De vraagstukken voor de brandweer in 2030

12 oktober 2022

De wereld verandert razendsnel. Technologische en maatschappelijke ontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op. Hoe ziet de Nederlandse samenleving er in 2030 uit? Wat betekent dit voor de rol en de taken van de brandweer? Dat onderzocht het lectoraat Brandweerkunde van NIPV in opdracht van de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio (RCDV). Met de kennis en inzichten uit het onderzoek kan de RCDV haar strategische agenda voor de komende jaren opstellen.

Hans Hazebroek, senior onderzoeker, was de projectleider van het omvangrijke project. “De expliciete opdracht van de RCDV was om van buiten naar binnen te kijken en een gedragen toekomstverkenning op te leveren waarin de brandweer zich kan herkennen. Naast literatuuronderzoek hebben we daarom twee grote events georganiseerd volgens de methode van de Future Search en zijn de vakraden aangesloten. Verder hebben we mensen van binnen en buiten de brandweer geïnterviewd. Vervolgens hebben we alle opgehaalde inzichten geanalyseerd, geprioriteerd en geclusterd. Zo zijn we uitgekomen op 7 perspectieven, in het rapport ‘samenlevingen’ genoemd, en op 5 overkoepelende strategische vraagstukken voor de brandweer.”

Herkenbaar rapport

“Ik ben buitengewoon trots op het rapport dat er nu ligt”, vertelt Petra de Kam, voorzitter van de Stuurgroep Toekomstverkenning brandweer namens Brandweer Nederland. “Ondanks de coronabeperkingen is het ons gelukt om meerdere malen met grote groepen mensen van binnen én buiten de brandweer naar de toekomst te kijken. Dat is belangrijk omdat – zoals het rapport laat zien – een toekomstverkenning geen wiskundig proces is waar een bepaalde concrete uitkomst uit rolt. Alle deelnemers hebben de ruimte en vrijheid gekregen om elkaar aan te vullen en de toekomstvisie van de brandweer te verrijken. Op deze manier hebben we een rapport gekregen waarin iedereen zich kan herkennen. Het is echt een rapport van ons samen geworden.”

Strategische agenda

Lector Brandweerkunde Ricardo Weewer: “Ik ben blij dat we dit onderzoek voor de RCDV hebben mogen doen. Het was een heel interessante exercitie om opnieuw naar de toekomst van de brandweer te kijken en daaraan strategische thema’s te verbinden. Dit onderzoek is niet alleen het uitgangspunt voor de RCDV voor het opstellen van haar strategische agenda. Voor ons vormt het de basis voor de strategische onderzoeksagenda voor de komende jaren.”


Vijf strategische vraagstukken

De 5 strategische vraagstukken voor de brandweer zijn:

  • Moet de maatschappelijke opgave van de brandweer worden verbreed naar 1) grootschaliger incidenten en 2) het inzetten van daadkracht, netwerk en middelen bij crises met behoud van lokale inbedding?
  • In welke netwerken en op welk niveau is samenwerking gewenst en hoe kan dit het beste flexibel worden georganiseerd?
  • Hoe organiseer je flexibiliteit, wendbaarheid en veerkracht binnen de brandweer? Let wel: organisatie én mens! Wil de brandweer een rol spelen in het organiseren van flexibiliteit en veerkracht binnen de samenleving en zo ja hoe?
  • Hoe zorg je ervoor dat de brandweer voortdurend inhoudelijke kennis opdoet, deelt en innoveert om mee te komen met de 7 gevonden trends?
  • Hoe beweegt de brandweer qua werkgeverschap en leiderschap? Hoe breng je mens en werk in balans in de organisatie en in de ontwikkelingen die de organisatie zal doormaken?

Lees het rapport en de interactieve samenvatting

Download de documenten op de onderzoekspagina Toekomstverkenning Brandweer.


Bekijk ook: Toekomstverkenning crisisbeheersing

Behalve voor de brandweer wordt een soortgelijke toekomstverkenning voor het vakgebied crisisbeheersing uitgevoerd. Zie voor meer informatie Toekomstverkenning Crisisbeheersing.

Lees ook

28-11-2022
Brandweerkerndata 2021

In opdracht van het Veiligheidsberaad verzamelt NIPV sinds 2018 gegevens van brandweerkazernes en -posten, repressief personeel, opkomststijden en PPMO-keuringen.

16-11-2022
Rookverspreiding in woongebouwen: het handelingsperspectief uitgelegd

Hoe moet er in de praktijk gehandeld worden bij een brand met veel rookverspreiding in een woongebouw? In een instructievideo wordt het handelingsperspectief uitgelegd.

15-11-2022
Ongeveer 750 natuurbranden afgelopen ‘natuurbrandseizoen’

Dit jaar hadden we in Nederland ongeveer 750 natuurbranden. Onderzoeker Hans Hazebroek en Anton Slofstra van Brandweer Nederland blikken terug en kijken vooruit.

03-11-2022
Blog: Zero emissie vrachtwagens: volop beleid, nog weinig (brand)veiligheid

Lector Energie en Transportveiligheid Nils Rosmuller maakt zich zorgen over de veiligheid van zero emissie vrachtwagen.

02-11-2022
Werking en toepassing van alternatieve blusmiddelen onderzocht

Om brandweerkorpsen en -opleidingen meer inzicht te geven in de werking en toepassing van alternatieve blusmiddelen voerde NIPV een literatuuronderzoek uit.

26-10-2022
Literatuuronderzoek naar rookgaskoeling en straalpijptechnieken

Er zijn verschillende technieken om rookgassen te koelen. Wat is over die technieken in de internationale literatuur te vinden en welke risico’s zitten hieraan vast?

18-10-2022
Zakboek Energietransitie voor incidentbestrijders

Hoe treedt u als brandweer op bij incidenten met nieuwe energiedragers, zoals LNG, accu’s en waterstof? Dit zakboek biedt een bundeling van de voornaamste risico’s en handelingsperspectieven in een handig formaat.

14-10-2022
Blog: ‘Wat als de bom valt….’

Lector Crisisbeheersing Menno van Duin bespreekt in zijn blog de situatie in Rusland. ‘Feitelijk zijn we weer min of meer in een nieuwe Koude Oorlog beland.’

13-10-2022
Centrum voor Veiligheid en Digitalisering officieel geopend

Maandag 10 oktober opende Hester Somsen officieel de locatie van het Centrum voor Veiligheid en Digitalisering (CVD) in Apeldoorn.