Meerjarenplan 2024-2027 LEC Industriële Veiligheid verder uitgewerkt
Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, juni 2023
Het Meerjarenplan 2024-2027 van het LEC Industriële Veiligheid (LEC IV) is voltooid en de eerste thema’s staan al op de agenda voor uitvoering. In april is het document vastgesteld door het directeurenoverleg van de zes IV-samenwerkingsregio’s en inmiddels is het plan ter informatie aangeboden aan de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio (RCDV). Op dit moment ligt de subsidieaanvraag voor uitvoering van de ambities bij het ministerie van Justitie en Veiligheid. Medio deze zomer wordt een definitief subsidiebesluit van het ministerie verwacht.
Het LEC IV is al sinds 2007 actief en vraagt jaarlijks subsidie aan bij het Rijk. Het voordeel van het werken met een meerjarig plan is dat het LEC IV niet voor ieder jaar opnieuw subsidie hoeft aan te vragen. En dat projecten en activiteiten die binnen een kalenderjaar niet kunnen worden afgerond gemakkelijker over de jaargrens getild kunnen worden. Projecten en werkzaamheden zijn immers niet meer aan een jaartermijn gebonden, maar worden voor een periode van vier jaar gepland. In de praktijk blijkt het soms lastig om projecten als kennisdocumenten en de ontwikkeling van inspectie-applicaties binnen een strak afgesproken termijn af te ronden. Bovendien is het met een meerjarenplan makkelijker om verder vooruit te kijken.
Vijf pijlers
Programmamanager Ron Bouwman van het LEC IV vat nog eens de vijf pijlers samen waarop het LEC IV, samen met het netwerk in de regio’s, in de periode 2024-2027 wil investeren: versterking van het IV-netwerk, verdere opbouw en delen van kennis, meewerken aan de totstandkoming van landelijk IV-beleid, professionaliteit van de taakuitvoering en communicatie en profilering.
Bouwman: “Uiteindelijk zal de definitieve toekenning van subsidie bepalend zijn voor het waarmaken van onze ambities. Voorlopig hebben het beleidsplan en de ambities voor uit te voeren projecten dus nog de status van ‘concept’. En als de subsidie eenmaal is toegekend, moeten we met ons netwerk ook nog bespreken hoe we omgaan met indexering en het labelen van het budget voor uit te voeren activiteiten. Het is voor ons werkveld een nieuwe werkwijze om onze activiteiten en projecten niet meer per jaar te agenderen, maar voor een langere termijn van vier jaar. Uiteraard prioriteren we onze projecten wel, maar we zijn minder scherp gebonden aan een tijdsgrens. Door de relatief schaarse personele bezetting van het specialisme IV in de regio’s, liepen projecten de afgelopen jaren soms uit of konden we een project niet volgens de planning uitvoeren. In een vierjarige beleidscyclus kunnen we daarin flexibeler sturen.”
Ambities
Inhoudelijk getuigt het meerjarenplan 2024-2027 volgens Bouwman van hoge ambities. De verdere versterking van het netwerk krijgt veel aandacht, waarbij het functioneren van het specialisme industriële veiligheid binnen de veiligheidsregio’s beleidsmatig beter verankerd moet worden. Bouwman wil een benchmark uitvoeren om vast te stellen hoe het taakveld er per veiligheidsregio voor staat. Ook het positioneren van het domein binnen de diverse vakgroepen en sectoren van Brandweer Nederland kan in zijn ogen nog beter. “De zichtbaarheid van het LEC IV als specialistisch expertplatform kan nog verder worden verbeterd, zodat alle geledingen binnen het brandweerwerkveld weten dat ze voor specifieke kennis en advies over thema’s rond industriële veiligheid bij ons kunnen aankloppen. Die expertrol zien we immers voor het LEC IV en zijn onderliggend netwerk.”
Op het gebied van kennisvorming en -deling staan voor de komende jaren weer een aantal documenten in de planning. Zo komen er updates van het ‘Handboek mobiele en stationaire blusinstallaties’ en de ‘Lines of defense werkwijzer’. De documenten dateren uit respectievelijk 2009 en 2013 en zijn vanwege voortschrijdende technieken en inzichten dringend aan inhoudelijke revisie toe. De update van deze kennisdocumenten staat op de planning voor de komende twee jaar. Qua beleidsvoorbereiding zal het LEC IV verder uitvoering geven aan het adviseren over de rol van de veiligheidsregio’s in het kader van de herziening van de Wet veiligheidsregio’s. Alle thema’s in de wet die te maken hebben met veiligheid van de industrie en de rol van de veiligheidsregio’s inzake vergunningadvisering, toezicht en handhaving, komen op het bordje van het LEC IV.
