MOC-handreiking blusschuimtransitie beschikbaar

Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, maart 2023

Het aankomende verbod op PFAS-houdende stoffen in blusmiddelen, noopt overheids- en bedrijfsbrandweerkorpsen en industriebedrijven tot overschakeling naar PFAS-vrije alternatieven. Die blusschuimtransitie moet zorgvuldig gebeuren, om te waarborgen dat het fluorvrije alternatief qua blussend effect even effectief is als het te vervangen fluorschuim. Om bedrijven en brandweerorganisaties bij dit proces te ondersteunen, heeft het LEC Industriële Veiligheid samen met H2K en met inbreng vanuit brancheorganisaties en overheden een ‘Management of Change-handreiking blusschuimtransitie’ opgesteld. De MOC-handreiking biedt houvast bij het zorgvuldig doorlopen van alle stappen in dit ingrijpende veranderingsproces.

Schuimlaag na blussen
Schuimlaag na blussen.

Zorgvuldigheid bij de blusschuimtransitie is vereist, omdat fluorvrije blusschuimsoorten, kortweg samengevat als ‘F3-schuim’ geen ‘drop-in’ vervanging zijn van decennialang beproefde breed inzetbare PFAS-schuimmiddelen. Ieder schuimtype heeft andere eigenschappen en gedragingen, zodat bij vervanging zorgvuldig dient te worden onderzocht of een 3F-schuimtype geschikt is voor het te bestrijden brandscenario en welke technische en organisatorische consequenties de omschakeling heeft.

Blussen scenario
Blussen scenario.

Consequenties

De consequenties van de keuze voor een fluorvrij alternatief kunnen verstrekkend zijn en moeten daarom goed worden doordacht. Zijn pompen, schuimmengers, monitoren en straalpijpen in blusvoertuigen en stationaire blusinstallaties geschikt voor het PFAS-vrije schuimconcentraat? Verandert het schuimbijmengpercentage en/of de benodigde hoeveelheid schuimconcentraat en bluswater? En zo ja, is de opvangcapaciteit van tankputten dan berekend op die grotere hoeveelheden in geval van een tank- of tankputbrand? Omdat fluorvrij schuim ‘geaspireerd’ moet worden, verandert ook de blustactiek, waarop brandweerlieden gericht moeten worden opgeleid en geoefend. Belangrijke aandachtspunten zijn ook de logistiek (opslag, voorraadbeheer, houdbaarheid), het verantwoord afvoeren van PFAS-houdend schuimconcentraat en het grondig reinigen van voertuigen en materialen waarin PFAS-houdend schuim is gebruikt.

Schuim

De handreiking

Al deze stappen, van scenariokeuze, normen en standaarden tot schuimselectie, berekeningen, technische aspecten, terreininrichting en gevolgen voor het vergunningtraject, worden in de MOC-handreiking overzichtelijk besproken in negen inhoudelijke hoofdstukken. Het doel van de handreiking is nadrukkelijk niet om vast te stellen of een bepaald type F3-schuimconcentraat geschikt is voor een vastgesteld brandscenario, maar om het totale transitieproces stap voor stap grondig te doorlopen. Toepassing van de handreiking leidt tot een grotere landelijke eenduidigheid bij het beoordelen van fluorvrije oplossingen in het kader van de toezichthoudende en adviserende rol van de veiligheidsregio’s (Brzo-inspectie/toezicht op bedrijfsbrandweer/advisering bevoegd gezag Wabo).

Download de handreiking

Meer informatie

Lees ook

09-04-2024
Netwerkdag LEC Industriële Veiligheid 14 maart: leren van de industrie

De netwerkdag van het LEC IV op 14 maart jl. was ‘anders dan anders’. In plaats van de Brauerszaal van het NIPV was het voormalige klooster Mariënhof aan de rand van de historische binnenstad van Amersfoort de plaats van samenkomst voor de halfjaarlijkse bijeenkomst van de specialisten industriële veiligheid.

09-04-2024
Digitale PGS: interactief van risico’s en scenario’s naar doelen en maatregelen

Met de omzetting van de PGS-reeks naar PGS’en ‘Nieuwe Stijl’, die enkele jaren geleden is gestart, is voor deze serie richtlijnen ook het digitale tijdperk begonnen. De nieuwe risico- en scenariogestuurde werkwijze met ‘doorklikfuncties’ werkt immers alleen in een digitale omgeving.

08-04-2024
Eerste aanmeldingen voor Traineeship Omgevingsveiligheid

De eerste kandidaten voor het Traineeship Omgevingsveiligheid hebben zich gemeld. Op 5 maart ging de wervingscampagne online op de website van Brandweer Nederland en al binnen vier uur was de eerste reactie binnen.

08-04-2024
SIV’er in de praktijk: Mario Struik (VRU)

Risicobeheersing en repressie zijn in het brandweerdomein de twee uitersten links en rechts in de veiligheidsketen. Maar verenigd in één persoon vormen ze een sterke combinatie. Mario Struik, specialist risicobeheersing bij Veiligheidsregio Utrecht, is één van de SIV’ers die kennis en kunde van beide taakvelden combineert in zijn brandweerloopbaan.

08-04-2024
“Grote passie voor industriële veiligheid, maar nu in een andere vorm”

Joram Gielbert heeft op 1 februari zijn werkzaamheden voor de Veiligheidsregio Gelderland-Midden (VGGM) en het LEC IV beëindigd. Maar hij laat de industriële veiligheid beslist niet los, want als zelfstandig adviseur blijft hij in grote lijnen hetzelfde werk doen.

11-03-2024
Effectiviteit waterschermen beperkt en afhankelijk van veel factoren

De inzet van waterschermen of waterstralen om bij chemische incidenten gas- of dampwolken te beïnvloeden, heeft vaak maar een beperkt effect.

01-03-2024
Jaarverslag LEC Industriële Veiligheid 2023

Het afgelopen jaar stond voor het LEC IV vooral in het teken van het verstevigen van zijn positie en relaties in het netwerk van veiligheidspartners.

12-02-2024
“Samenwerking industriële veiligheid vraagt chemie”

Directeur Risico- en Crisisbeheersing Edith van der Reijden geeft inzicht in samenwerking en veilige energietransitie.

12-02-2024
Leidraad Natech Risicobeheer: gevolgen van natuurgeweld voor de industrie

Het Joint Research Centre van de Europese Commissie heeft een leidraad gepubliceerd voor het beheersen van risico’s van ‘Natech’ calamiteiten; industriële incidenten veroorzaakt door natuurgeweld, zoals aardbevingen, overstromingen of extreme temperaturen.