Blog: Dilemma’s rond de USAR-teams
9 februari 2023
De waarde van het hulpteam ter plaatse is aanmerkelijk groter dan alleen het redden van slachtoffers, blogt lector Crisisbeheersing Menno van Duin.
Na iedere aardbeving of andere situatie met instortingen komen vanuit de gehele wereld USAR-teams naar de plaats des onheils om reddingswerkzaamheden te verrichten. Als het aantal uitzendingen van deze teams wordt afgezet tegen het aantal succesvolle reddingen zou hier beter gestopt kunnen worden. Het aantal reddingen is vrijwel altijd zeer gering en veelvuldig wordt er niemand levend uit het puin gehaald.
Cru gezegd zou dat geld dus beter uitgegeven kunnen worden door het totaal van alle kosten gewoon over te maken naar het betreffende land c.q. betrokken NGO’s. Daarbij moet niet vergeten worden dat (sommige van) deze teams ter plaatse ook weer gebruik maken van schaarse middelen (bijvoorbeeld auto’s en voedsel).
Toch is deze redenering veel te eenzijdig en zijn er zeker diverse redenen te noemen waarom het sturen van deze – veel aandachttrekkende – hulpteams ook nuttig kan zijn. Het is soms een waardevol politiek gebaar dat ook weer kan aanzetten de banden met het betreffende land te versterken. Het helpt soms mee om het thuisland van dat team bewust te maken van de ernst van de situatie (hetgeen de giften soms doet toenemen).
Verder is de waarde van de teams ter plaatse altijd beduidend groter dan alleen het redden van personen. Ook het onder het puin vandaan halen van overledenen heeft voor de nabestaanden grote waarde. Duidelijkheid is over het algemeen beter dan lange onzekerheid. Daarnaast brengen deze teams vaak enige structuur ter plaatse in de hulpverlening en de reddingswerkzaamheden. Bij elkaar wordt over het algemeen de inzet van deze teams ter plaatse zeer gewaardeerd en ook dat is het nodige waard.
Dat er deze keer daadwerkelijk mensen (al zo’n 10) zijn gered is zeer uitzonderlijk en geeft ook aan dat dit keer men ook echt snel ter plaatse was. In het verleden ging er soms erg veel tijd overheen alvorens toestemming e.d. was verleend om naar het gebied te vertrekken en werd bij aankomst ook nog veel tijd verloren.
Ten slotte is ons Nederlandse USAR-team inmiddels zo ervaren en getraind dat het ook in eigen land prima inzetbaar is – ook voor andere klussen dan de primaire werkzaamheden. Ook hiervoor zijn soms nog net te veel drempels.
Menno van Duin
lector Crisisbeheersing
Lees ook
Brandweer Nederland schetst natuurbrandscenario’s op regionaal en bovenregionaal niveau, op basis van kenmerken van eerdere natuurbranden.
Lectoraat Crisisbeheersing constateert ontbreken van landelijke lijn voor de inzet NL-Alert om mensen te alarmeren.
Michel Dückers, bijzonder hoogleraar Crises, Veiligheid en Gezondheid bekijkt het vanuit de crisismanagementbril.
De inzichten van jarenlang onderzoek naar brandverloop, brandbestrijding en incidentmanagement zijn samengebracht in dit nieuwe handboek.
Werkgevers zijn bevraagd over hun beeldvorming en bereidheid om medewerkers te faciliteren om ook bij de brandweer actief te zijn.
Op 26 januari 2023 kopte het NRC: “Nederland stevent af op een ‘maatschappelijk ontwrichtende asielcrisis”. Hoe kan het dat opnieuw een nieuwe asiel- of vluchtelingencrisis wordt verwacht, terwijl in 2022 maatregelen werden aangekondigd om dit te voorkomen?
Wat zijn redenen voor brandweervrijwilligers om te stoppen? In onderzoek van NIPV zijn oud-vrijwilligers hierover bevraagd.
Ruim een week geleden schetste ik mijn dilemma rondom USAR. Moet je zo’n team wel willen? Zeer velen lazen het stukje en reageerden. Nu inmiddels een aantal dagen later is het goed nog enkele observaties te delen.
Waarnemen is belangrijk, maar snappen wat je wel en niet ziet is nog veel belangrijker, bloggen lector Energie- en transportveiligheid Nils Rosmuller en onderzoeker Henk Brans.