De vraagstukken voor de brandweer in 2030

12 oktober 2022

De wereld verandert razendsnel. Technologische en maatschappelijke ontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op. Hoe ziet de Nederlandse samenleving er in 2030 uit? Wat betekent dit voor de rol en de taken van de brandweer? Dat onderzocht het lectoraat Brandweerkunde van NIPV in opdracht van de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio (RCDV). Met de kennis en inzichten uit het onderzoek kan de RCDV haar strategische agenda voor de komende jaren opstellen.

Hans Hazebroek, senior onderzoeker, was de projectleider van het omvangrijke project. “De expliciete opdracht van de RCDV was om van buiten naar binnen te kijken en een gedragen toekomstverkenning op te leveren waarin de brandweer zich kan herkennen. Naast literatuuronderzoek hebben we daarom twee grote events georganiseerd volgens de methode van de Future Search en zijn de vakraden aangesloten. Verder hebben we mensen van binnen en buiten de brandweer geïnterviewd. Vervolgens hebben we alle opgehaalde inzichten geanalyseerd, geprioriteerd en geclusterd. Zo zijn we uitgekomen op 7 perspectieven, in het rapport ‘samenlevingen’ genoemd, en op 5 overkoepelende strategische vraagstukken voor de brandweer.”

Herkenbaar rapport

“Ik ben buitengewoon trots op het rapport dat er nu ligt”, vertelt Petra de Kam, voorzitter van de Stuurgroep Toekomstverkenning brandweer namens Brandweer Nederland. “Ondanks de coronabeperkingen is het ons gelukt om meerdere malen met grote groepen mensen van binnen én buiten de brandweer naar de toekomst te kijken. Dat is belangrijk omdat – zoals het rapport laat zien – een toekomstverkenning geen wiskundig proces is waar een bepaalde concrete uitkomst uit rolt. Alle deelnemers hebben de ruimte en vrijheid gekregen om elkaar aan te vullen en de toekomstvisie van de brandweer te verrijken. Op deze manier hebben we een rapport gekregen waarin iedereen zich kan herkennen. Het is echt een rapport van ons samen geworden.”

Strategische agenda

Lector Brandweerkunde Ricardo Weewer: “Ik ben blij dat we dit onderzoek voor de RCDV hebben mogen doen. Het was een heel interessante exercitie om opnieuw naar de toekomst van de brandweer te kijken en daaraan strategische thema’s te verbinden. Dit onderzoek is niet alleen het uitgangspunt voor de RCDV voor het opstellen van haar strategische agenda. Voor ons vormt het de basis voor de strategische onderzoeksagenda voor de komende jaren.”


Vijf strategische vraagstukken

De 5 strategische vraagstukken voor de brandweer zijn:

  • Moet de maatschappelijke opgave van de brandweer worden verbreed naar 1) grootschaliger incidenten en 2) het inzetten van daadkracht, netwerk en middelen bij crises met behoud van lokale inbedding?
  • In welke netwerken en op welk niveau is samenwerking gewenst en hoe kan dit het beste flexibel worden georganiseerd?
  • Hoe organiseer je flexibiliteit, wendbaarheid en veerkracht binnen de brandweer? Let wel: organisatie én mens! Wil de brandweer een rol spelen in het organiseren van flexibiliteit en veerkracht binnen de samenleving en zo ja hoe?
  • Hoe zorg je ervoor dat de brandweer voortdurend inhoudelijke kennis opdoet, deelt en innoveert om mee te komen met de 7 gevonden trends?
  • Hoe beweegt de brandweer qua werkgeverschap en leiderschap? Hoe breng je mens en werk in balans in de organisatie en in de ontwikkelingen die de organisatie zal doormaken?

Lees het rapport en de interactieve samenvatting

Download de documenten op de onderzoekspagina Toekomstverkenning Brandweer.


Bekijk ook: Toekomstverkenning crisisbeheersing

Behalve voor de brandweer wordt een soortgelijke toekomstverkenning voor het vakgebied crisisbeheersing uitgevoerd. Zie voor meer informatie Toekomstverkenning Crisisbeheersing.

Lees ook

11-04-2022
NIPV en Stichting Salvage bundelen data krachten

Data verrijking levert meer inzicht op voor brandveiligheid en brandpreventie.

31-03-2022
Werken aan een toekomstbestendige brandweer in Europa met het Officer Development Program (ODP)

Het doel van ODP is om leiders van de brandweer zich te laten buigen over strategische vraagstukken die van belang zijn voor de brandweer in Europa, nu en in de toekomst.

31-03-2022
LEC Industriële Veiligheid uit de startblokken

De onthulling van het nieuwe logo en de nieuwe huisstijl markeerde tijdens de netwerkdag op donderdag 17 maart de start van het LEC Industriële Veiligheid, kortweg LEC IV.

30-03-2022
NIPV tijdelijk geassocieerd lid Vereniging Hogescholen

Op dinsdag 29 maart is het memorandum van overeenstemming getekend tussen de Vereniging Hogescholen (VH) en Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV).

22-03-2022
Blog: Loftrompet voor het Rode Kruis

Van nuffig imago naar professionele organisatie: Rode Kruis speelt na jaren weer een rol van betekenis.

14-03-2022
Blog: Zowel één landelijk als lokale steunpunten gewenst

Voorkom dat mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd.

10-03-2022
Blog: Haal niet je eigen Oekraïner(s)…

De eerste fase na een ramp wordt wel de ‘honeymoon phase’ genoemd. Er is een roze wolk waarin velen goed willen doen. Maar doen we dan wel het goede?

07-03-2022
Blog: Opvang in plaats van noodopvang!

“Een andere mindset is noodzakelijk, leren van het verleden”, blogt lector Crisisbeheersing Menno van Duin.

04-03-2022
Blog: Het OVV-rapport vraagt ook om zelfreflectie van media en ‘talking heads’

“Je moet er even op wachten, maar dan heb je ook wat. De Onderzoeksraad voor Veiligheid kwam met het rapport over de eerste golf van de coronacrisis inclusief de aanloop naar de pandemie”, schrijft lector Menno van Duin.