‘In de startblokken voor 1 januari 2024, bent u klaar voor de Omgevingswet?’
Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, november 2023
Nog ruim een maand te gaan en dan is het zo ver: de langverwachte invoering van de Omgevingswet. De invoeringsdatum 1 januari 2024 is bij Koninklijk Besluit, dat is voorgelegd aan de aan de Eerste en Tweede Kamer, vastgelegd. Tijd voor een laatste check bij de veiligheidsregio’s: zijn de specialisten risicobeheersing en industriële veiligheid er klaar voor om soepel de overgang te maken naar het nieuwe wettelijk kader voor hun IV-taken? Tijdens de netwerkdag van het LEC Industriële Veiligheid (LEC IV) op 9 november werd een workshop gewijd aan het opfrissen van de kennis en komend voorjaar staan ook nog enkele data voor een eendaagse opfriscursus op de agenda.
In de overgangsfase van de bestaande naar de nieuwe wetgeving is herhaling de kracht van de boodschap. Want voor de meeste adviseurs en toezichthouders bij de veiligheidsregio’s is het alweer een poos geleden dat zij de cursus ‘milieubelastende activiteiten en veiligheidsregio’s’ volgden. Het LEC IV organiseerde die cursus in het voorjaar van 2022 en door uitstel van de invoering van de Omgevingswet kan de kennis wat zijn verstoft. Daarom heeft het LEC IV in maart, april en mei 2024 zes data gereserveerd voor extra opfriscursussen, verspreid over het land. De nieuwe VTH-praktijk onder de Omgevingswet is dan net uit de startblokken en IV-medewerkers hebben dan hun eerste ervaringen achter de rug en hebben wellicht een goed beeld van (of juist veel vragen over) onderdelen van het wettelijk kader waarover zij hun kennis nog willen bijspijkeren.
Tijdens de laatste netwerkdag polste Karin Eshuis hoe de kennis bij de IV-specialisten er anno november 2023 voor staat. Wat zijn de belangrijkste wijzigingen in het wettelijk kader? Waar is het adviesrecht van de veiligheidsregio’s inzake milieubelastende activiteiten geregeld en waar kun je precies terugvinden welke regels en voorschriften voor bepaalde risicovolle activiteiten gelden? Nog even in een notendop: het begrip ‘inrichtingen’, bekend uit de Wet milieubeheer, verdwijnt en wordt in de Omgevingswet vervangen door ‘milieubelastende activiteiten’ (mba’s). Voor deze activiteiten, die een nadelige invloed op het milieu kunnen hebben, staan algemene regels in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal), terwijl regels voor beoordeling (van aanvragen om vergunning) zijn opgenomen in het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl).
Het bevoegd gezag kan echter in de Omgevingsverordening (provincie) en het Omgevingsplan (gemeente) ook aanvullende regels stellen en een vergunningsplicht eisen, voor activiteiten die niet in het Bal staan maar ook aanvullend op de regels uit het Bal. Zo is bijvoorbeeld de energietransitie nog zo sterk in ontwikkeling, dat een deel van de daarmee samenhangende activiteiten nog niet in het Bal staan, terwijl ze wel risico’s opleveren voor milieu en veiligheid. Ten aanzien van het wettelijk adviesrecht van veiligheidsregio’s is van belang dat dit advies niet alleen betrekking heeft op de mba die in bijlage III wordt genoemd maar dat de veiligheidsregio ook andere activiteiten in de nabijheid daarvan bij haar advisering mag betrekken. Bijvoorbeeld als sprake is van een mogelijk escalatie- of domino-effect. Ergo: het is een complex stelsel van besluiten, verordeningen en plannen waarin de IV-functionarissen van de veiligheidsregio’s hun weg moeten zien te vinden om hun adviserende en toezichthoudende rol in de industrie adequaat te kunnen uitvoeren.
In de workshop kregen de deelnemers enkele praktische voorbeelden van scenario’s voor adviesaanvragen op hun bordje, aan de hand waarvan zij hun kennis konden toetsen. Een belangrijke vraag was die over het overgangsrecht. Hoe zit het met bedrijven die op de kritieke tijdgrens van invoering van de Omgevingswet een vergunningaanvraag indienen? Worden die beoordeeld volgens het oude of het nieuwe wettelijk kader? Het antwoord is simpel: aanvragen die vóór 1 januari 2024 bij het bevoegd gezag binnenkomen, worden volgens het oude stelsel afgehandeld; bij aanvragen vanaf 1 januari geldt het nieuwe kader van de Omgevingswet.
Karin Eshuis stelt vast dat na acht lange jaren ontwikkeling, discussie en wetgevingstraject de langverwachte Omgevingswet nu eindelijk echt zijn intrede doet, maar dat door die lange weg naar invoering er inmiddels wel ‘gaten’ zijn ontstaan in het toepassingsbereik. Bijvoorbeeld doordat nieuwe risicovolle-activiteiten hun intrede hebben gedaan, waarvoor de Omgevingswet nog geen houvast biedt, zoals verschillende activiteiten in het kader van de energietransitie. Een situatie waarvoor het LEC IV en de veiligheidsregio’s volgens Karin meerdere keren hebben gewaarschuwd tijdens het ontwikkelproces. Maar dat is de realiteit van wetgevingsprojecten, waarmee de mensen in de uitvoering te dealen hebben. Toekomstige ‘reparatie’ van de Omgevingswet is dus op onderdelen gewenst.
