#InDeSpotlight: Samen werken aan water: inzichten uit de themabijeenkomst klimaat in Oost-5
Nieuws van het programma Klimaatveiligheid, oktober 2025
Op 30 september kwamen vertegenwoordigers van veiligheidsregio’s, gemeenten, waterschappen en de provincie samen voor de themabijeenkomst ‘Klimaat in Oost-5: wateroverlast’. Een ochtend vol ervaringen uit de praktijk, kennisdeling en gesprekken over wat we kunnen doen als het water stijgt.
Martine Oostveen, Specialist Risicobeheersing en Seveso-inspecteur bij Veiligheidsregio IJsselland, was één van de organisatoren samen met directe collega Johan Kloppenburg. “We wilden een compleet plaatje schetsen,” vertelt ze. “Wat betekent wateroverlast in de praktijk, welke keuzes maken partners, en hoe ziet onze rol als veiligheidsregio eruit?”
Een breed beeld van wateroverlast
Tijdens de bijeenkomst kwamen verschillende sprekers aan het woord. Zo deelde een vertegenwoordiger van de provincie de zogeheten sponsstrategie – een aanpak om water beter vast te houden in plaats van het meteen af te voeren. Het waterschap liet zien wat er gebeurt als het waterpeil stijgt en welke rol zij spelen in de crisisfase. “Het is belangrijk dat we niet alleen weten wat wij als veiligheidsregio doen,” zegt Martine, “maar ook wat onze partners doen. Vaak zitten we in hetzelfde beleidsteam, maar hoor je niet precies wat er bij de ander speelt. Dat maakt zo’n bijeenkomst waardevol.”
De gemeente Zwolle gaf een inkijkje in de ruimtelijke aanpak van wateroverlast in de stad. Ze hebben een technische oplossing bedacht waarmee de binnenstad droog blijft — door bij extreme regenval bewust het buitengebied onder water te zetten. “Daar woon ik zelf,” lacht Martine. “Ik zei nog: nou, bedankt dan! Maar ik begrijp de afweging wel. Voor de hele binnenstad levert dat veel minder schade op. En mijn huis staat gelukkig hoog genoeg.”
Ook vertelde Zwolle over de nieuwe wijk Stadshagen, waar bij de inrichting bewust is gekeken naar zelfredzaamheid. Zo worden fietspaden een halve meter opgehoogd zodat bewoners bij wateroverlast altijd kunnen wegkomen. “Mooi om te zien dat een gemeente al zo vroeg in de planvorming nadenkt over veiligheid,” zegt Martine. “Daar zit echt visie achter.”
Verbinding tussen partners
De bijeenkomst was niet alleen informatief, maar ook verbindend. “Wat ik het mooiste vond,” zegt Martine, “is dat iedereen kritisch meedacht. Collega’s van de veiligheidsregio stelden scherpe vragen, en er ontstond echt een gesprek. Mensen liepen niet weg met kant-en-klare oplossingen, maar wel met ideeën en contacten. Dat was precies wat we wilden bereiken.”
De themabijeenkomst maakte deel uit van de coalitie Oost-5, een samenwerking van vijf veiligheidsregio’s rond het thema klimaat. “We hebben afgesproken dat we niet te vaak bij elkaar komen, maar wél met een duidelijk doel,” vertelt Martine. “Elke keer pakt een andere regio een thema op. Deze keer was het wateroverlast; de volgende bijeenkomst wordt georganiseerd door Gelderland-Midden. Zo bouw je samen verder, stap voor stap.”
Rol van de veiligheidsregio
De rol van de veiligheidsregio bij klimaat en wateroverlast blijft zich ontwikkelen. “We zijn goed op weg,” zegt Martine, “maar we moeten blijven werken aan herkenbaarheid. Burgemeesters bijvoorbeeld moeten weten wat ze van ons kunnen vragen, en wat wij op onze beurt kunnen bieden. We denken nu aan een factsheet waarin dat helder wordt uitgelegd.” Ze ziet ook hoe belangrijk het is om als veiligheidsregio vroeg betrokken te zijn bij ruimtelijke plannen. “Als je er in een vroeg stadium bij bent, kun je nog meedenken over veiligheid, bestrijdbaarheid en zelfredzaamheid. Hoor je het pas achteraf, dan kun je vaak alleen nog een beetje repareren.”
Samen leren en vooruitkijken
De bijeenkomst liet zien dat wateroverlast geen probleem van één organisatie is, maar een gedeelde opgave. “Als wij het niet organiseren,” zegt Martine, “blijft iedereen in zijn eigen kolom. Terwijl juist de verbinding zorgt dat we sterker staan.”
“Wat begon als een themabijeenkomst over wateroverlast, groeide uit tot een oefening in samenwerking — met als belangrijkste les: klimaatadaptatie doen we samen.