Bevolkingszorg

De maatregelen en voorzieningen die gemeenten nemen met het oog op een ramp of crisis worden bevolkingszorg genoemd.

Algemene informatie

Gemeenten hebben als onderdeel van het openbaar bestuur een algemene zorgplicht voor hun inwoners en vervullen daarmee een essentiële rol in de crisisbeheersing. De maatregelen en voorzieningen die gemeenten nemen met het oog op een ramp of crisis worden bevolkingszorg genoemd.

Organisatie bevolkingszorg

De organisatie van bevolkingszorg verschilt per veiligheidsregio, maar dezelfde processen worden uitgevoerd. De organisatie van bevolkingszorg kan verschillen op basis van het risicoprofiel in de regio en de in de regio gemaakte keuzes rondom intergemeentelijke samenwerking.

Animatie die uitlegt wat bevolkingszorg doet.

Bevolkingszorgtaken

In de Wet veiligheidsregio’s is het college van burgemeester en wethouders (B&W) belast met de organisatie van de rampenbestrijding en crisisbeheersing (art. 2) en heeft deze organisatie overgedragen aan de veiligheidsregio (art. 10). In het onderliggende Besluit veiligheidsregio’s (art. 2.1.1) staat aangegeven dat het college van B&W een team Bevolkingszorg aanwijst dat belast is met vijf concrete bevolkingszorgtaken (art. 2.1.3):

  1. het geven van voorlichting aan de bevolking
  2. het voorzien in opvang en verzorging van de bevolking
  3. het verzorgen van nazorg voor de bevolking
  4. het registreren van slachtoffers
  5. het registreren van schadegevallen.

Deze taken kunnen naar drie hoofdtaken ingedeeld worden: crisiscommunicatie, acute bevolkingszorg en herstelzorg (nafase).

In mei 2014 heeft het Veiligheidsberaad het rapport ‘Bevolkingszorg op orde 2.0 – eigentijdse bevolkingszorg, volgens afspraak’ vastgesteld als hét kader voor bevolkingszorg. Het rapport bevestigt de nieuwe visie op bevolkingszorg en koppelt ook indicatie prestatie-eisen aan de drie hoofdtaken.

Kwaliteitsinstrumenten Bevolkingszorg

De kwalificatiedossiers voor de functies van bevolkingszorg staan op één overzichtspagina bij elkaar. Bekijk de kwaliteitsinstrumenten functies bevolkingszorg.

Landelijke ambities

Binnen het project Vakbekwaamheid bevolkingszorg zijn diverse nieuwe examens ontwikkeld, opleiders geaccrediteerd en diverse regionale en lokale experts opgeleid als examinator bevolkingszorg. Daarnaast is er een beheersorganisatie opgezet binnen het NIPV die verantwoordelijk is voor de (door)ontwikkeling van bestaande en nieuwe producten in samenwerking met het veld. Omdat er landelijk steeds hogere eisen worden gesteld aan bevolkingszorg en de wereld van de crisisbeheersing enorm in beweging is, hebben de veiligheidsregio’s, verenigd in het Landelijk Overleg Coördinatoren Bevolkingszorg (LOCB), drie landelijke ambities gesteld op het gebied van vakbekwaam worden en vakbekwaam blijven.

  1. Actualisatie en doorontwikkeling van de bestaande producten vakbekwaamheid bevolkingszorg
  2. Veiligheidsregio’s faciliteren bij het vakbekwaam blijven van bevolkingszorgfunctionarissen
  3. Bevolkingszorg als betrouwbare partner binnen de crisisbeheersing

NIPV-onderzoeken en -kennisdocumenten

Hieronder staan de meest recente onderzoeken en kennisdocumenten van het NIPV.

Bevolkingszorg: een eigentijdse invulling (2021)

Bevolkingszorg is volop in ontwikkeling. Veiligheidsregio’s en gemeenten hebben verschillende initiatieven en ontwikkeltrajecten ontplooid om tot meer professionaliteit en ‘eigentijdsheid’ te komen van dit relatief nieuwe vakgebied. Het gaat hierbij om uiteenlopende aspecten, waaronder de manier waarop bevolkingszorg is georganiseerd, het incidenttype waarvoor bevolkingszorg wordt ingezet, de wijze van opschaling, etc.

Met dit onderzoek wordt beoogd inzicht te geven in deze eigentijdse invulling van bevolkingszorg door veiligheidsregio’s en in de ervaringen die zijn opgedaan met die specifieke invulling.

Overige NIPV-onderzoeken en -kennisdocumenten

Hieronder vindt u een overzicht van overige onderzoeken rondom bevolkingszorg.

Heeft u een vraag over dit onderwerp?

Neem contact met ons op via dit formulier. Uw gegevens worden alleen gebruikt voor correspondentiedoeleinden.

Velden gemarkeerd met * zijn verplicht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.