E-module scheepsincidentbestrijding beschikbaar
9 december 2022
Nederland is een waterland, in elke veiligheidsregio komen vaarwegen voor. En elke vaarweg – rivier, kanaal, meer of haven – brengt het risico op een scheepsincident met zich mee. De nieuwe e-module scheepsincidentbestrijding biedt brandweermensen op de vaste wal kennis en handelingsperspectieven voor het optreden bij scheepsincidenten.
Rijk Hofman, projectleider vakbekwaamheid NIPV: “Elke veiligheidsregio heeft één of meer brandweerposten die kunnen worden gealarmeerd voor een scheepsincident. Manschappen, bevelvoerders en (Hoofd)Officieren van Dienst hebben in hun opleiding al kennisgemaakt met dit onderwerp. Maar die kennismaking betrof noodgedwongen slechts een korte introductie van scheepsincidentbestrijding. Het uitputtend behandelen van alle mogelijke incidentsoorten zou de leergangen voor deze functies veel te lang en zwaar maken. Daarom ontwikkelde NIPV in nauwe samenwerking met de landelijke vakgroep Scheepsincidentbestrijding deze e-module.”
Algemene en praktijkmodule
De e-module scheepsincidentbestrijding is een Basis+ e-module, deze vult de basiskennis van scheepsincidentbestrijding in leergangen aan voor één of meer brandweerfuncties in alle veiligheidsregio’s. De e-module richt zich hiermee op al opgeleide manschappen, bevelvoerders en (hoofd)officieren van dienst.
De e-module bestaat uit twee delen. In de eerste e-module leer je hoe je met jouw ploeg(en) veilig en repressief kunt optreden bij scheepsincidenten. De focus ligt hierbij op scheepsbranden. Aan de orde komen onder andere:
- overeenkomsten én verschillen tussen scheepsbranden en gebouwbranden
- de basisprincipes van brandbestrijding, maar dan toegepast op scheepsbranden
- de taken van de eerste TS bij een scheepsincident
- eigen veiligheid
- hitte-opbouw en koeling
- kenmerken van schepen
- verschillende soorten schepen
- voorzieningen voor brandpreventie en brandbestrijding op schepen
- blussen en stabiliteit
- machinekamerbranden
- ladingbranden
- wet- en regelgeving, samenwerking en communicatie op het water
- inzet van specialistische teams.
In de tweede e-module leer je de kennis van de eerste e-module praktijk- en functiegericht toe te passen aan de hand van een casus die bij jouw functie hoort.
Vakbekwaamheidsadvies
De e-module over scheepsincidentbestrijding staat klaar in de ELO Brandweer. Er is een ‘bijsluiter’ met een vakbekwaamheidsadvies bijgevoegd. Aan de hand van dat advies kunnen de regionale vakbekwaamheidsorganisaties scheepsincidenten een plek geven in hun beleid voor blijvende vakbekwaamheid. De e-module en het vakbekwaamheidsadvies zijn door NIPV beschikbaar gesteld in de studieroute scheepsincidentbestrijding. De veiligheidsregio’s zijn hierover geïnformeerd en koppelen hun eigen medewerkers aan de studieroute.
Wim van der Wal van Brandweer Rotterdam-Rijnmond is lid van de landelijke vakgroep Scheepsincidentbestrijding en namens die vakgroep ook de kartrekker van de e-module: “De wereld om ons heen verandert, zo ook de wereld op het water. De schepen worden groter en moderner. De komst van alternatieve brandstoffen, zoals hybride, waterstof, ammoniak en autonoom varen. Vraagstukken die ons dagdagelijks bezighouden, zeker op gebied van incidentbestrijding. De vraag is in hoeverre de brandweer voorbereid is op een scheepsincident. Met deze e-module zetten we een volgende stap om kennis te delen op het gebied van scheepsincidentbestrijding.“
Meer informatie
Lees ook
Het handboek bevat landelijke procedures en afspraken over C2000 en ook veel informatie die de veiligheidsregio’s kunnen gebruiken om C2000 optimaal in te richten.
De pandemie heeft enkele kwetsbaarheden zichtbaar gemaakt, maar er zijn ook zeker dingen goed opgepakt.
In NRC vertelt onderzoeker Karin Dangermond dat vrouwen een belangrijke meerwaarde hebben in een brandweerkorps.
“Laat weten wat er speelt in de regio”, zegt Hakan Meijer, lid van de stuurgroep Ontwikkelfonds. “Dan kunnen we met elkaar daarin optrekken en de goede keuzes maken. Zo draagt het onderwijsaanbod nog meer bij aan wat het werkveld graag wil.”
“Tijdens de opleiding ben ik erachter gekomen dat een bijdrage leveren aan de maatschappij voor mij nog belangrijker is dan dat ik eigenlijk dacht”, vertelt Joris Brehm, brandweerofficier in opleiding.
“Ik wilde graag vakbekwaam worden op het gebied van omgevingsveiligheid”, aldus Van der Donk. “Het flexibele leren was een goede uitkomst voor mij. Ik heb de leerblokken gekozen waarvan ik dacht: deze heb ik nodig!”
Hulpverleners zullen in de toekomst in de gebouwde omgeving vaker waterstof tegenkomen. Waterstofaggregaten zijn hier een voorbeeld van: ze worden op bouwterreinen en festivals gebruikt om op een duurzame manier stroom te leveren. Maar dit brengt ook risico’s met zich mee.
In 2023 ondersteunde Team Digitale Verkenning (TDV) maar liefst 330 keer bij een incident. Dit landelijk brandweerspecialisme levert onbemande systemen, zodat brandweermensen effectiever, efficiënter en veiliger hun werk kunnen doen. Het gaat om bijvoorbeeld drones, maar ook om blusrobots en om vierpotige robots.
Het uitvoeren van een technische ruimte als apart brandcompartiment blijkt geen realistische optie te zijn. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen Livestock Research, waaraan het NIPV heeft meegewerkt.