Europees project ASSISTANCE afgerond: leerpunten voor verder gebruik virtual reality

30 september 2022

Hoe kan het omgevingsbewustzijn van hulpverleners (first responders) bij complexe incidenten worden verbeterd? Deze vraag stond centraal bij het Europese project ASSISTANCE. Het project is eind september afgesloten in een reviewmeeting met de Europese Commissie. Uit de evaluatie komen verschillende punten waarmee in de toekomst verder kan worden gewerkt aan het gebruik van virtual reality om het omgevingsbewustzijn te vergroten.

Praktijkoefening in Spanje

De naam ASSISTANCE komt voort uit Adapted Situation AwareneSS tools and taIlored training scenarios for increaSing capabiliTies and enhANcing the proteCtion of First RespondErs. In het driejarige project werkten 19 partners uit 8 landen samen. Het project had twee hoofddoelen:

  • het helpen en beschermen van verschillende soorten hulpdiensten die samenwerken bij de bestrijding van grote rampen (door de natuur of de mens veroorzaakt)
  • het vergroten van de capaciteiten en vaardigheden van de ambulance-, brandweer- en politiemedewerkers om het hoofd te kunnen bieden aan complexe situaties.

Hulpmiddelen en technologieën

Om de bescherming en de efficiëntie van first responders te verbeteren, zijn in het project hulpmiddelen en technologieën ontwikkeld. Voorbeelden hiervan zijn drones en robots uitgerust met een reeks sensoren en draagbare sensoren zoals camera’s, vitale functies en GPS. Drie virtual reality (VR)-platforms zijn ingezet om de vaardigheden en vermogens van de first responders te vergroten. Het idee achter het gebruik van de platforms was tweeledig. Ten eerste dat de drie VR-platforms door alle deelnemende landen gebruikt kunnen worden. Ten tweede dat zelfs gezamenlijke opleidingsoefeningen tussen verschillende hulpdiensten uit verschillende landen kunnen worden uitgevoerd. De ontwikkelde instrumenten, technologieën en VR-systemen zijn online en in live pilotsessies getest.

Trainingssessies VR-systemen

Medisch personeel, brandweerlieden en politieagenten uit Nederland, Polen, Spanje, Zweden en Turkije namen deel aan de trainingen van drie verschillende VR-platformen. Vanuit Nederland is gewerkt met het platform ADMS. NIPV ontwikkelde de virtuele oefenscenario’s. De virtuele trainingsoefeningen werden eerst online getest. Daarna in de praktijk. Eric Didderen, projectleider van ASSISTANCE namens NIPV vertelt hierover. “Tijdens drie praktijkoefeningen in Turkije, Nederland en Spanje konden de first responders live deelnemen aan oefeningen met verschillende VR-scenario’s. Er was een grote variatie van scenario’s zoals een incident met gevaarlijke stoffen met slachtoffers, een schietpartij in een middelbare school en een gekantelde bus op een luchthaven.” Na iedere praktijkoefening werd er geëvalueerd. “Hieruit bleek dat first responders de scenario’s interessant en de training effectief, waardevol en motiverend vonden. Als verbetermogelijkheden voor de drie systemen noemden zij o.a. meer scenario’s met toenemende moeilijkheidsgraad, meer natuurlijke interactie en andere omgevingen (bijv. bosbranden). De VR-training werd beoordeeld als tijd- en kosteneffectief en een veilige omgeving om in te oefenen. Er werd wel opgemerkt dat een vituele oefening geen vervanging moet zijn voor andere belangrijke praktijktrainingen en dat de implementatie ervan aan moet sluiten bij de behoeften”, vertelt Didderen.

Situational Awareness (SA)-platform

De gegevens van de drones, robots, sensoren en ingevoerde informatie door first responders werden via een tablet gedeeld op een SA-platform. Uit de evaluatie blijkt dat dit in de huidige vorm nog niet als bevredigend wordt ervaren. Didderen: “De first responders gaven in de pilots aan onvoldoende informatie te krijgen. Het schakelen tussen repressieve taken en de informatie op de tablet bekijken bleek lastig te zijn. Ook werd het platform niet gebruiksvriendelijk genoeg ervaren. De toegevoegde waarde van het platform wordt wel gezien. Voorwaarden hiervoor zijn wel dat de problemen worden opgelost, first responders goed worden opgeleid in het gebruik en dat de hulpverleners er tijd mee winnen tijdens hun optreden.“