Download checklist ‘Ben ik Omgevingswet-proof (voor de industriële omgeving)?’
Zie verder: documenten Omgevingswet op onze webpagina.
Opfriscursus Omgevingswet in 2024
Het LEC IV organiseert in het voorjaar van 2024 een eendaagse cursus waarin de theorie weer even wordt opgefrist en de eerste ervaringen met elkaar kunnen worden gedeeld.
Doelgroep
Deze opfriscursus is bedoeld voor de specialisten industriële veiligheid binnen de veiligheidsregio’s, werkzaam in een of meer van de volgende taakvelden:
- Toezicht op Seveso-inrichtingen
- Advisering over aanvragen om omgevingsvergunning milieubelastende activiteiten
- Opstellen of toezicht houden op bedrijfsbrandweeraanwijzingen.
Inhoud
Tijdens deze opfriscursus staan we weer stil bij:
- Systematiek van de Omgevingswet en het Besluit activiteiten leefomgeving
- Gevolgen en veranderingen voor advies en toezicht door de veiligheidsregio
- De invloed van milieubelastende activiteiten op de bevoegdheden van de veiligheidsregio
- De koppeling tussen omgevingsvergunning mba en bedrijfsbrandweeraanwijzing: inhoudelijk en procedureel
Op deze cursusdag wordt de uitleg ondersteund met praktijkgerichte casussen en er is voldoende tijd om vragen te stellen en ervaringen te delen.
Data 2024 opfriscursus Omgevingswet
dinsdag 26 maart, tijdstip: 09:00 – 16:00 uur. Locatie: Regionaal opleidingscentrum Waalre
donderdag 28 maart, tijdstip: 09:00 – 16:00 uur. Locatie: Regionaal Opleidingscentrum Waalre
dinsdag 9 april, tijdstip: 09:00 – 16:00 uur. Locatie: Brandweerkazerne Vlaardingen
donderdag 11 april, tijdstip: 09:00 – 16:00 uur. Locatie: Brandweerkazerne Vlaardingen
dinsdag 14 mei, tijdstip: 09:00 – 16:00 uur. Locatie: NIPV, Arnhem
donderdag 16 mei, tijdstip: 09:00 – 16:00 uur. Locatie: Brandweerkazerne Woerden
Er kunnen per cursusdag maximaal 21 cursisten deelnemen.
Lees ook
In de industriële energievoorziening is ammoniak de komende jaren belangrijk als drager voor waterstof en mogelijk ook als brandstof. De industrie sorteert daar al op voor, met plannen voor uitbreiding van bestaande ammoniakopslagterminals en aanvragen voor zowel ombouw van cryogene tanks als nieuwe opslagtanks.
De externe noodplannen in het kader van de Seveso III-richtlijn, beter bekend als ‘rampbestrijdingsplannen voor Brzo-bedrijven’ zijn bijna overal up to date.
Passie voor de brandweer zit bij Peter Meijer in het bloed. Hij begon 32 jaar geleden als aspirant-brandwacht bij de toenmalige Regionale Brandweer Noord-Kennemerland en werkte zich in de loop der jaren uiteindelijk op tot Hoofdofficier van Dienst.
Het LEC IV is dit jaar mediapartner op het Nationaal Seveso Congres, dat op 23 november a.s. in Utrecht wordt gehouden. Op het congres, georganiseerd door kennis- en opleidingsinstituut Outvie, worden actuele thema’s in het Seveso/Brzo-domein geadresseerd, waaronder de consequenties van invoering van de Omgevingswet, de energie- en grondstoffentransitie en de gevolgen van klimaatverandering voor de sector. Het LEC IV neemt tijdens het congres deel aan een inspiratietafel over de blusschuimtransitie.
Op 6 september jl. is bij het NIPV de nieuwe ‘adviesleerroute’ Industriële Veiligheid van start gegaan. Het is, na de leerstroom Ruimtelijke Veiligheid, de tweede leerstroom die wordt aangeboden.
Tijdens Brzo-inspecties zijn in 2022 minder overtredingen geregistreerd dan in het voorgaande jaar. Dit blijkt uit de jaarlijkse rapportage ‘Staat van de Veiligheid 2022’. De positieve trend is voor de landelijke inspectiediensten en de partners in het Netwerk Industriële Veiligheid geen reden om tevreden achterover te leunen, want slechts bij vijf procent van de bedrijven is in het geheel geen overtreding of afwijking op veiligheidsgebied geregistreerd. Bovendien deden zich vorig jaar 4282 ‘ongewone voorvallen’…
Verslag van bezoek van lector Energie- en transportveiligheid Nils Rosmuller en adviseur Energie- en transportveiligheid Tom Hessels aan de International Conference on Fires in vehicles (FIVE) in het Noorse Stavanger.
De elektronische leeromgeving (ELO, het huidige CumLaude) en MijnNIPVexamens voor de administratie van de examens worden vervangen. Hier leest u de meest actuele stand van zaken over de status en voortgang van beide projecten.
“Het is de maatschappelijke component die dit werk bijzonder maakt. Hulpverlener zijn moet in je systeem zitten: je doet iets voor een groter goed”, zegt Tanja Guyken, decaan Operationele Brandweeropleidingen bij het NIPV.