Literatuuronderzoek naar rookgaskoeling en straalpijptechnieken

26 oktober 2022

Bij het uitvoeren van een offensieve binneninzet in een kleine ruimte kan de brandweer met verschillende technieken rookgassen koelen. Wat is er in de internationale literatuur te vinden over de toepassing van die verschillende rookgaskoelingstechnieken en welke risico’s zitten hieraan vast? Dat onderzocht het lectoraat Brandweerkunde van het NIPV.

De onderzoekers concluderen dat er in de literatuur vrij weinig experimenteel onderzoek is te vinden over het toepassen van rookgaskoelingstechnieken. In de discussies en in de experimenten lopen verschillende technieken en omstandigheden door elkaar heen, zodat er geen harde conclusie is te trekken. De belangrijkste bevindingen zijn:

  • Stoomvorming lijkt het grootste risico te zijn, hoewel niet helder is hoe groot dat probleem daadwerkelijk is. Er is namelijk geen praktijkonderzoek naar gedaan.
  • Aangezien er bij het raken van hete oppervlakken met veel water veel stoom wordt gevormd, is het het veiligste om ook voor een uitstroom te zorgen en om als brandweer uit de uitstroom te blijven. Maar bij welke hoeveelheid stoom er sprake is van overdruk en van uitstroom is niet helder. Ook de mate waarin de rookgaslaag krimpt of juist uitzet, is niet duidelijk.
  • Er is geen indicatie te vinden in de literatuur dat het toepassen van de boogmethode een risico oplevert. Er lijkt wel consensus te bestaan over het belang van het debiet voor rookgaskoeling. Het toepassen van optimale debieten lijkt belangrijker te zijn dan de straalpijptechniek.

Aanleiding voor dit literatuuronderzoek

Wereldwijd is er veel discussie over straalpijptechnieken, debieten en met name wat de veiligste en eenvoudigste manier is om rookgassen te koelen. Een belangrijke vraag is of er niet een eenvoudig uitvoerbare techniek is die altijd werkt. Omdat de deskundigen nogal van mening verschillen, heeft de Brandweeracademie vorig jaar praktijkonderzoek gedaan naar het effect van verschillende rookgaskoelingstechnieken. De conclusie van dat onderzoek was dat de ‘boogmethode’ het best aan de voorwaarden van uitvoerbaarheid en effectiviteit voldoet. Vervolgens ontstond er direct een discussie over de vraag of deze methode wel onder alle omstandigheden veilig is vanwege (vermeende) stoomvorming. Daarom is besloten om deze literatuurscan te doen.

Bekijk ook

Meer informatie over onze onderzoeken naar rookgaskoeling vindt u op de onderzoekspagina Rookgaskoeling.

Lees ook

21-08-2025
Modelvoorschriften bedrijfsbrandweeraanwijzingen geactualiseerd

De ‘Modelvoorschriften voor bedrijfsbrandweeraanwijzingen’ uit 2018 zijn geactualiseerd. De update was gewenst om de praktische werkbaarheid te bevorderen.

18-08-2025
“Een schip is geen huis”

Er is een nieuw landelijk brandweerspecialisme: Scheepsincidentbestrijding. Aanjager Wim van der Wal legt het belang van dit specialisme uit.

13-08-2025
Wat is ‘goed’ leiderschap binnen de brandweer?

Welke specifieke elementen binnen de brandweer beïnvloeden het beheersmatig (‘koud’) leiderschap? En wat is ‘goed’ beheersmatig leiderschap binnen de brandweer, op elk niveau in de organisatie?

11-08-2025
“Niet STH doet de redding, maar álle hulpverleners”

“We waren 10 uur bezig.” Lees de ervaringen van twee teamleden van het landelijk brandweerspecialisme Technische hulpverlening (STH).

07-08-2025
De brandweer als ‘resilience post’

“Hoe kan de brandweer als ‘resilience post’ dienen tijdens een crisis of ramp? Door hierover na te denken en voorbereidingen te treffen, versterken we de maatschappelijke weerbaarheid en veerkracht in geval van een verstoring”, vertelt Marc Ploegman, decaan bij het NIPV.

07-08-2025
Blog: Zonder bewustwording en actie rond de Wildland Urban Interface zet Nederland zichzelf in brand

Het is cruciaal dat we nu investeren in een Nederlandse aanpak van de Wildlife Urban Interface (WUI)”, blogt onderzoeker Hugo Lambrechts.

04-08-2025
“Continu bewust zijn van je omgeving”

De bijstandsmissie in Spanje is in volle gang. NIPV’er Jelmer Dam: “Ik hoop dat de deelnemers anders gaan kijken naar het bestrijden van natuurbranden.”

31-07-2025
Blog: Zonder bewustwording en actie rond de Wildland Urban Interface zet Nederland zichzelf in brand

Het is cruciaal dat we nu investeren in een Nederlandse aanpak van de Wildlife Urban Interface (WUI)”, blogt onderzoeker Hugo Lambrechts.

29-07-2025
Blog: Ammonia Avenue: van popalbum naar veiligheidsvraagstuk

Wat heeft het album Ammonia Avenue van The Alan Parsons Project te maken met de energietransitie? Lees het blog van onderzoeker-adviseur Margreet Spoelstra.