil ik internationale best practices identificeren die we ook in Nederland kunnen toepassen. Mogelijk organiseer ik ook stakeholderworkshops om deze best practices te vertalen naar de Nederlandse context”, sluit Lambrechts af.

Slimme repressie: op basis van kennis de brand bestrijden

Uit: nieuwsbrief Natuurbrandveiligheid, januari 2025

Natuurbranden worden steeds complexer en dynamischer. Afhankelijkheid van één bestrijdingsmethode, waterlevering, is niet meer voldoende. Specialistische eenheden van de brandweer zetten in op meer kennis en andere methoden om slimmer met natuurbranden om te gaan. Een introductie én vooruitblik van Jelmer Dam van het NIPV die vanuit zijn rol als landelijk coördinator het landelijk specialisme natuurbrandbeheersing ondersteunt.  

Steeds meer brandstof voor natuurbranden 

“De laatste jaren zien we langere droge periodes en steeds hogere temperaturen. En de winters zijn dan weer milder en natter”, begint Dam zijn uitleg. “Ideale omstandigheden voor bomen en planten om te groeien. Meer vegetatie betekent ook meer brandstof voor natuurbranden. Daar moeten we mee aan de slag. Niet voor niets is eind 2023 de Visie natuurbrandbeheersing van Brandweer Nederland vastgesteld. We moeten ons voorbereiden op de bestrijding van steeds meer complexe en dynamische incidenten in de toekomst. Slimme repressie is de sleutel: meer kennis en meer verschillende methoden inzetten om slimmer natuurbranden te bestrijden.”  

Specialistische brandweereenheden natuurbrandbestrijding  

Verschillende veiligheidsregio’s hebben al specialistische eenheden natuurbrandbestrijding die bijstaan bij complexe of grote natuurbranden. Het NIPV ondersteunt de eenheden door ontwikkeling en verbinding van expertise, systemen, mensen en middelen. De specialisten gebruiken verschillende slimme methoden om een natuurbrand te versterken, somt Dam op:  

• Handcrew Overijssel en Handcrew Zuid6
  Zij bestrijden een natuurbrand door vegetatie te manipuleren. Met vuur bestrijd je vuur en haal je brandstof weg om een stoplijn te maken.  
• Fire Bucket Operation (FBO)
  Helikopters van Defensie werken hierin samen met het Heliteam brandweer om grote hoeveelheden water op strategische plekken te droppen. FBO is vaak slim in te zetten in samenwerking met lokale brandweereenheden en de Handcrew.  
• Meer dan 10 landelijk adviseurs natuurbrandbeheersing
  Zij zijn specialistisch  opgeleid om het lokale commando te adviseren. Zij maken een inschatting van de huidige en toekomstige ontwikkeling van een natuurbrand en geven advies over de tactieken en technieken om de brand slim te bestrijden.  

Doorontwikkeling van slimme repressie: samenwerken en nieuwe tactieken en technieken 

Slimme repressie is voor Jelmer Dam in 2025 een belangrijk focuspunt. “Ik ga me voornamelijk bezighouden met het doorontwikkelen van het landelijk specialisme natuurbrandbeheersing. De samenwerking tussen de specialistische brandweerteams en crisispartners is daarbij een belangrijk onderdeel. Bijvoorbeeld door gezamenlijke oefeningen en vakbekwaamheid. We werken aan nieuwe tactieken en nieuwe technieken om complexe en grootschalige natuurbranden nog beter te bestrijden. In deze nieuwsbrief zal ik hierover elke editie een update geven.”

”Men kijkt al snel naar de veiligheidsregio omdat wij overal aangehaakt zijn”

Uit: nieuwsbrief Natuurbrandveiligheid, januari 2025

Afgelopen najaar heeft het project Natuurbrandmanagement een Europese subsidie toegekend gekregen. Doel van het project is om in de toekomst natuurbranden die grensoverschrijdend zijn zo veel mogelijk te voorkomen en snel te kunnen stoppen door samen te oefenen en preventieve maatregelen te nemen. Projectleider Sraar Theeuwen van Veiligheidsregio Limburg-Noord, de leidende partner in het project, deelt zijn belangrijkste inzichten.

Na een intensieve voorbereidingsperiode zijn 7 projectpartners geselecteerd. Op 17 mei 2024 werd het projectvoorstel ingediend bij het Interreg-programmabureau Duitsland-Nederland, mede namens 14 Duitse en Nederlandse gemeenten, natuurbeheerders en kennisinstituten. 

We stelden Sraar Theeuwen een aantal vragen: 

Wat is de belangrijkste toegevoegde waarde van de veiligheidsregio in dit project?

