Trendanalyse 15 jaar fatale woningbranden

12 december 2024

Het NIPV verzamelt sinds 2008 gegevens over fatale woningbranden. Om belangrijke kenmerken, kritische factoren en trends te kunnen vaststellen, voeren wij om de 5 jaar een uitgebreide analyse uit over de gegevens.

Aantallen branden en dodelijke slachtoffers

De nu verschenen analyse gaat over de jaren 2008 tot en met 2022. In deze periode zijn er 468 mensen omgekomen bij 433 woningbranden. Gemiddeld zijn er 29 fatale woningbranden per jaar, met een minimum van 21 branden in 2019 en een maximum van 39 branden in 2008. Per jaar vallen er gemiddeld 31 dodelijke slachtoffers bij woningbranden.

Trends op gebied van woningtype, brandoorzaak, leeftijdsopbouw, zelfredzaamheid en rookmelders

De belangrijkste trends die uit de analyse naar voren komen, zijn:

• Bij het woningtype is een stijgende trend te zien in het aantal fatale woningbranden in een appartement. Het aantal branden in een recreatiewoning daalt. Het aantal branden in eengezinswoningen en overige woningen is nagenoeg constant.
• Het aantal fatale woningbranden waarbij de brandoorzaak een defect apparaat of defecte installatie is, laat een stijgende trend zien. Het aantal branden als gevolg van een explosie daalt. Het aantal branden veroorzaakt door roken of koken blijft nagenoeg constant.
• Het aantal slachtoffers in de leeftijdscategorieën 0-20 jaar, 21-40 jaar en 41-60 jaar daalt. In de leeftijdscategorie 81 jaar of ouder is er sprake van een stijgende lijn. Het aantal slachtoffers in de leeftijdscategorie 61-80 jaar blijft nagenoeg constant.
• Het aandeel niet-zelfredzame slachtoffers laat een stijgende trend zien.
• Het aantal branden waarbij een rookmelder in de woning aanwezig was, stijgt. Terwijl het aantal fatale branden waarbij geen rookmelder aanwezig was een dalende trend laat zien. Ook daalt het aantal branden waarbij het onbekend is of er een rookmelder aanwezig was.

Lees ook Leren van branden in de gebouwschil van woningen

Actuele cijfers op website Kerncijfers Veiligheidsregio’s

Het NIPV doet doorlopend onderzoek naar fatale woningbranden in Nederland. Een fatale woningbrand is een brand waarbij dodelijke slachtoffers zijn te betreuren, die heeft plaatsgevonden in een gebouw met een woonfunctie of in een ander ‘woongerelateerd’ object en die niet door opzet is veroorzaakt.

De actuele cijfers over fatale woningbranden staan op de website Kerncijfers Veiligheidsregio’s.

Lees het rapport en de infographic

Hoe werken overheidspartijen aan (meer) weerbaarheid en veerkracht?

11 december 2024

In de wereld van publieke veiligheid zijn de woorden weerbaarheid en veerkracht sinds een aantal jaar bijna dagelijks aan de orde. Verschillende crises van de afgelopen jaren zijn daar mede debet aan.  Recent verschenen onderzoeksrapporten naar weerbaarheid en veerkracht hebben relatief weinig aandacht voor de wijze waarop thans bij verschillende overheden met deze begrippen wordt omgegaan. Wat zijn de ervaringen van overheidspartijen met het werken aan (meer) weerbaarheid en veerkracht? 

Om een eerste beeld te krijgen van de bestaande en gewenste weerbaarheid en veerkracht heeft het NIPV een kennismobilisatie uitgevoerd onder overheidsinstanties die een primaire verantwoordelijkheid hebben in crisisbeheersing. 

Diversiteit in ideeën en activiteiten 

Voor gemeenten, veiligheidsregio’s en rijksoverheid is het versterken van weerbaarheid en veerkracht momenteel een belangrijk speerpunt, bijvoorbeeld het programma Versterken Maatschappelijke Weerbaarheid en Veerkracht. Uit het onderzoek komt naar voren dat er nog geen eenduidige definities zijn van de begrippen; ze worden door elkaar heen gebruikt en een duidelijke beschrijving van de verschillende termen wordt weinig gegeven. Hoewel de vertaling van de begrippen naar doelstellingen en initiatieven vaak nog een zoektocht is, zien we dat bij alle organisaties ideeën en activiteiten ontwikkeld worden.  