Warme contacten voor de toekomst

Aan het nevendoel om de ASSISTANCE-netwerkcontacten voort te zetten en elkaar te inspireren, wordt ook gewerkt. Vertegenwoordigers van NIPV en de Gezamenlijke Brandweer/Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond gaan in oktober naar Zweden om de ervaringen uit te wisselen op het gebied van VR, gebruikte technologieën en digitale verkenning. Daarnaast heeft ASSISTANCE-partner ETRA NIPV benaderd om mee te doen in een ander Europees project.

Ontwikkelingen VR-toepassingen binnen Nederlandse brandweer

De afgelopen jaren zijn er binnen de Nederlandse brandweer ook veel ontwikkelingen geweest op het gebied van VR-toepassingen. Zo is er een VR-simulatie voor chauffeur-pompbediener in de ELO beschikbaar en is de VR-simulatie buurtbatterijen opgeleverd. Inmiddels is er zelfs een heel virtueel energiedorp opgezet waarin verschillenden incidenten kunnen worden geoefend. Voorbeelden van scenario’s zijn een woningbrand met zonnepanelen en een brand in een zonnepanelenpark. Op dit moment wordt gewerkt aan een scenario van een brand in thuisopslagbatterijen met een aangesloten e-voertuig. Daarnaast is het Landelijk netwerk Digitale simulaties brandweer bezig met een ontwerpplan en programma van eisen voor een VR-applicatie om de basisprincipes van brandbestrijding te oefenen. Tot slot is er een VR-applicatie voor straalpijpvoering in de maak.

Meer informatie

Bekijk voor meer informatie over het ASSISTANCE-project de filmpjes van de pilots, de ASSISTANCE-website of de pagina over het project. Neem voor meer informatie over VR-simulaties contact op via onderstaande contactgegevens.

Lees ook

23-01-2023
Natuurbrandsignaal ’23: meer onbeheersbare natuurbranden met grotere impact op samenleving

In de toekomst krijgt Nederland te maken met meer natuurbranden die een grotere impact op de samenleving hebben.

16-01-2023
Bevoegdheden van burgemeesters en voorzitters veiligheidsregio’s bij (dreigende) digitale incidenten onderzocht

Wat kunnen (en mogen) burgemeesters en voorzitters veiligheidsregio’s bij digitale incidenten van het Rijk verwachten en andersom?

12-01-2023
Een toekomst voor het WAS?

Onderzoek naar de toegevoegde waarde van het WAS in het geheel van crisiscommunicatiemiddelen.

21-12-2022
Aangepaste Handreiking multidisciplinaire afstemming incidentbestrijding in wegtunnels

Aangepaste handreiking toont aan dat wederzijdse afstemming van wezenlijk belang is bij incidentbestrijding in tunnels.

21-12-2022
Blog: In het jaar 2022 kregen buitengewoon veel lastige dilemma’s het woord crisis opgeplakt

Lector Crisisbeheersing Menno van Duin blikt terug maar zeker ook vooruit: de komende periode komt aanmerkelijk meer geld beschikbaar voor crisisbeheersing.

20-12-2022
Landelijke bijeenkomsten voor ploegchefs: “Alleen samen bereik je de top”

In november organiseerde NIPV drie intervisiebijeenkomsten voor ploegchefs en postcommandanten van de brandweer. Gastspreker was bergbeklimmer Katja Staartjes.

16-12-2022
Onderzoek naar de brandveiligheid bij afvalbedrijven in Nederland

Het rapport is de weerslag van drie studies: literatuurstudie, data-analyse van afvalbrandendatabase en casusstudie naar zeven grote branden.

14-12-2022
Landelijke Voorzieningen BIO Compliant

De Landelijke Voorzieningen (LCMS, SIS, GEO4OOV, het Digitale Verkeersplein en de Landelijke BI Voorziening) zijn officieel BIO Compliant. Hiermee voldoen zij aan de basisnorm voor informatieveiligheid binnen de overheid.

12-12-2022
Blog: Kan je strafschoppen – crises – trainen?

Lector Crisisbeheersing Menno van Duin: “Een forse portie veerkracht is altijd nodig in dergelijke, extreme situaties”.