Projectdefinitie en opdracht
In opdracht van de Raad van Commandanten en Directeuren Veiligheidsregio (RCDV) heeft NIPV een Toekomstverkenning Crisisbeheersing uitgevoerd. De toekomstverkenning heeft voortgebouwd op de Toekomstverkenning Brandweer die ook is opgesteld in opdracht van de RCDV. Het ministerie van Justitie en Veiligheid is co-financier van het project.
Leidende vragen in de Toekomstverkenning Crisisbeheersing zijn geweest:
- Welke maatschappelijke trends manifesteren zich op middellange termijn (5-10 jaar)?
- Welke trends hebben naar verwachting de meeste impact op de crisisbeheersing (en op welke manier)?
- Hoe kan de crisisbeheersing op die trends anticiperen? Welke ontwikkelopgaven kunnen worden geïdentificeerd?
Aanpak
Het project bestond onder meer uit een literatuuronderzoek, een congres, interviews met experts en diverse brainstormsessies. Verder is er een podcastreeks gemaakt waarin we met aansprekende gasten in gesprek zijn gegaan over de crises van de toekomst.
Rapport Toekomstverkenning Crisisbeheersing
Download hier het document.
Publieksversie Wendbare crisisbeheersing
De crisis van de toekomst: Wen er maar aan! Dat is de boodschap die het boek Wendbare crisisbeheersing benadrukt. Trends en analyses worden besproken maar ook de stuurgroepleden geven ‘hun’ blik op de toekomst. Want wat zijn onze (ideale, gedroomde) toekomstbeelden over crisisbeheersing in 2040? Hoe zouden we willen dat crisisbeheersing er in 2040 uitziet gezien de uitdagingen en trends uit de trendverkenning? Het boekje is in hardcopy en digitaal beschikbaar.
Download hier het document.
Podcastreeks De Crisis van de Toekomst
In de podcastreeks De Crisis van de Toekomst analyseren deskundige hoe we moeten omgaan met toekomstscenario’s waarin een crisis de hoofdrol speelt. Zijn we daar klaar voor? Wie moet de regie nemen? Waar zitten straks de zwakke plekken?
Elke aflevering wordt afgetrapt door een fictief nieuwsbulletin waarin een crisisscenario wordt neergezet. De host gaat in gesprek met de deskundigen en neemt vragen mee van jonge NIPV-onderzoekers: Emily Berger, Marte Luesink en Jana Domrose. Het gaat immers over hún toekomst en mogelijk trekken zíj straks aan de touwtjes.
Terugblik congres Toekomstverkenning Crisisbeheersing
Op dinsdag 10 mei 2022 hebben we tijdens een inspirerende bijeenkomst, met 70 enthousiaste deelnemers uit het veld, met elkaar de toekomst van de crisisbeheersing doordacht.
Belangrijkste adviezen vanuit deze dag:
- Kom los van lokale en regionale grenzen; er zijn bovenregionale plannen nodig. Anderzijds: landelijke crises regionaal laten oplossen geeft versnippering.
- Accepteer dat we niet alles kunnen voorspellen en voorkomen.
- Als overheid moeten we niet alles zelf willen doen; je hebt ook private partijen nodig. Daarnaast moeten we de functionele kolom meer centraal zetten.
- Belang van denken vanuit dreiging. Er is toenemende verwevenheid en complexiteit van risico’s. Het is belangrijk om (internationale) ketenafhankelijkheden bij verschillende typen crises in kaart te brengen.
- Blijf ook voorbereid op oude risico’s, niet alleen op nieuwe uitdagingen.
- We leven van persconferentie naar persconferentie, terwijl de scenario’s en de vraag van de samenleving veel verder vooruitgaan.
- Veiligheidsbewustzijn hobbelt achter technologische ontwikkeling aan. Technologische ontwikkelingen creëren hun eigen gevolgen/crises. Ook digitale vaardigheden zijn snel verouderd. Denken vanuit het nu is te beperkt.
- Betrekken van de burger: benut zelfredzame burgers in crisismanagement, zet een brede groep burgers/jongeren aan tafel om mee te praten, sluit aan bij wat mensen raakt, schiet niet te ver door in globale denkbeelden.
- Oproep aan directeuren veiligheidsregio: geef aan wat je nodig hebt van het ministerie!
Vraagstukken:
- Moeten we ons wel voorbereiden op crisistypes, of meer op hoe we ons opstellen in crises?
- Er is veel verwevenheid tussen ontwikkelingen: hoe verhouden trends zich tot elkaar?
- Wat is de rol van de veiligheidsregio, waar ben je wel en niet van, waar zoek je je netwerk op? De burger ziet niet direct onderscheid tussen veiligheidsregio, brandweer of GGD.
- Afhankelijkheid van de technologie is groot: moeten we weer low-tech aandacht geven om minder kwetsbaar te zijn?
- Bestaat de zelf- en samenredzaamheid zoals we die nu kennen over tien jaar nog wel?