Kijkend vanuit crisisbeheersing zijn die voor het grootste deel gericht op het versterken van de weerbaarheid door het vergroten van risicobewustzijn en voorbereidende maatregelen voor de korte termijn. Met name gemeenten hebben rechtstreekse relaties met burgers, bedrijven en verenigingen en denken na over en zetten stappen om te investeren in structurele vormen van netwerksamenwerking.  

Lees ook Veerkracht: de waarde van een veelkleurig begrip

Weerbaarheid als voorbereiding en veerkracht ten tijde van een crisis 

Op basis van dit onderzoek en eerdere onderzoeken maken wij een onderscheid tussen de begrippen weerbaarheid en veerkracht. Weerbaarheid richt zicht dan met name op de voorbereidingen op een crisis (door burgers, organisaties en de overheid), terwijl veerkracht zich richt op de fase ten tijde van en na een crisis. Beleid zal zich dus meer dienen te richten op het vergroten van de weerbaarheid, waarmee de kans op veerkrachtig handelen ten tijde van een crisis wordt vergroot. Tegelijkertijd dient niet te worden vergeten dat burgers en organisaties vaak veerkrachtiger zijn dan verondersteld.  

Als aanzet voor een overkoepelend beeld van weerbaarheid en veerkracht, heeft het NIPV een (eerste) kwadrantenmodel opgesteld waarin het onderscheid in de fase van een crisis gecombineerd is met het onderscheid tussen interne processen (binnen de eigen organisatie) en externe processen.

Brandrisico in de meterkast door installatie van duurzame elektrische apparatuur in woningen

11 december 2024

In, op en nabij particuliere woningen wordt steeds meer elektrische apparatuur geïnstalleerd, zoals warmtepompen, zonnepanelen, thuisaccu’s en laadpalen voor elektrische auto’s. Hierdoor neemt de hoeveelheid elektrische energie in een woning sterk toe. Het NIPV heeft onderzocht wat de invloed van deze duurzame energiesystemen is op de (brand)veiligheid van woningen.

Installatie vertoont soms tekortkomingen 

Het onderzoek heeft zich toegespitst op de meterkast binnen de woning. Alle elektrische energiestromen komen daarin samen. In ons onderzoek hebben we gesproken met installateurs en deskundigen op het gebied van energie- en klimaattechniek. Tevens hebben we onze conclusies gebaseerd op openbare bronnen zoals die beschikbaar zijn op websites van relevante brancheorganisaties.  

Lees ook Invloed van duurzame energiesystemen op brandveiligheid van woningen

Verschil tussen bestaande bouw en nieuwbouw 

Uit het onderzoek blijkt dat installatie van duurzame elektrische apparatuur nogal eens tekortkomingen vertoont, waardoor er een verhoogd brandrisico ontstaat in de meterkast. Dit geldt met name voor bestaande woningen. De verschillen met nieuwbouw komen enerzijds voort uit de regelgeving, waarbij voor nieuw­bouw strengere eisen gelden dan voor bestaande bouw, maar zijn anderzijds ook een gevolg van de vakbekwaamheid van de installateur. Voor nieuwbouw zal in het algemeen gebruik worden gemaakt van erkende installateurs. Bij bestaande woningen is de eigenaar vrij in zijn keuze van installateur, waardoor hij zich kan laten leiden door (bijvoorbeeld) kosten en de installatie kan laten uitvoeren door niet erkende partijen. 

Kwaliteitseisen en regelgeving

Uit het onderzoek concluderen we dat de brandveiligheid in de meterkast, en dus in woningen, kan worden verhoogd door: 

• kwaliteitseisen te stellen aan de installatie van apparatuur als zonnepanelen, warmtepompen, thuisbatterijen en oplaadpalen voor elektrische auto’s
• regelgeving in te voeren over de wijze waarop de ‘duurzame’ elektrische energiesystemen worden geïnstalleerd. Dit zal ertoe leiden dat het aantal niet-deskundig uitgevoerde installaties afneemt. Ook komt er zo meer zekerheid dat alle verplichte, dan wel (door deskundigen) geadviseerde veiligheidsmaatregelen in acht worden genomen. 