Professionele VTH-organisaties
Binnen de pijler ‘professionele uitvoering’ zal het LEC IV de komende jaren verder blijven investeren in het verstevigen van de kennis en professionaliteit van IV-specialisten, om te waarborgen dat de veiligheidsregio’s zich onder het regime van de Omgevingswet kunnen doorontwikkelen tot professionele VTH-organisaties. Daar hoort ook een grotere uniformiteit van uitvoering bij, vooral van belang vanuit het oogpunt van samenwerking met andere inspectiepartners in Seveso+-verband. Met de introductie van de nieuwe uniforme inspectiemethodiek LBR en het inspectiesysteem GIR 2.0 zijn al belangrijke stappen in landelijke uniformering van inspecties gezet en die lijn zal worden voortgezet.
Een tweede thema in deze pijler is het zekerstellen van nieuwe instroom vanuit de arbeidsmarkt om de personele bezetting van de IV-functies binnen de veiligheidsregio’s op peil te brengen en te houden. De werklast zal de komende jaren toenemen, terwijl de arbeidsmarkt krap blijft. Dat is volgens Bouwman een blijvende uitdaging voor het LEC en zijn netwerk.
Landelijke visie gewenst
Ten slotte wijst Bouwman op een sterke wens in de regio’s om een landelijke visie te ontwikkelen. “Het taakveld IV is weliswaar een niche binnen de brandweerwereld, maar is voor het waarborgen van de veiligheid van de Nederlandse industrie wel een heel belangrijk specialisme. En de komende jaren ondergaat de industrie als gevolg van de energie- en grondstoffentransitie grote veranderingen, waardoor nieuwe risico’s en scenario’s op het bordje van de veiligheidsregio’s komen. Daar hoort echt een meerjarige visie bij, die in mijn ogen geformuleerd zou moeten worden binnen de RCDV of het Veiligheidsberaad. Het LEC IV wil daarin graag ondersteunen en adviseren, vanuit zijn gebundelde kennis en deskundigheid op het thema. In 2007 is al eens een visie op industriële veiligheid vastgesteld, maar de wereld ziet er sindsdien fundamenteel anders uit, dus een nieuwe visie is in mijn ogen een must.”
Communicatie en profilering
De vijfde pijler tot slot, communicatie en profilering, heeft een sterke link met de pijlers netwerk en professionele uitvoering. Zichtbaarheid en ervaren meerwaarde als kennisplatform komen vooral tot uiting in de wijze waarop het LEC IV als expertplatform naar buiten treedt. De afgelopen jaren is daar al meer energie in gestoken door, naast de traditionele communicatiekanalen zoals de nieuwsbrieven en kennisdagen, ook socialmediakanalen gerichter te benutten. In die instrumenten zal het LEC IV ook de komende vier jaar blijven investeren, om de zichtbaarheid in de partnernetwerken binnen en buiten de veiligheidsregio’s te blijven bevorderen.
Lees ook
NIPV organiseert open trainingen voor (nieuwe) contactpersonen SIS en workshops en trainingen met SIS in jouw regio.
Incidentonderzoek was de rode draad tijdens deze dag in een volle Brauerszaal bij NIPV. Tevens presenteerde het LEC IV deze dag het kennisdocument ‘Leren van incidenten’: een kader voor de veiligheidsregio’s om incidentonderzoek procesmatig goed in te richten.
Dit kennisdocument is een kader waarmee de veiligheidsregio’s hun incidentonderzoek in het industriële domein kunnen inrichten.
Met het samenwerkingsinitiatief onderkennen de partners dat krachtenbundeling de veiligheid in de Antwerpse haven- en industriezone bevordert; zowel op het gebied van preventie als in de preparatie en respons bij incidenten.
In september 2022 werd EemsEnergy Terminal B.V. in de Eemshaven in gebruik genomen: een drijvende LNG-terminal die extra aardgas in het Nederlandse gasnet brengt.
Een belangrijk kenmerk van het nieuwe leerlandschap is dat de leerstromen voor de vakgebieden industriële veiligheid, brandveiligheid en ruimtelijke veiligheid modulair van opbouw zijn en beter aansluiten op het kennisniveau dat de cursisten (deels) al hebben.
Heeft de wijziging van de ARIE-regeling gevolgen voor de aanwijzing van bedrijven om over een bedrijfsbrandweer te beschikken? Daar heerst in de uitvoeringspraktijk wat onduidelijkheid over, daarom een kort toelichting.
Een belangrijk kenmerk van het nieuwe leerlandschap is dat de leerstromen voor de vakgebieden industriële veiligheid, brandveiligheid en ruimtelijke veiligheid modulair van opbouw zijn en beter aansluiten op het kennisniveau dat de cursisten (deels) al hebben.
De rol van de verzekeraar en ook de samenwerking tussen de verzekeraars en de brandweer wordt steeds belangrijker om de veiligheid rond energie-opslagsystemen (EOS) en batterij-opslagen te waarborgen.