MOC-handreiking blusschuimtransitie beschikbaar
Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, maart 2023
Het aankomende verbod op PFAS-houdende stoffen in blusmiddelen, noopt overheids- en bedrijfsbrandweerkorpsen en industriebedrijven tot overschakeling naar PFAS-vrije alternatieven. Die blusschuimtransitie moet zorgvuldig gebeuren, om te waarborgen dat het fluorvrije alternatief qua blussend effect even effectief is als het te vervangen fluorschuim. Om bedrijven en brandweerorganisaties bij dit proces te ondersteunen, heeft het LEC Industriële Veiligheid samen met H2K en met inbreng vanuit brancheorganisaties en overheden een ‘Management of Change-handreiking blusschuimtransitie’ opgesteld. De MOC-handreiking biedt houvast bij het zorgvuldig doorlopen van alle stappen in dit ingrijpende veranderingsproces.
Zorgvuldigheid bij de blusschuimtransitie is vereist, omdat fluorvrije blusschuimsoorten, kortweg samengevat als ‘F3-schuim’ geen ‘drop-in’ vervanging zijn van decennialang beproefde breed inzetbare PFAS-schuimmiddelen. Ieder schuimtype heeft andere eigenschappen en gedragingen, zodat bij vervanging zorgvuldig dient te worden onderzocht of een 3F-schuimtype geschikt is voor het te bestrijden brandscenario en welke technische en organisatorische consequenties de omschakeling heeft.
Consequenties
De consequenties van de keuze voor een fluorvrij alternatief kunnen verstrekkend zijn en moeten daarom goed worden doordacht. Zijn pompen, schuimmengers, monitoren en straalpijpen in blusvoertuigen en stationaire blusinstallaties geschikt voor het PFAS-vrije schuimconcentraat? Verandert het schuimbijmengpercentage en/of de benodigde hoeveelheid schuimconcentraat en bluswater? En zo ja, is de opvangcapaciteit van tankputten dan berekend op die grotere hoeveelheden in geval van een tank- of tankputbrand? Omdat fluorvrij schuim ‘geaspireerd’ moet worden, verandert ook de blustactiek, waarop brandweerlieden gericht moeten worden opgeleid en geoefend. Belangrijke aandachtspunten zijn ook de logistiek (opslag, voorraadbeheer, houdbaarheid), het verantwoord afvoeren van PFAS-houdend schuimconcentraat en het grondig reinigen van voertuigen en materialen waarin PFAS-houdend schuim is gebruikt.
De handreiking
Al deze stappen, van scenariokeuze, normen en standaarden tot schuimselectie, berekeningen, technische aspecten, terreininrichting en gevolgen voor het vergunningtraject, worden in de MOC-handreiking overzichtelijk besproken in negen inhoudelijke hoofdstukken. Het doel van de handreiking is nadrukkelijk niet om vast te stellen of een bepaald type F3-schuimconcentraat geschikt is voor een vastgesteld brandscenario, maar om het totale transitieproces stap voor stap grondig te doorlopen. Toepassing van de handreiking leidt tot een grotere landelijke eenduidigheid bij het beoordelen van fluorvrije oplossingen in het kader van de toezichthoudende en adviserende rol van de veiligheidsregio’s (Brzo-inspectie/toezicht op bedrijfsbrandweer/advisering bevoegd gezag Wabo).
Download de handreiking
Meer informatie
Lees ook
Risicobeheersing en repressie zijn in het brandweerdomein de twee uitersten links en rechts in de veiligheidsketen. Maar verenigd in één persoon vormen ze een sterke combinatie. Mario Struik, specialist risicobeheersing bij Veiligheidsregio Utrecht, is één van de SIV’ers die kennis en kunde van beide taakvelden combineert in zijn brandweerloopbaan.
Joram Gielbert heeft op 1 februari zijn werkzaamheden voor de Veiligheidsregio Gelderland-Midden (VGGM) en het LEC IV beëindigd. Maar hij laat de industriële veiligheid beslist niet los, want als zelfstandig adviseur blijft hij in grote lijnen hetzelfde werk doen.
De inzet van waterschermen of waterstralen om bij chemische incidenten gas- of dampwolken te beïnvloeden, heeft vaak maar een beperkt effect.
Het afgelopen jaar stond voor het LEC IV vooral in het teken van het verstevigen van zijn positie en relaties in het netwerk van veiligheidspartners.
Directeur Risico- en Crisisbeheersing Edith van der Reijden geeft inzicht in samenwerking en veilige energietransitie.
Het Joint Research Centre van de Europese Commissie heeft een leidraad gepubliceerd voor het beheersen van risico’s van ‘Natech’ calamiteiten; industriële incidenten veroorzaakt door natuurgeweld, zoals aardbevingen, overstromingen of extreme temperaturen.
De Landelijke Handhavingsstrategie Brzo is aangepast aan de Omgevingswet en heet nu Landelijke Handhavingsstrategie Seveso-inrichtingen. Het betreft een wetstechnische en tekstuele wijziging. Inhoudelijk zijn er geen wijzigingen.
Johan Braker, veiligheidsconsultant Industriële Veiligheid bij Veiligheidsregio Groningen, vertelt over zijn boeiende werk.
Jan Meinster van het LEC IV leidde een ‘inspiratietafel’ over de blusschuimtransitie. Duidelijk werd dat bedrijven behoefte hebben aan concrete informatie.