Lees het rapport

Heroverwegen tunnelbrandbestrijding in wegtunnels in Nederland

6 december 2024

Het NIPV ziet voldoende aanleiding om de tunnelbrandbestrijding in wegtunnels in Nederland te (her)overwegen, zo blijkt uit het rapport ‘Toekomstverkenning brandbestrijding in wegtunnels’. De wijze van brandbestrijding in Nederlandse wegtunnels is al jarenlang behoorlijk gestandaardiseerd. Ontwikkelingen in de maatschappij, bij de brandweer en de geleerde lessen van brandweerinzetten leiden tot inzichten die kunnen worden meegenomen in de manier waarop tunnelbranden in de toekomst worden bestreden. 

Redenen voor heroverweging

De redenen die in het rapport worden genoemd, zijn:

• De verduurzaming van het wagenpark (batterij elektrisch, waterstof, LNG, CNG) met als gevolg complexere incidenten/branden vanwege deze brandstoffen op zichzelf, als ook vanwege de combinatie ervan op de plaats incident.
• De ontwikkeling bij de brandweer om minder offensief op te treden bij tunnelincidenten en de behoefte aan meer ruimte voor lokaal maatwerk (zoals openhouden van vluchtdeur, tweezijdig aanrijden).
• De ontwikkeling van nieuwe brandbestrijdingstactieken en -hulpmiddelen, zoals O-bundels, situatie/beeldherkenningssystemen (CCTV, kentekenherkenning) en vaste brandbestrijdingssystemen.

Voertuigherkenning kan waardevolle informatie geven bij een tunnelbrand

De toepassing van nieuwe technologische ontwikkelingen, zoals voertuigherkenning en (gevaarlijke) ladingherkenning, kan van grote waarde zijn voor de verkenning door de brandweer. Daarnaast kunnen vaste brandbestrijdingssystemen branden klein(er) houden en tegemoetkomen aan de meer defensieve houding van de brandweer.

Speciaal opgeleid en geoefend brandweerpersoneel

Verder weten we dat tunnelbrandbestrijding veelal een complexe brandweerinzet betreft. Mede door de onbekendheid met het object en het grote scala aan bijbehorende procedures en afsprakensets. Daarom ‘moet’ worden gekeken of speciaal opgeleid en geoefend brandweerpersoneel georganiseerd kan worden binnen de korpsen waar een wegtunnel aanwezig is.

In het onderzoek staat de hoofdvraag centraal: Welke ontwikkelingen zijn er nu en binnen een periode van 10 jaar te verwachten die aanleiding geven om de tunnelbrandbestrijding in Nederland te heroverwegen? Overigens kan heroverwegen door de tunnelbeheerder en brandweer ook leiden tot, omkleed met argumenten, het bestendigen van de huidige wijze van tunnelbrandbestrijding in Nederland. Het NIPV ziet echter wel degelijk aandachtspunten voor aanpassing.

Het NIPV heeft dit onderzoek uitgevoerd in opdracht van het Stakeholdersoverleg Tunnelveiligheid.

Lees het rapport

Winst te behalen op klimaatveiligheid door veiligheidsregio’s

5 december 2024

Klimaatverandering zorgt voor nieuwe uitdagingen voor onze veiligheid. De 25 veiligheidsregio’s spelen hierbij een belangrijke rol. De ‘Handreiking Veilige Klimaatadaptatie’ biedt onder anderen managers en adviseurs bij de veiligheidsregio’s concrete handvatten en tips op het gebied van beleid, in te zetten instrumenten en concrete maatregelen. De handreiking is gemaakt in opdracht van het programma Klimaatveiligheid. Een samenwerking van veiligheidsregio’s, NIPV, ministerie van Justitie en Veiligheid en KNMI.

Klimaatadaptatie gaat over het nemen van maatregelen die ervoor zorgen dat Nederland minder kwetsbaar is voor de gevolgen van klimaatverandering. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om ruimtelijke maatregelen om wateroverlast of overstromingen tegen te gaan. Maar ook om slim bouwen en het aanpassen van bestaande gebouwen, veiligheidsmaatregelen in de industrie en bij evenementen.

