Crisiscommunicatie

Algemene informatie

Onder crisiscommunicatie wordt het communiceren met de bevolking verstaan. Hierbij wordt aangesloten bij de behoefte van de samenleving zodat zij haar handelen daarop kan afstemmen. Crisiscommunicatie maakt onderdeel uit van zowel de acute bevolkingszorg als herstelzorg.

Crisiscommunicatie is een wettelijk vastgestelde taak van de burgemeester of de voorzitter van de veiligheidsregio (Wvr; art. 7 en 39). Bij een daadwerkelijke ramp of crisis draagt de burgemeester ervoor zorg dat de getroffen bevolking in zijn gemeente op de juiste wijze wordt geïnformeerd en geeft hij onder meer de te volgen gedragslijn aan. Als de ramp of crisis een bovenlokaal karakter heeft, dan wordt de crisiscommunicatie in het Regionale Beleidsteam gecoördineerd.

Het Nationaal Kernteam Crisiscommunicatie (NKC) fungeert tijdens een nationale crisis of incident als informatieknooppunt vanuit de Rijksoverheid op het gebied van pers- en publiekscommunicatie. Het NKC maakt onderdeel uit van de nationale crisisstructuur.

Doelstellingen van crisiscommunicatie

Goede crisiscommunicatie staat voor het verspreiden van juiste, tijdige en begrijpelijke informatie over en tijdens een crisis, ramp of incident. De doelstellingen van crisiscommunicatie zijn:

• Betekenisgeving: de gebeurtenis duiden door deze in een breder perspectief te plaatsen en negatieve gevoelens en emoties te kanaliseren.
• Schadebeperking/handelingsperspectief: alarmeren en alerteren bij dreiging/gevaren en het bieden van een handelingsperspectief om de schade of impact van de gebeurtenis te beperken.
• Informatiebehoefte: informeren over de dreiging en/of gevaren en de maatregelen die de overheid getroffen heeft. Het wegnemen of bijsturen van opvallende zaken in de communicatie-uitingen, die de impact versterken (geruchten of indringende foto’s).

NIPV-onderzoeken en -kennisdocumenten

Hieronder staan de meest recente onderzoeken en kennisdocumenten van het NIPV.

Langdurige crisis of langdurige inzet? Nieuwe inzichten in crisisbeheersing

De samenleving verandert en daarmee ook de impact van crises waarmee we te maken krijgen. In een nieuw rapport, getiteld ‘Langdurige crisis? Uitdagingen van langdurige inzet voor veiligheidsregio’s’, wordt kritisch gekeken naar hoe we langdurige, complexe situaties duiden en welke gevolgen dit heeft voor de inrichting van de Nederlandse crisisbeheersing, met name binnen de veiligheidsregio’s.

Strategieën voor schaarste: Hoe hulpdiensten om (kunnen) gaan met schaarste in hulpverleningscapaciteit

De verwachte groeiende frequentie en intensiteit van klimaatincidenten, en steeds reëlere scenario’s van militaire dreiging, roepen zorgen op over schaarste in hulpverleningscapaciteit. Dit benadrukt de noodzaak om na te denken over het omgaan met schaarste in tijden van crisis. In een inventariserend onderzoek zijn zes strategieën uitgewerkt die crisisteams kunnen helpen beter om te gaan met situaties waarbij de hulpvraag het aanbod overstijgt.

Jaaroverzicht NL-Alert 2024 (2025)

Het NIPV verzamelt jaarlijks in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid data over de inzet van NL-Alert. In 2024 is NL-Alert ingezet bij 75 incidenten.

Risicocommunicatie over klimaatrisico’s. Een inventarisatie van de communicatie vanuit de overheid en crisispartners (2025)

Als gevolg van de klimaatverandering krijgt ons land steeds vaker te maken met weersextremen die kunnen leiden tot allerlei problemen in de samenleving. Het NIPV heeft geïnventariseerd hoe de overheid en crisispartners communiceren over de klimaatrisico’s hitte en droogte, plaatselijk noodweer, natuurbranden en overstromingen.

Overige NIPV-onderzoeken en -kennisdocumenten over crisiscommunicatie

Hieronder vindt u een overzicht van overige NIPV-onderzoeken over crisiscommunicatie.