Beoordelingsrichtlijn PFAS-reiniging blussystemen vastgesteld

Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, april 2025

In oktober 2024 is een beoordelingsrichtlijn gepubliceerd voor het reinigen van brandbestrijdingssystemen waarin PFAS-houdend blusschuim is gebruikt. Het document geeft eigenaren van deze systemen (industrie/brandweerkorpsen) houvast bij het zorgvuldig uitvoeren van het reinigingsproces en de afvoer van PFAS-houdende afvalstoffen binnen de kaders van de geldende regelgeving.

De volledige titel van de richtlijn luidt: ‘Specific Certification Program Fire Protection Systems for Services – Cleaning of Foam Systems in context with PFAS’. De richtlijn is opgesteld door Adviesbureau KSS en certificeringsinstantie Kiwa, dat het document beheert en een certificeringsschema voor het reinigingsproces heeft opgesteld.

Aan de inhoudelijke totstandkoming van de beoordelingsrichtlijn is meegewerkt door vertegenwoordigers van de industrie, gespecialiseerde dienstverleners (reinigers) en bevoegde gezagen. Het LEC Industriële Veiligheid (LEC IV) heeft geparticipeerd in de werkgroep als kennisdrager.

De beoordelingsrichtlijn heeft tot doel verontreinigingen van het milieu met PFAS te voorkomen. Het document gaat niet in op de (brand)veiligheid van systemen of situaties. Dat aspect heeft een plaats in het management of change-traject. Voor de specialisten industriële veiligheid van de veiligheidsregio is verder geen rol weggelegd in dit reinigingsaspect van het MOC-proces.

Behoefte

Aan een richtlijn was grote behoefte in de industrie, waar vooral de chemie- en tankopslagsector op grote schaal stationaire en mobiele blusvoorzieningen in gebruik hebben, waarin PFAS-houdend schuim is toegepast. Reinigen van die systemen bij de overschakeling naar PFAS-vrij schuimconcentraat is een ingewikkeld en intensief proces, omdat PFAS-resten hardnekkig in onderdelen van het systeem kunnen blijven ‘plakken’. Daardoor bestaat het risico dat vervangend fluorvrij schuim bij het vullen van het systeem opnieuw verontreinigd raakt met PFAS.

Zorgvuldig proces

“De beoordelingsrichtlijn is onderdeel van een kwaliteitssysteem, dat een zorgvuldige reiniging en afvalstoffenverwerking moet borgen”, aldus David Pronk van bureau KSS, opsteller van de richtlijn. “De schuimtransitie roept bij veel organisaties nog vragen op. Hoe kun je een blussysteem goed reinigen, zonder risico dat PFAS achterblijft en aan welke eisen moeten we daarbij precies voldoen? Het document beschrijft in vier hoofdstukken de processtappen van het reinigingsproces en de kaders en normen die daarbij moeten worden gehanteerd om aan de regelgeving te voldoen. Als bedrijven bij hun reiniging deze beoordelingsrichtlijn consequent toepassen, hebben zij daarvoor de beste waarborg.”

Overigens is het gebruik van de richtlijn en het certificeringsschema voor bedrijven niet wettelijk verplicht, maar het geeft wel zekerheid. Bedrijven die volgens de richtlijn werken, kunnen bij het bevoegd gezag aantonen dat ze hun reinigingsproces goed op orde hebben.

Het LEC IV publiceerde in 2023 de ‘Management of change handreiking blusschuimtransitie’, waarbij de overstap naar fluorvrij blusschuim in negen stappen is uitgewerkt. Het reinigen van systemen staat beschreven in stap 9.

Download richtlijn en ‘Guidance Document’ op website Kiwa

Bekijk de volledige richtlijn en het bijbehorende ‘Guidance Document’ op de website van Kiwa. De documenten maken deel uit van het schema K21045 Brandbeveiligingssystemen.