Leidraad Natech Risicobeheer: gevolgen van natuurgeweld voor de industrie

Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, februari 2024

Het Joint Research Centre van de Europese Commissie heeft een leidraad gepubliceerd voor het beheersen van risico’s van ‘Natech’ calamiteiten; industriële incidenten veroorzaakt door natuurgeweld, zoals aardbevingen, overstromingen of extreme temperaturen. Doel van de leidraad is het stimuleren van gerichte risicobeheersing voor dit type rampen binnen de Europese lidstaten en kwetsbare industriële installaties beter te beschermen tegen natuurgeweld. Het LEC Industriële Veiligheid (LEC IV) heeft het thema Natech-risicobeheersing opgenomen in zijn meerjarenplan.

natech

Reële scenario’s

Werk aan de winkel voor de industrie én voor beleidsmakende en toezichthoudende overheden in de Europese lidstaten. Zeker gelet op de jongste klimaatscenario’s, die wereldwijd een toename van natuurrampen als gevolg van extreem weer voorspellen. Ook voor Nederland zijn Natech-calamiteiten zeer reëel. Vooral scenario’s gerelateerd aan extreem weer, zware storm, hitte, overstroming of juist extreme droogte. De grootste industriële clusters, met ook veel Seveso-bedrijven, zijn in Nederland geconcentreerd in laag gelegen gebieden in de delta’s en nabij de grote rivieren. In Nederland moeten overheid en industrie dus ook aan de slag met risicobeheersing en preparatie voor Natech-calamiteiten.

Het LEC IV heeft de Europese leidraad in het Nederlands vertaald en beschikbaar gesteld voor toepassing door landelijke en regionale overheden en voor de industrie. De leidraad beschrijft de typen Natech-calamiteiten, hun impact en gevolgen en een stappenplan om de risico’s en effecten van dergelijke incidenttypen gedetailleerd in kaart te brengen.

Kenmerken Natech-calamiteiten

Natech-calamiteiten onderscheiden zich van ‘normale’ industriële ongevallen door hun schaal en reikwijdte. Aardbevingen, stormen of overstromingen kunnen grote gebieden treffen en impact hebben op meerdere bedrijven of zelfs hele industrieclusters. Daardoor kunnen op zeer grote schaal gevaarlijke stoffen vrijkomen en zich (bij overstroming) over grote gebieden verspreiden. Ook moet rekening worden gehouden met keteneffecten als gevolg van de indirecte impact door uitval van energie of regelsystem. Bovendien kunnen preventieve voorzieningen en veiligheidssystemen als gevolg van de impact beschadigd raken, waardoor zij hun functie niet goed kunnen vervullen. Door deze kenmerken van Natech-rampen volstaan reguliere instrumenten voor industriële risicoanalyse niet en is een specifieke ‘Natech-risicoanalyse’ noodzakelijk.

Meerjarenagenda

Het LEC IV vindt Natech-risicobeheersing een belangrijk thema en heeft het daarom op initiatief van het Kernteam IV op de meerjarenagenda voor projecten en activiteiten gezet. Het NIPV werkt aan een ‘Handreiking Veilige klimaatadaptatie’ die de risico’s, impact en effecten van klimaatverandering op de veiligheid in Nederland beschrijft. In die handreiking wordt ook verwezen naar de Europese Natech-leidraad als basis voor risico- en gevolganalyse. Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland heeft al subsidie aangevraagd uit het fonds Meerjarenagenda Omgevingsveiligheid om met het thema aan de slag te gaan.

Logo LEC-IV Landelijk Expertise Centrum Industriële Veiligheid

Lees ook

21-11-2023
Actualisering PGS 12: Richtlijn voor veilig opslaan en verladen ammoniak

In de industriële energievoorziening is ammoniak de komende jaren belangrijk als drager voor waterstof en mogelijk ook als brandstof. De industrie sorteert daar al op voor, met plannen voor uitbreiding van bestaande ammoniakopslagterminals en aanvragen voor zowel ombouw van cryogene tanks als nieuwe opslagtanks.

12-10-2023
Externe noodplannen Seveso III bijna overal up-to-date

De externe noodplannen in het kader van de Seveso III-richtlijn, beter bekend als ‘rampbestrijdingsplannen voor Brzo-bedrijven’ zijn bijna overal up to date.

12-10-2023
De SIV’er in de praktijk: Peter Meijer (Veiligheidsregio Noord-Holland Noord)

Passie voor de brandweer zit bij Peter Meijer in het bloed. Hij begon 32 jaar geleden als aspirant-brandwacht bij de toenmalige Regionale Brandweer Noord-Kennemerland en werkte zich in de loop der jaren uiteindelijk op tot Hoofdofficier van Dienst.

10-10-2023
LEC Industriële Veiligheid mediapartner van Nationaal Seveso Congres

Het LEC IV is dit jaar mediapartner op het Nationaal Seveso Congres, dat op 23 november a.s. in Utrecht wordt gehouden. Op het congres, georganiseerd door kennis- en opleidingsinstituut Outvie, worden actuele thema’s in het Seveso/Brzo-domein geadresseerd, waaronder de consequenties van invoering van de Omgevingswet, de energie- en grondstoffentransitie en de gevolgen van klimaatverandering voor de sector. Het LEC IV neemt tijdens het congres deel aan een inspiratietafel over de blusschuimtransitie.

10-10-2023
Adviesleerroute Industriële Veiligheid van start

Op 6 september jl. is bij het NIPV de nieuwe ‘adviesleerroute’ Industriële Veiligheid van start gegaan. Het is, na de leerstroom Ruimtelijke Veiligheid, de tweede leerstroom die wordt aangeboden.

10-10-2023
Staat van de Veiligheid 2022: minder overtredingen, wel verbetermogelijkheden

Tijdens Brzo-inspecties zijn in 2022 minder overtredingen geregistreerd dan in het voorgaande jaar. Dit blijkt uit de jaarlijkse rapportage ‘Staat van de Veiligheid 2022’. De positieve trend is voor de landelijke inspectiediensten en de partners in het Netwerk Industriële Veiligheid geen reden om tevreden achterover te leunen, want slechts bij vijf procent van de bedrijven is in het geheel geen overtreding of afwijking op veiligheidsgebied geregistreerd. Bovendien deden zich vorig jaar 4282 ‘ongewone voorvallen’…

09-10-2023
Werkbezoek brandveiligheid moderne voertuigen Noorwegen

Verslag van bezoek van lector Energie- en transportveiligheid Nils Rosmuller en adviseur Energie- en transportveiligheid Tom Hessels aan de International Conference on Fires in vehicles (FIVE) in het Noorse Stavanger.

09-10-2023
Op weg naar vernieuwing onderwijssystemen

De elektronische leeromgeving (ELO, het huidige CumLaude) en MijnNIPVexamens voor de administratie van de examens worden vervangen. Hier leest u de meest actuele stand van zaken over de status en voortgang van beide projecten.

04-10-2023
“Er komt veel langs op een dag, maar daar houd ik van”

“Het is de maatschappelijke component die dit werk bijzonder maakt. Hulpverlener zijn moet in je systeem zitten: je doet iets voor een groter goed”, zegt Tanja Guyken, decaan Operationele Brandweeropleidingen bij het NIPV.