Blog: Zowel één landelijk als lokale steunpunten gewenst!*

14 maart 2022

Voorkom dat mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd.

Jan Mans – burgemeester van Enschede ten tijde van de vuurwerkramp – werd in 2000 overvallen toen opeens een legertje ambtenaren van VWS op de stoep stond in het gemeentehuis van Enschede en hem aangaf dat een informatie- en adviescentrum zou worden opgestart.

Dit onverwachte activisme vanuit het ministerie was een rechtstreeks gevolg van de parlementaire enquêtecommissie Bijlmerramp (rapport verscheen in 1999) die vaststelde dat indertijd in 1992 een goede gecoördineerde informatievoorziening ontbrak. De toenmalige minister (mevrouw Borst) moest bijna aftreden en had in 2000 haar lesje geleerd.

De kern van een IAC is dat het uitgaat van de één loketfunctie. Een slachtoffer van een calamiteit of andere directe betrokkene dient niet steeds van het kastje naar de muur te worden gestuurd. Er wordt fysiek dan wel virtueel één plaats gecreëerd waar deze persoon terecht kan. Achter dat ene loket zijn dat verschillende hulp- en ondersteuningsfuncties (over onderdak en wonen, over werk en uitkering, over medische en psychosociale zorg, e.v.) verenigd. Het zal duidelijk zijn dat bij een ’klassieke’ ramp die zich op één plaats voltrekt, het organiseren van een IAC nog betrekkelijk eenvoudig is. De nabestaanden van MH-17 woonden door het gehele land en toen is dan er ook voor gekozen een digitaal centrum in te richten.

Bij de coronacrisis zagen wij wel vele plekken waar mensen informatie konden verkrijgen (Infoportalen) maar lang niet iedereen was op de hoogte van al deze – veelal gescheiden – informatie- en adviespunten.

In deze Oekraïne-situatie is het zeker ook ingewikkeld hoe je dat het beste kan organiseren; we zien al vele initiatieven en coördinatiepunten. Op landelijk niveau lijkt met het Knooppunt Coördinatie en Informatie Oekraïne (KCIO) een centrale actor in de maak die zowel de professionals als de burgers kan ondersteunen. Daarvoor is het nodig dat dit punt (of een ander) wel het landelijk aangewezen centrale punt wordt met een duidelijk budget, mandaat en bevoegdheden.

Al zal dit de duidelijkheid en communicatie landelijk aanmerkelijk kunnen bevorderen, hiermee zijn we er zeker nog niet. In een fors aantal steden (naar schatting zo’n 50-75, maar ook denkbaar is dat alle gemeenten een apart herkenbaar loket inrichten) zal ook een fysiek IAC ingericht moeten worden. Een plek waar Oekraïners (en mogelijk straks ook Russen) maar ook de eigen inwoners in de regio terecht kunnen voor informatie en advies.

Menno van Duin, lector Crisisbeheersing



* Michel Duckers, Marleen Kraaij, IJle Stelstra, Maaike van Dam en Vina Wijkhuijs dank voor het meelezen

Lees ook

31-01-2024
Brandveiligheid bestaande stallen in veehouderij verbeteren

Het uitvoeren van een technische ruimte als apart brandcompartiment blijkt geen realistische optie te zijn. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen Livestock Research, waaraan het NIPV heeft meegewerkt.

23-01-2024
Universiteit Antwerpen en NIPV gaan samenwerken op gebied van crisismanagement

Doel van de samenwerking is om kennisuitwisseling in brede zin rondom crisismanagement te bevorderen.

18-01-2024
Defensie breidt contract met NIPV uit: alle krijgsmachtdelen sluiten aan op de LVCb

Defensie en het NIPV hebben een intentieverklaring getekend voor verdere samenwerking binnen de Landelijke Voorziening Crisisbeheersing (LVCb). De samenwerking maakt beter geïnformeerde ondersteuning van Defensie mogelijk.

09-01-2024
Geo4OOV groeit door: nieuwe kaartlaag energie-onderbrekingen 

Geo4OOV is de landelijke geodatavoorziening voor de veiligheidsregio’s en crisispartners. Onlangs ging een nieuwe versie van de kaartlaag ‘energie-onderbrekingen’ live.

20-12-2023
Blog: Onzichtbare (brand)veiligheid

Vanuit het NIPV hebben we een Community of Practice Brandveilig Meubilair en Matrassen opgericht, blogt lector Lieuwe de Witte.

15-12-2023
Coby Flier per 1 januari 2024 directeur onderzoek en onderwijs NIPV 

Coby Flier blijft daarnaast verantwoordelijk voor de Nederlandse Academie voor Crisisbeheersing en Brandweerzorg.

15-12-2023
Onno van Veldhuizen benoemd tot voorzitter Adviesraad Onderzoek

De adviesraad heeft als taak om de onafhankelijkheid en kwaliteit van onze onderzoeksfunctie te borgen en te bewaken.

14-12-2023
Informatieblad energietransitie geactualiseerd

In de vierde versie zijn hoofdstukken toegevoegd over Small Modular Reactors, ammoniak en warmtenetten.

13-12-2023
Mooi begin van het nieuwe jaar

“Dat is nog eens een mooi begin van een nieuw jaar! Het 1e diploma van het flexibel leerlandschap Risicomanagement is uitgereikt. En er was een bijeenkomst over het toekomstbestendig maken van het onderwijsstelsel”, aldus Albert Gieling.