Men kijkt al snel naar de veiligheidsregio omdat wij overal aangehaakt zijn. Ook omdat we een stevige organisatie zijn met veel ervaring. Wij werken al samen met onze Duitse collega’s, maar ook met gemeenten. We hebben ook al eerder samen met Nederlandse en Duitse natuurbeheerders en gemeenten natuurbrandpreventieplannen gemaakt voor een aantal natuurgebieden, dus er is voldoende kennis. De eindverantwoordelijkheid voor openbare orde en veiligheid ligt bij de gemeente, maar de veiligheidsregio is hierin adviserend. Omdat de veiligheidsregio betrokken is bij alle ruimtelijke veiligheidsvraagstukken in de regio, is de regie van een dergelijk project daar goed op zijn plek. Ook omdat wij de partner zijn die al ervaring hebben opgedaan met andere grensoverschrijdende projecten. 

 
Waarom was het belangrijk dat dit project er kwam?  

We willen ook de grensoverschrijdende natuurgebieden weerbaarder maken tegen natuurbranden en maatregelen en werkwijzen afstemmen. Je kunt niet verwachten dat de Duitsers dezelfde technieken en tactieken toepassen in het bestrijden en voorkomen van natuurbranden als wij in Nederland. Wij werken bijvoorbeeld samen met Nordrhein-Westfalen, een deelstaat met 18 miljoen inwoners. Dus je kunt niet zeggen van ‘doen jullie maar hetzelfde dan wij, dan hebben we dat geregeld’. Zij hebben hun eigen technieken en tactieken. En dus moet je met elkaar in gesprek en afspraken maken. Bijvoorbeeld over met elkaar oefenen waarbij zowel de tactiek, de techniek als de commando- en crisisstructuur aan bod komen. Zodat je weet wat te doen wanneer je daadwerkelijk een grensoverschrijdende natuurbrand hebt. 

Welke tip kun je veiligheidsregio’s geven die willen samenwerken met andere partijen?  

Vaak spelen financiën een cruciale rol. In ons project gaan we samenwerken met natuurbeheersorganisaties. En die willen graag, maar worstelen wel vaak met hoe ze iets gefinancierd krijgen. In dit geval bijvoorbeeld voor bosomvorming en het maken van compartimenten als preventieve maatregel. En dus zijn we op zoek gegaan naar mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden, in de vorm van financiering. Met als resultaat dat de EU 50 procent van de kosten draagt van de maatregelen.  

Dus mijn advies voor natuurbeheerders maar ook veiligheidsregio’s is om het gesprek te voeren over hoe je geld kunt generen om de te nemen maatregelen financieel voor elkaar te krijgen. Bijvoorbeeld door aanspraak te maken op provinciale, landelijke of Europese subsidies. 

Wat zijn de uitdagingen op het gebied van samenwerking? 

Om een voorbeeld te geven, in Duitsland is de brandweer lokaal georganiseerd. En heb je dus per gemeente een eigen brandweerkorps dat valt onder verantwoordelijkheid van de gemeente. Dus als je afspraken wilt maken over bijvoorbeeld in te zetten tactieken of preventieve maatregelen, moet je dat met elke gemeente apart doen. Bij sommige brandweerkorpsen hebben ze een vrijwillige brandweercommandant, bij andere een beroeps, en wordt er vaak alleen in de avonden of weekenden vergaderd en geoefend. Brandweerzorg en crisisbeheersing zijn in Duitsland heel anders georganiseerd. Het is niet beter of slechter, maar anders.  Als de nood aan de man is, dan moet je wel weten hoe je bijvoorbeeld de mensen uit Duitsland kunt bereiken wanneer je ook deze bezoekers wilt weren in een natuurgebied. Maar ook hoe een meldkamer werkt en hoe het juridisch zit. Zodat je weet hoe je moet handelen bij een natuurbrand in het grensgebied. 

Investeren in weerbaarheid: de sleutel tot een veerkrachtige toekomst

19 december 2024 (voor het laatst bijgewerkt op 20 januari 2025)

Diverse maatschappelijke ontwikkelingen maken onze samenleving kwetsbaar voor verstoringen. De huidige geopolitieke dreigingen en de gevolgen daarvan vragen om een gezamenlijke aanpak. Het NIPV initieert en stimuleert deze aanpak en draagt bij door middel van onderzoek, onderwijs en voorlichting.

Zo waren NIPV-directeur IJle Stelstra en Hoofd Nationale Hulpverlening bij het Rode Kruis Suzanne Segaar te gast bij BNR in het programma BNR Beter voor een uitzending en podcast over het thema weerbaarheid. Op basis van dit gesprek maakte BNR ook een nieuwsbericht.

Weerbaarheid en Veerkracht: samen voor een veilig Nederland

Ook heeft het NIPV een eigen driedelige podcastserie over dit thema gemaakt. De eerste aflevering werd in december gelanceerd.

Raed Arafat, de Roemeense staatssecretaris van Binnenlandse Zaken, is samen met NIPV-directeur IJle Stelstra een speciale gast in de NIPV-podcastreeks ‘Weerbaarheid en Veerkracht’, met een belangwekkend verhaal en een boodschap waar Nederland van kan leren. “Voorbereid zijn en investeren in veerkracht en paraatheid redt levens”, stelt Raed Arafat. 