Samenwerken is de sleutel voor klimaatadaptatie

Provincies, gemeenten en waterschappen spelen een belangrijke rol in het netwerk rond klimaatadaptatie. Het verder versterken van de samenwerking van de veiligheidsregio’s met partners is nodig om veiligheid tijdig te borgen in ruimtelijke ontwikkelingen en in de gebouwde omgeving wanneer er maatregelen rond klimaatadaptatie worden genomen.

Veiligheidsregio’s beschikken over een goede basis

Met deze handreiking kunnen veiligheidsregio’s werken aan (verdere) professionalisering van de manier waarop zij hun adviesrol voor klimaatadaptatie invullen. Een belangrijke les uit dit traject is dat de veiligheidsregio’s over een goede basis beschikken om te adviseren bij klimaatadaptatie. Maar dat het netwerk en de vele ontwikkelingen rondom dit onderwerp (relatief) nieuw zijn. Daarnaast is advies geven vaak wel mogelijk, maar zijn de adviezen van de veiligheidsregio niet afdwingbaar.

Programmamanager Klimaatveiligheid Charlotte van Ruijven: “Veiligheidsregio’s zijn in staat om risico’s te analyseren op basis van hun kennis, expertise en ervaring met incidenten, rampen en crises. Deze inzichten maken het mogelijk om in dialoog tot preventieve maatregelen te komen om de kwetsbaarheid van de samenleving te verminderen. En, mocht het toch misgaan, de bereikbaarheid van de hulpdiensten en de bestrijdbaarheid van de ramp te verhogen. Veiligheidsregio’s verdienen daarom een plek aan tafel bij klimaatadaptatie.”

Lees ook Klimaatrisico’s: werk voor de veiligheidsregio’s?

Risicogericht adviseren mogelijk maken

Veiligheidsregio’s zullen hun organisatie zo moeten inrichten dat integrale samenwerking en risicogericht adviseren mogelijk worden. De handreiking biedt inzicht in de stappen die daarvoor nodig zijn. En geeft inzicht in de gevraagde competenties en vaardigheden. Voor de inhoudelijke advisering vraagt klimaatadaptatie niet altijd om andere kennis of expertise. Maar is het wel een extra factor waarmee in het advieswerk rekening gehouden moet worden. In de handreiking zijn daarom concrete handvatten voor advisering per werkgebied opgenomen: voor natuurbrandbeheersing, ruimtelijke ontwikkelingen, bouwen, industrie en gevaarlijke stoffen, veilig gebruik en evenementenveiligheid.

Lees de handreiking

Zo beperk je explosierisico’s bij lithium-ion energieopslagsystemen

4 december 2024

Hoe kun je een explosie in een energieopslagsysteem voorkomen of de effecten beperken? Het NIPV heeft onderzoek gedaan naar de explosiemaatregelen bij energieopslagsystemen (EOS’en) die lithium-ion batterijen bevatten.

“Er wordt veel over explosierisico’s bij EOS’en geschreven. Aan de hand van dit literatuuronderzoek presenteren we adviezen om dit risico te kunnen verkleinen. Ook hebben we met het RIVM enkele gasmengsels ontwikkeld ten behoeve van het rekenen aan explosies”, aldus de onderzoekers van het NIPV.

Doel van het onderzoek

Het NIPV heeft onderzoek gedaan om te achterhalen:

• Welke gassen die vrijkomen bij oververhitting van een lithium-ion batterij een explosie kunnen veroorzaken
• Hoe het explosie-risico verminderd kan worden.

Het doel van het onderzoek is om parameters op te stellen waarmee de effecten van een explosie in een EOS kunnen worden gemodelleerd en om inzicht te krijgen in maatregelen die het explosierisico kunnen beperken. Het onderzoek richt zich op EOS’en met lithium-ion batterijen, die zijn geplaatst in een vrijstaande eenheid (zoals een container) en worden toegepast voor grootschalige energieopslag.

Inzicht in de gassen

Om de effecten van een explosie in een EOS te kunnen modelleren is inzicht noodzakelijk in de hoeveelheid en de samenstelling van de gassen die vrijkomen bij oververhitting van lithium-ion batterijen. Uit het literatuuronderzoek blijkt dat meer dan dertig verschillende soorten brandbare gassen vrijkomen. De exacte samenstelling en het volume van de vrijkomende gassen verschillen sterk per type lithium-ion batterij.

