De vraagstukken voor de brandweer in 2030

12 oktober 2022

De wereld verandert razendsnel. Technologische en maatschappelijke ontwikkelingen volgen elkaar in hoog tempo op. Hoe ziet de Nederlandse samenleving er in 2030 uit? Wat betekent dit voor de rol en de taken van de brandweer? Dat onderzocht het lectoraat Brandweerkunde van NIPV in opdracht van de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio (RCDV). Met de kennis en inzichten uit het onderzoek kan de RCDV haar strategische agenda voor de komende jaren opstellen.

Hans Hazebroek, senior onderzoeker, was de projectleider van het omvangrijke project. “De expliciete opdracht van de RCDV was om van buiten naar binnen te kijken en een gedragen toekomstverkenning op te leveren waarin de brandweer zich kan herkennen. Naast literatuuronderzoek hebben we daarom twee grote events georganiseerd volgens de methode van de Future Search en zijn de vakraden aangesloten. Verder hebben we mensen van binnen en buiten de brandweer geïnterviewd. Vervolgens hebben we alle opgehaalde inzichten geanalyseerd, geprioriteerd en geclusterd. Zo zijn we uitgekomen op 7 perspectieven, in het rapport ‘samenlevingen’ genoemd, en op 5 overkoepelende strategische vraagstukken voor de brandweer.”

Herkenbaar rapport

“Ik ben buitengewoon trots op het rapport dat er nu ligt”, vertelt Petra de Kam, voorzitter van de Stuurgroep Toekomstverkenning brandweer namens Brandweer Nederland. “Ondanks de coronabeperkingen is het ons gelukt om meerdere malen met grote groepen mensen van binnen én buiten de brandweer naar de toekomst te kijken. Dat is belangrijk omdat – zoals het rapport laat zien – een toekomstverkenning geen wiskundig proces is waar een bepaalde concrete uitkomst uit rolt. Alle deelnemers hebben de ruimte en vrijheid gekregen om elkaar aan te vullen en de toekomstvisie van de brandweer te verrijken. Op deze manier hebben we een rapport gekregen waarin iedereen zich kan herkennen. Het is echt een rapport van ons samen geworden.”

Strategische agenda

Lector Brandweerkunde Ricardo Weewer: “Ik ben blij dat we dit onderzoek voor de RCDV hebben mogen doen. Het was een heel interessante exercitie om opnieuw naar de toekomst van de brandweer te kijken en daaraan strategische thema’s te verbinden. Dit onderzoek is niet alleen het uitgangspunt voor de RCDV voor het opstellen van haar strategische agenda. Voor ons vormt het de basis voor de strategische onderzoeksagenda voor de komende jaren.”


Vijf strategische vraagstukken

De 5 strategische vraagstukken voor de brandweer zijn:

  • Moet de maatschappelijke opgave van de brandweer worden verbreed naar 1) grootschaliger incidenten en 2) het inzetten van daadkracht, netwerk en middelen bij crises met behoud van lokale inbedding?
  • In welke netwerken en op welk niveau is samenwerking gewenst en hoe kan dit het beste flexibel worden georganiseerd?
  • Hoe organiseer je flexibiliteit, wendbaarheid en veerkracht binnen de brandweer? Let wel: organisatie én mens! Wil de brandweer een rol spelen in het organiseren van flexibiliteit en veerkracht binnen de samenleving en zo ja hoe?
  • Hoe zorg je ervoor dat de brandweer voortdurend inhoudelijke kennis opdoet, deelt en innoveert om mee te komen met de 7 gevonden trends?
  • Hoe beweegt de brandweer qua werkgeverschap en leiderschap? Hoe breng je mens en werk in balans in de organisatie en in de ontwikkelingen die de organisatie zal doormaken?

Lees het rapport en de interactieve samenvatting

Download de documenten op de onderzoekspagina Toekomstverkenning Brandweer.


Bekijk ook: Toekomstverkenning crisisbeheersing

Behalve voor de brandweer wordt een soortgelijke toekomstverkenning voor het vakgebied crisisbeheersing uitgevoerd. Zie voor meer informatie Toekomstverkenning Crisisbeheersing.

Lees ook

06-05-2025
Release LCMS 2025 Q2 – TGV

Op dit moment zijn we bezig met de uitrol van de release LCMS Q2 2025 – TGV.

06-05-2025
Steeds vaker inzet van drones en robots tijdens incidenten

Drones en robots zijn niet meer weg te denken tijdens een inzet, dankzij het landelijk brandweerspecialisme Team digitale verkenning (TDV).

06-05-2025
Situationele commandovoering centraal bij kennisuitwisseling in Finland 

Het NIPV was in april vertegenwoordigd op het congres van de Finse Vereniging van Brandweerofficieren. Op dit congres wordt veel internationale kennis gedeeld.

06-05-2025
Samenwerken aan een klimaatbestendig Limburg

Sinds 2018 werken allerlei partijen in Limburg samen aan klimaatadaptatie via de Klimaatadaptatietafel Limburg. Jeroen Hendrikx van Veiligheidsregio Limburg-Noord vertelt.

06-05-2025
“Veranderingen zijn niet altijd makkelijk, maar ik zie vooral kansen” 

Jitske Tensen startte in februari als teammanager Ondersteuning Onderwijs bij het NIPV. Ze kreeg zoals ze het zelf noemt “een vliegende start.” 

01-05-2025
Klimaatveiligheid: denk mee over prioriteiten van crisisorganisaties

In opdracht van het programma Klimaatveiligheid van het NIPV heeft kennisinstituut Deltares 10 knelpunten en 10 aanbevelingen geïdentificeerd in de (bovenregionale) samenwerking van crisisorganisaties. Denkt u mee over de implementatie van de aanbevelingen?

30-04-2025
Samenwerken aan een datagedreven aanpak van brand(weer)risico’s

Hoe kun je brand(weer)risico’s zo in beeld hebben dat je gerichte preventie en een adequate incidentbestrijding kunt organiseren?

30-04-2025
Langdurige crisis of langdurige inzet? Nieuwe inzichten in crisisbeheersing

Hoe kunnen we langdurige, complexe situaties duiden en welke gevolgen heeft dit voor de inrichting van de Nederlandse crisisbeheersing, met name binnen de veiligheidsregio’s?

30-04-2025
Geslaagde praktijkexperimenten rookgaskoeling

Deze week voeren onderzoekers van het NIPV, samen met brandweermensen uit de veilgheidsregio’s, praktijkexperimenten uit met met verschillende manieren van rookgaskoeling.