De tegenstrijdigheid tussen weerbaarheid en crisisvoorbereiding houdt ons tegen, want, in de woorden van Arafat: “Veerkracht en kostenefficiëntie zijn vijanden”. Om ons goed te kunnen voorbereiden op crises en rampen moeten we overschotten creëren, moeten we investeren in mens en materiaal en moet de hele samenleving zich inzetten. De heer Arafat licht toe hoe Roemenië dit al doet en de vruchten daarvan plukt in tijden van nood.  

We hebben ook in Nederland te maken met een toenemend aantal risico’s, die de potentie hebben om de samenleving te ontwrichten. De Trendanalyse Nationale Veiligheid benoemt 4 domeinen van transitie: klimaat, technologische ontwikkelingen, geopolitiek en economie. Om deze dreigingen het hoofd te bieden en ons weerbaar te maken tegen maatschappij ontwrichtende rampen, crises of mogelijk zelfs oorlog, is – net als in Roemenië – de inzet van heel Nederland nodig. Daarom zetten we nu in op het vergroten van het veiligheidsbewustzijn en het versterken van de paraatheid voor een weerbare samenleving. Niet voor niets benoemt IJle Stelstra dat investeren in weerbaarheid niet langer een optie is, maar noodzaak. 

Hoe kunnen we de burger hier bewust van maken zonder angst te zaaien? Arafat vergelijkt het met een autoverzekering: “Je betaalt de verzekering en je hoopt dat je geen ongeluk krijgt. Aan het eind van het jaar krijg je het geld dat je voor de verzekering hebt betaald niet terug. Dat was een investering in je veiligheid.”  

We investeren in weerbaarheid om onszelf te beschermen en om onze samenleving veerkrachtig te houden. En dit vergt de betrokkenheid van de hele samenleving. Niemand kan het alleen.

Luister de podcast

Luister naar de podcast van Raed Arafat, staatssecretaris van Binnenlandse Zaken van Roemenië, en IJle Stelstra, directeur NIPV.

De podcast is ook te beluisteren op Spotify.

“Ik heb zin om collega’s de nieuwe leeromgeving Canvas te laten zien”

16 januari 2025

De eerste leergangen in de nieuwe elektronische leeromgeving Canvas zijn inmiddels gestart. Maikel Wondergem, coördinator leergang Manschap en functioneel beheerder ELO bij Veiligheidsregio Zeeland, is betrokken bij de invoering van Canvas in de regio. Hij deelt zijn ervaringen. “Mijn tip voor collega’s bij veiligheidsregio’s en regionale opleidingsinstituten: ga met Canvas aan de slag, ga het jezelf eigen maken. Ik ben iemand die leert door het te doen. Probeer dingen uit, klik ergens op. Dan wijst het zich vind ik vanzelf.”

“Het heeft even geduurd maar ik ben blij dat we nu echt onderwijs gaan geven vanuit Canvas. Ik heb zin om de mensen in onze regio hierin mee te nemen en de nieuwe leeromgeving te laten zien. Het is mooi dat ze het nu zelf gaan ervaren en dat we de oude ELO achter ons kunnen laten.”

Gangbaar en overzichtelijk

“Ik ben functioneel beheerder maar ik heb ook als eerste de leergang Instructeur in Canvas mogen volgen als cursist en het examen gedaan. Mijn ervaring is dat het een gangbaar, overzichtelijk systeem is. Vaak weet je hoe iets werkt als je het een of twee keer hebt gezien. Ik weet dat het in de oude leeromgeving echt zoeken is. Canvas is heel gebruiksvriendelijk. Daarom moeten we het goed uitrollen.”

Uitdaging om alle mensen in de regio Canvas te laten gebruiken

“Ik zie het dan ook als een uitdaging om alle mensen in de regio enthousiast te maken om Canvas te gaan gebruiken. Collega’s die een opleiding volgen gaan er sowieso mee werken. De mensen die dat niet doen, kijken nu zelden of nooit in de online leeromgeving. Dit geldt bijvoorbeeld voor vrijwilligers. Dat is zonde, want ik zie echt de voordelen om dat wel te doen. Je kunt in Canvas veel informatie over bijvoorbeeld oefeningen kwijt en het is bruikbaar als naslagwerk. Ook is voor leerwerkplekbegeleiders heel eenvoudig na te kijken hoe een cursist heeft geleerd. Dat wordt nu niet of nauwelijks gedaan. Maar ik ben van mening: Canvas is een nieuw systeem, dus laten we dan ook een goede start maken door iedereen gelijk goed mee te nemen, zodat het meer gaat leven in de regio.”

Gefaseerde uitrol tot de zomer

“Eind januari start in onze regio een volledige leergang Manschap in Canvas. Als het live is, zullen we nog wel tegen dingen aanlopen. Maar daar leren we dan weer van. Later dit jaar rollen we in Zeeland Canvas verder uit voor de functies bevelvoerder, chauffeur en pompbediener. Hiervoor hebben we een planning gemaakt tot de zomer waarin we gefaseerd leergangen overzetten of nieuw starten in Canvas.”