Waterstof, koolwaterstoffen en koolmonoxide zijn de meest voorkomende brandbare componenten in de vrijkomende gassen. Op basis van deze componenten konden, in samenwerking met het RIVM, twee standaardmengsels worden samengesteld die geschikt zijn voor modellering van explosies van EOS’en waarin batterijen van het type LFP of NMC zijn toegepast.

Risicovermindering

Met de ontwikkelde kennis zijn de mogelijkheden beschouwd om het risico van een explosie zo veel mogelijk te beperken. Er zijn twee mogelijkheden:

1. Ventilatie
   Met ventilatie worden de gassen uit het EOS verdreven, voordat deze kunnen worden ontstoken en wordt dus de kans op een explosie verminderd.
   Er is momenteel echter nog geen eenduidige aanbevolen specificatie voor de ventilatie van een EOS. Daarnaast is er nog geen consensus over de vraag of ventilatie in alle gevallen voldoende effectief is.
2. Explosieluiken
   Via explosieluiken kan de druk van een explosie uit een EOS ontsnappen, waardoor het EOS intact blijft en de gevolgen van de explosie dus worden beperkt, voor zowel het EOS als de omgeving. Het is dan wel belangrijk ervoor te zorgen dat de explosiedruk niet gericht is op routes die worden gebruikt voor evacuatie of door hulpdiensten. Explosieluiken worden daarom bij voorkeur in het dak geplaatst. 

Uit de literatuurstudie blijkt verder dat veel toegepaste brandveiligheidssystemen, zoals inertiseren en installeren van sprinkler- of watermistsystemen, explosies in EOS’en met lithium-ion batterijen niet altijd kunnen voorkomen.

De kennis vanuit dit onderzoek wordt verwerkt in het onderwijs van het NIPV.

Lees het rapport

Geactualiseerde Handreiking multidisciplinaire afstemming incidentbestrijding in wegtunnels

3 december 2024

De aangepaste handreiking toont aan dat afstemming van wezenlijk belang is bij incidentbestrijding in tunnels.

Voor een uniforme samenwerking
tussen Rijkswaterstaat en hulpverleningsdiensten

De ‘Handreiking voor multidisciplinaire afstemming bij incidentbestrijding in wegtunnels’ reikt hulpverleningsdiensten en Rijkswaterstaat de hand bij afstemming bij het bestrijden van incidenten in tunnels. Deze afstemming is van wezenlijk belang bij de incidentbestrijding in tunnels. De wetgever roept hiertoe op in de Wet en de Regeling aanvullende regels veiligheid wegtunnels (beide Warvw en Rarvw, art. 7).

In januari 2019 verscheen van deze handreiking de eerste versie. Rijkswaterstaat, de veiligheidsregio’s, politie en het NIPV hebben de handreiking gezamenlijk ontwikkeld.

Aanpassingen in nieuwe versie

Opgedane ervaringen tijdens oefeningen in wegtunnels en voortschrijdend inzicht hebben geleid tot aanpassing van de handreiking. Bovendien is in de afgelopen tijd het uitvraagprotocol voor de meldkamer aangepast. En zijn afspraken over het vluchtproces met onder andere de politie en tunnelbeheerder verduidelijkt.

Lees ook Onderzoek naar de noodzaak van aandachtsgebieden langs tunnels

Lees het rapport

225 ongevallen met voorrangsvoertuigen in 2022 en 2023

28 november 2024

In 2022 en 2023 vonden in Nederland 225 ongevallen met voorrangsvoertuigen plaats. De ongevallen leidden tot 1 dodelijk slachtoffer en 79 gewonden. Bij de gewonden ging het om 36 hulpverleners (17 politie, 12 ambulance, 7 brandweer) en 43 andere weggebruikers. Het dodelijk slachtoffer was een andere weggebruiker. Deze cijfers komen uit het tweejaarlijkse onderzoek dat vandaag is verschenen.

De politie was bij 153 ongevallen betrokken, de ambulance bij 52 ongevallen en de brandweer bij 14 ongevallen. Bij 6 ongevallen waren overige hulpverleningsdiensten betrokken die optische en geluidssignalen mogen voeren. Bij de meeste ongevallen (86 procent) was er sprake van een wederpartij. Bijna twee derde van de ongevallen (62 procent) was een flankbotsing.

