Blog: Zowel één landelijk als lokale steunpunten gewenst!*

14 maart 2022

Voorkom dat mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd.

Jan Mans – burgemeester van Enschede ten tijde van de vuurwerkramp – werd in 2000 overvallen toen opeens een legertje ambtenaren van VWS op de stoep stond in het gemeentehuis van Enschede en hem aangaf dat een informatie- en adviescentrum zou worden opgestart.

Dit onverwachte activisme vanuit het ministerie was een rechtstreeks gevolg van de parlementaire enquêtecommissie Bijlmerramp (rapport verscheen in 1999) die vaststelde dat indertijd in 1992 een goede gecoördineerde informatievoorziening ontbrak. De toenmalige minister (mevrouw Borst) moest bijna aftreden en had in 2000 haar lesje geleerd.

De kern van een IAC is dat het uitgaat van de één loketfunctie. Een slachtoffer van een calamiteit of andere directe betrokkene dient niet steeds van het kastje naar de muur te worden gestuurd. Er wordt fysiek dan wel virtueel één plaats gecreëerd waar deze persoon terecht kan. Achter dat ene loket zijn dat verschillende hulp- en ondersteuningsfuncties (over onderdak en wonen, over werk en uitkering, over medische en psychosociale zorg, e.v.) verenigd. Het zal duidelijk zijn dat bij een ’klassieke’ ramp die zich op één plaats voltrekt, het organiseren van een IAC nog betrekkelijk eenvoudig is. De nabestaanden van MH-17 woonden door het gehele land en toen is dan er ook voor gekozen een digitaal centrum in te richten.

Bij de coronacrisis zagen wij wel vele plekken waar mensen informatie konden verkrijgen (Infoportalen) maar lang niet iedereen was op de hoogte van al deze – veelal gescheiden – informatie- en adviespunten.

In deze Oekraïne-situatie is het zeker ook ingewikkeld hoe je dat het beste kan organiseren; we zien al vele initiatieven en coördinatiepunten. Op landelijk niveau lijkt met het Knooppunt Coördinatie en Informatie Oekraïne (KCIO) een centrale actor in de maak die zowel de professionals als de burgers kan ondersteunen. Daarvoor is het nodig dat dit punt (of een ander) wel het landelijk aangewezen centrale punt wordt met een duidelijk budget, mandaat en bevoegdheden.

Al zal dit de duidelijkheid en communicatie landelijk aanmerkelijk kunnen bevorderen, hiermee zijn we er zeker nog niet. In een fors aantal steden (naar schatting zo’n 50-75, maar ook denkbaar is dat alle gemeenten een apart herkenbaar loket inrichten) zal ook een fysiek IAC ingericht moeten worden. Een plek waar Oekraïners (en mogelijk straks ook Russen) maar ook de eigen inwoners in de regio terecht kunnen voor informatie en advies.

Menno van Duin, lector Crisisbeheersing



* Michel Duckers, Marleen Kraaij, IJle Stelstra, Maaike van Dam en Vina Wijkhuijs dank voor het meelezen

Lees ook

12-12-2022
Blog: Kan je strafschoppen – crises – trainen?

Lector Crisisbeheersing Menno van Duin: “Een forse portie veerkracht is altijd nodig in dergelijke, extreme situaties”.

09-12-2022
Leerpunten symposium ‘Samen leren van natuurbranden’

Lees de samenvatting met de belangrijkste leerpunten of een uitgebreid verslag van het symposium van 1 november jl.

09-12-2022
E-module scheepsincidentbestrijding beschikbaar

De nieuwe e-module scheepsincidentbestrijding biedt brandweermensen op de vaste wal kennis en handelingsperspectieven voor het optreden bij scheepsincidenten.

07-12-2022
Eerste nieuwe operationeel uniformen brandweer uitgeleverd

In samenwerking met brandweercollega’s ontwikkelde NIPV een nieuw operationeel uniform.. Met dit nieuwe uniform krijgen de korpsen van alle 25 veiligheidsregio’s één uniforme uitstraling.

06-12-2022
Blog: Het WK en elektrische voertuigen: een onverwachte én ongelukkige combinatie voor de brandweer

“Voertuigbranden als gevolg van ordeverstoringen gaan langer duren dan voorheen met fossiel aangedreven voertuigen”, blogt lector Energie- en transportveiligheid Nils Rosmuller.

05-12-2022
Brandveiligheidsvoorschriften Bouwbesluit en Bbl met elkaar vergeleken

Wat zijn de verschillen op brandveiligheidsgebied tussen het Bouwbesluit en het Bbl? En wat betekent dit voor de praktijk, voor het brandveiligheidsniveau in gebouwen? Dat wordt uitgelegd in een nieuwe publicatie.

16-11-2022
Rookverspreiding in woongebouwen: het handelingsperspectief uitgelegd

Hoe moet er in de praktijk gehandeld worden bij een brand met veel rookverspreiding in een woongebouw? In een instructievideo wordt het handelingsperspectief uitgelegd.

15-11-2022
Ongeveer 750 natuurbranden afgelopen ‘natuurbrandseizoen’

Dit jaar hadden we in Nederland ongeveer 750 natuurbranden. Onderzoeker Hans Hazebroek en Anton Slofstra van Brandweer Nederland blikken terug en kijken vooruit.

03-11-2022
Blog: Zero emissie vrachtwagens: volop beleid, nog weinig (brand)veiligheid

Lector Energie en Transportveiligheid Nils Rosmuller maakt zich zorgen over de veiligheid van zero emissie vrachtwagen.