Literatuuronderzoek naar rookgaskoeling en straalpijptechnieken

26 oktober 2022

Bij het uitvoeren van een offensieve binneninzet in een kleine ruimte kan de brandweer met verschillende technieken rookgassen koelen. Wat is er in de internationale literatuur te vinden over de toepassing van die verschillende rookgaskoelingstechnieken en welke risico’s zitten hieraan vast? Dat onderzocht het lectoraat Brandweerkunde van het NIPV.

De onderzoekers concluderen dat er in de literatuur vrij weinig experimenteel onderzoek is te vinden over het toepassen van rookgaskoelingstechnieken. In de discussies en in de experimenten lopen verschillende technieken en omstandigheden door elkaar heen, zodat er geen harde conclusie is te trekken. De belangrijkste bevindingen zijn:

  • Stoomvorming lijkt het grootste risico te zijn, hoewel niet helder is hoe groot dat probleem daadwerkelijk is. Er is namelijk geen praktijkonderzoek naar gedaan.
  • Aangezien er bij het raken van hete oppervlakken met veel water veel stoom wordt gevormd, is het het veiligste om ook voor een uitstroom te zorgen en om als brandweer uit de uitstroom te blijven. Maar bij welke hoeveelheid stoom er sprake is van overdruk en van uitstroom is niet helder. Ook de mate waarin de rookgaslaag krimpt of juist uitzet, is niet duidelijk.
  • Er is geen indicatie te vinden in de literatuur dat het toepassen van de boogmethode een risico oplevert. Er lijkt wel consensus te bestaan over het belang van het debiet voor rookgaskoeling. Het toepassen van optimale debieten lijkt belangrijker te zijn dan de straalpijptechniek.

Aanleiding voor dit literatuuronderzoek

Wereldwijd is er veel discussie over straalpijptechnieken, debieten en met name wat de veiligste en eenvoudigste manier is om rookgassen te koelen. Een belangrijke vraag is of er niet een eenvoudig uitvoerbare techniek is die altijd werkt. Omdat de deskundigen nogal van mening verschillen, heeft de Brandweeracademie vorig jaar praktijkonderzoek gedaan naar het effect van verschillende rookgaskoelingstechnieken. De conclusie van dat onderzoek was dat de ‘boogmethode’ het best aan de voorwaarden van uitvoerbaarheid en effectiviteit voldoet. Vervolgens ontstond er direct een discussie over de vraag of deze methode wel onder alle omstandigheden veilig is vanwege (vermeende) stoomvorming. Daarom is besloten om deze literatuurscan te doen.

Bekijk ook

Meer informatie over onze onderzoeken naar rookgaskoeling vindt u op de onderzoekspagina Rookgaskoeling.

Lees ook

18-06-2025
Peter Schut: “Elk incident is een andere ‘cake’”

Een week je diploma van de leergang HOvD op zak en dan de vuurdoop: de grote natuurbrand in Ede die uiteindelijk 65 hectare Ginkelse heide veranderde in een zwartgeblakerd veld. Peter Schut, taakcommandant Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (VGGM) vertelt over zijn ervaringen van 3 april 2025.

17-06-2025
Lage risicoperceptie, maar wel informatiebehoefte: burgers willen anders geïnformeerd worden over klimaatrisico’s

Veel Nederlanders onderschatten de risico’s van klimaatverandering, terwijl ze wel behoefte hebben aan meer informatie – en dat het liefst op een andere manier dan nu gebeurt.

17-06-2025
Veiligheidsregio’s gezocht voor tweede traineeship omgevingsveiligheid

Na gebleken succes geprolongeerd: op 1 september 2026 start een tweede traineeship omgevingsveiligheid voor afgestudeerden op HBO- en universitair niveau.

17-06-2025
Samenwerking rode draad tijdens Jaarcongres Relevant

Tweehonderd experts in externe veiligheid bezochten op 11 juni het Jaarcongres Relevant in Utrecht. Het LEC IV was dit jaar partner van het congres. Naast een inhoudelijke bijdrage met een deelsessie over de rol van de veiligheidsregio’s in de advisering op het gebied van externe veiligheid, benutte het LEC het congres ook als contactmoment om het eigen netwerk uit te breiden en de samenwerking met andere EV-partners te verstevigen.

16-06-2025
Veiligheid en innovatie in de energietransitie: hoeveel risico accepteren we?

Luister de nieuwste podcast ‘Innovatie’ over de spanningen tussen innovatie, veiligheid en bestuurlijke verantwoordelijkheid binnen de energietransitie.

13-06-2025
“Herziening LOD-werkwijzer mooie klus voor trainees”

Het is een mooie klus voor trainees omgevingsveiligheid Klaudia Palka en Eva Wouters (VRR); samen met Antoon Kleijne hebben zij zich gestort op het actualiseren van de LOD-werkwijzer (Lines of defense), in opdracht van het LEC IV. De werkwijzer beschrijft organisatorische, bouwkundige en repressieve maatregelen voor brandbeheersing en –bestrijding in de industriële omgeving. De bestaande LOD-werkwijzer dateert van 2013 en was daarom toe aan herziening en actualisering. “Het is goed voor de kwaliteit van het document dat jonge mensen met een frisse blik de werkwijzer onder handen nemen”, vindt projectleider Antoon Kleijne.

13-06-2025
De Maatregelenwiki: externe veiligheid in de praktijk

Om professionals te ondersteunen bij het uitvoeren van het externe veiligheidsbeleid heeft het RIVM de Maatregelenwiki ontwikkeld. Een online platform waar professionals praktijkvoorbeelden kunnen vinden en delen over bijvoorbeeld het maken van planregels of het omgaan met voorschriften.

13-06-2025
Trainees Omgevingsveiligheid en hun passie voor het vak

Negen maanden na de start van het Traineeship Omgevingsveiligheid zijn twaalf van de dertien trainees nog ‘aan boord’ en onverminderd vol enthousiasme over hun kennismaking met de veiligheidsregio’s en het taakveld waarin zij graag willen doorgroeien. In deze editie vertellen opnieuw drie trainees over hun passie en hun ervaringen tot dusver. Conclusie: de veiligheidsregio’s hebben met deze jonge generatie een mooie dosis talent voor de toekomst in huis gehaald.

12-06-2025
Michiel Westerbeke: “Dit was theorie in praktijk”

“Je komt in een omgeving waar je nooit bent geweest, maar toch voelt het bekend omdat je tijdens de opleiding precies hebt geleerd wat je moet doen en hoe je dat moet aanpakken.”