Meest ernstige ongevallen binnen de bebouwde kom

De meerderheid van de ongevallen gebeurde binnen de bebouwde kom (71 procent). Hier deden zich ook de meest ernstige ongevallen voor. De twee meest voorkomende ongevalstypen: een kruispunt met verkeerslichten waarop de voorrangsvoertuigbestuurder door rood licht rijdt, terwijl de andere weggebruiker groen licht heeft (31 procent). En een verkeerssituatie waarin de andere weggebruiker niet oplet of onverwacht gedrag vertoont (25 procent).

Aandachtspunt bij interpretatie cijfers

De verschillende hulpverleningsorganisaties hebben in het rijden met optische en geluidssignalen een min of meer gelijksoortige taak. Bij de interpretatie van de cijfers is het echter belangrijk om in gedachten te houden dat deze organisaties op diverse aspecten van elkaar verschillen, zoals de grootte van het wagenpark, het aantal uitrukken en de kenmerken van de uitrukken. Deze verschillen hebben invloed op de omvang en de ernst van ongevallen met voorrangsvoertuigen.

Gebouwbranden met zonnepanelen voor het eerst in kaart gebracht

27 november 2024

TNO, NEN en het NIPV hebben voor het eerst in kaart gebracht bij hoeveel gebouwbranden er tussen 2022 en 2023 een zonne-energiesysteem betrokken was. Van de 10.000 gebouwbranden tussen 2022 en 2023 was er in 152 gevallen een zonne-energiesysteem aanwezig op het gebouw (minder dan 2 procent). Alhoewel de drie betrokken organisaties tevreden zijn met deze eerste kennisbasis, benadrukken ze dat het nodig is om gedurende langere tijd data te verzamelen voordat conclusies kunnen worden getrokken.

In de afgelopen jaren is het aantal zonnepaneleninstallaties op gebouwen sterk toegenomen. Met de groeiende populariteit van zonne-energiesystemen is ook de bezorgdheid over brandrisico’s toegenomen. Het is echter moeilijk te bepalen of de zonnepanelen de oorzaak van de brand waren en onder welke omstandigheden de brand is ontstaan.

Tot 2023 werden gebouwbranden waarbij zonne-energiesystemen betrokken zijn, niet structureel geregistreerd. Deze studie is een eerste basis om meer inzicht in gebouwbranden met zonne-energiesystemen te verkrijgen en een testmethode te ontwikkelen voor de impact van deze systemen op daken.

Gebouwbranden verder onderzocht

Van de 10.000 gebouwbranden tussen 2022 en 2023 was er in 152 gevallen een zonne-energiesysteem aanwezig op het gebouw (minder dan 2 procent). Van die 152 branden konden er 70 verder worden onderzocht met de hulp van de Teams Brandonderzoek van de veiligheidsregio’s.

Het onderzoek toont aan dat de oorzaak van de brand – voor zover bekend – in de 70 gevallen even vaak wel als niet in het zonne-energiesysteem lag: bij 30 branden is vastgesteld dat de brand ontstaan is in het zonne-energiesysteem. Van 29 is bekend dat het niet aan het systeem lag en bij 11 was de oorzaak onbekend.

Lees ook Actuele cijfers over depositie bij branden met zonnepanelen

Toekomstige trends

De experts van het NIPV, NEN (Stichting Koninklijk Nederlands Normalisatie Instituut) en TNO benadrukken dat verschillende ontwikkelingen de komende jaren invloed gaan hebben op mogelijke brandincidenten.

De eerste generatie zonnepanelen komt bijvoorbeeld nu aan het eind van de levensduur en zijn mogelijk minder veilig. Daarnaast heeft de enorme vraag naar zonne-energiesystemen gezorgd voor een toename in installatiebedrijven die in sommige gevallen niet volledig volgens de normen installeren.

Beperkte data

Dit onderzoek is een eerste stap naar het opzetten van een kennisbasis maar bevat beperkte data. Alleen branden waarbij de brandweer heeft opgetreden én waarover via de Teams Brandonderzoek van de veiligheidsregio’s informatie kon worden verkregen, konden worden meegenomen. Daarnaast bleek het niet mogelijk om data van de verzekeraars te gebruiken. Om een beter inzicht te krijgen in de omvang van brandrisico’s pleiten de organisaties daarom voor (financiële) middelen om brandincidenten de komende 4 jaar beter te monitoren en analyseren.

