Blog: Zowel één landelijk als lokale steunpunten gewenst!*
14 maart 2022
Voorkom dat mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd.
Jan Mans – burgemeester van Enschede ten tijde van de vuurwerkramp – werd in 2000 overvallen toen opeens een legertje ambtenaren van VWS op de stoep stond in het gemeentehuis van Enschede en hem aangaf dat een informatie- en adviescentrum zou worden opgestart.
Dit onverwachte activisme vanuit het ministerie was een rechtstreeks gevolg van de parlementaire enquêtecommissie Bijlmerramp (rapport verscheen in 1999) die vaststelde dat indertijd in 1992 een goede gecoördineerde informatievoorziening ontbrak. De toenmalige minister (mevrouw Borst) moest bijna aftreden en had in 2000 haar lesje geleerd.
De kern van een IAC is dat het uitgaat van de één loketfunctie. Een slachtoffer van een calamiteit of andere directe betrokkene dient niet steeds van het kastje naar de muur te worden gestuurd. Er wordt fysiek dan wel virtueel één plaats gecreëerd waar deze persoon terecht kan. Achter dat ene loket zijn dat verschillende hulp- en ondersteuningsfuncties (over onderdak en wonen, over werk en uitkering, over medische en psychosociale zorg, e.v.) verenigd. Het zal duidelijk zijn dat bij een ’klassieke’ ramp die zich op één plaats voltrekt, het organiseren van een IAC nog betrekkelijk eenvoudig is. De nabestaanden van MH-17 woonden door het gehele land en toen is dan er ook voor gekozen een digitaal centrum in te richten.
Bij de coronacrisis zagen wij wel vele plekken waar mensen informatie konden verkrijgen (Infoportalen) maar lang niet iedereen was op de hoogte van al deze – veelal gescheiden – informatie- en adviespunten.
In deze Oekraïne-situatie is het zeker ook ingewikkeld hoe je dat het beste kan organiseren; we zien al vele initiatieven en coördinatiepunten. Op landelijk niveau lijkt met het Knooppunt Coördinatie en Informatie Oekraïne (KCIO) een centrale actor in de maak die zowel de professionals als de burgers kan ondersteunen. Daarvoor is het nodig dat dit punt (of een ander) wel het landelijk aangewezen centrale punt wordt met een duidelijk budget, mandaat en bevoegdheden.
Al zal dit de duidelijkheid en communicatie landelijk aanmerkelijk kunnen bevorderen, hiermee zijn we er zeker nog niet. In een fors aantal steden (naar schatting zo’n 50-75, maar ook denkbaar is dat alle gemeenten een apart herkenbaar loket inrichten) zal ook een fysiek IAC ingericht moeten worden. Een plek waar Oekraïners (en mogelijk straks ook Russen) maar ook de eigen inwoners in de regio terecht kunnen voor informatie en advies.
Menno van Duin, lector Crisisbeheersing
* Michel Duckers, Marleen Kraaij, IJle Stelstra, Maaike van Dam en Vina Wijkhuijs dank voor het meelezen
Lees ook
De werkwijze van de brandweer kan minder gedetailleerd in de les- en leerstof staan. Op een paar punten zijn aanpassingen nodig.
Operationeel leiders en informatiemanagers ROT in opleiding hebben voor het eerst samen geoefend. De meerwaarde is groot, omdat deze functionarissen in de praktijk ook veel samenwerken.
Onderzoek toont aan dat 4 factoren het crisisleiderschap beïnvloeden. Op basis van deze studie onderscheiden we 5 leiderschapsdimensies.
Het NIPV heeft 8 onderzoeken gedaan naar vrijwilligheid bij de brandweer. De conclusie van alle onderzoeken samen: er is toekomst voor de vrijwillige brandweer, als je anders kijkt.
Het rapport bestaat uit het handelingsperspectief plus de informatie die als onderbouwing van de procedure geldt.
This follows from a fire experiment with 2 electric cars and additional research by the NIPV.
“Mijn felicitaties aan de recent afgestudeerden van de 53e Voltijd Opleiding Officier. Hun toewijding en harde werk zijn inspirerend en verdienen alle lof. Ook graag aandacht voor de recente diploma-uitreiking van onze operationeel managers. Hun vaardigheden en leiderschap zijn van onschatbare waarde voor onze organisaties”, aldus Leo de Niet, teammanager bij het NIPV.”
Het Rode Kruis vertegenwoordigt het menselijke gezicht binnen de risico- en crisisbeheersing. En is daarom essentieel in de zorg voor kwetsbare slachtoffers van crises.
Jeroen Sannen is projectleider van de landelijke voorziening Voertuig Positie Service (VPS). In dit artikel vertelt hij waarom de VPS een nuttige bijdrage kan leveren binnen de crisisbeheersing en brandweerzorg.