In dit onderzoek, in opdracht van het ministerie van Klimaat en Groene Groei, heeft het NIPV de landelijke database voor gebouwbranden opgezet en data verzameld. TNO had een coördinerende rol en heeft bijgedragen aan dataverzameling en analyse van branden. Verder droeg NEN bij door het laten uitvoeren van verschillende brandproeven en ontwikkelden ze een Europese testmethode.

Lees het rapport

Uhd-blussysteem onder voorwaarden geschikt om batterijen van elektrische voertuigen te blussen

26 november 2024

Een ultrahogedruk (uhd) snij- en blussysteem kan veilig en effectief een instabiel of brandend batterijpakket van een elektrisch voertuig blussen. Op voorwaarde dat een aantal veiligheidsmaatregelen wordt genomen. Dit blijkt uit een brandexperiment met 2 elektrische auto’s en aanvullend onderzoek door het NIPV.

Een uhd-blussysteem is daarmee een belangrijke aanvullende optie in de gereedschapskist van de brandweer bij het blussen van elektrische voertuigbranden waarbij de batterij betrokken is. Daarmee is dit een inzetmogelijkheid naast een met water gevulde dompelbak of het, afhankelijk van de omgeving, laten uitbranden van het voertuig.

Met uhd-blustechniek kunnen batterijcellen rechtstreeks worden gekoeld

Een uhd-blussysteem gebruikt ultrahogedruk waterstraaltechnologie. Hiermee is het mogelijk om een opening in het batterijpakket te maken en zo water rechtstreeks in het batterijpakket in te brengen. De thermal runaway in de batterij kan zo ter plaatse worden gestabiliseerd.

Vier veiligheidsmaatregelen

Voor een veilige inzet van het uhd-blussysteem zijn de volgende maatregelen voorwaardelijk:

• Gebruik lagedrukstralen om fakkels uit de batterij te onderdrukken en de uhd-bediener te beschermen.
• Ventileer eventuele opgehoopte brandbare gassen in het voertuig door bijvoorbeeld ramen met het uhd-blussysteem vanaf afstand kapot te spuiten of ventilatoren te gebruiken.
• Positioneer brandweermensen buiten de (toxische) rook. Gebruik lagedruk stralen om hen indien nodig af te schermen van eventuele vlammen.
• Gebruik de lange lans of het verlengstuk van het uhd-blussysteem.

Duidelijke inzetprocedure biedt handvatten voor gebruik uhd-blussysteem

De uhd-inzetprocedure bestaat uit het lokaliseren van hotspots met een warmtebeeldcamera, het penetreren van het batterijpakket op deze locaties en het inbrengen van water via het uhd-blussysteem. De stoomvorming dient hierbij als indicator dat de batterijen worden gekoeld. Het weglekken van water, gecombineerd met het stoppen van de stoomvorming, geeft aan dat de thermal runaway is gestopt. Een periode van visuele monitoring, ondersteund met een warmtebeeldcamera, is noodzakelijk om te kijken of de inzet effectief is. Brandweermensen die hebben meegewerkt aan het brandexperiment zijn positief over de inzet met een uhd-blussysteem: ze geven aan dat de methode relatief makkelijk is uit te voeren.

Concluderend bieden de resultaten van de brandexperimenten het NIPV voldoende vertrouwen om te adviseren het uhd-blussysteem in te laten zetten door getrainde uhd-eenheden binnen de Nederlandse brandweer.

Samenwerking met vele partijen

Het brandexperiment is mogelijk gemaakt door samen te werken met Brandweer Nederland, Brandweer Schiphol, Gezamenlijke Brandweer Rotterdam, bedrijfsbrandweer Tata Steel, Veiligheidsregio Utrecht en Veiligheidsregio Haaglanden. Daarnaast leveren de Duitse werkgroep VDA/VDIK ’Rescueing of people’, Cobra Coldcut Systems en de leverancier van de auto’s een bijdrage aan het onderzoek.
For English see Ultra high pressure extinguishing system suitable, under conditions, to extinguish battery fires of electric vehicles

Lees het rapport en het handelingsperspectief

De bevindingen van het brandexperiment staan in een onderzoeksrapport en zijn vertaald naar een concreet handelingsperspectief voor brandweermensen die dit systeem willen gebruiken.