Leiderschap, management en organisatie

Overzicht van de door het NIPV uitgevoerde onderzoeken naar leiderschap, management en organisatie binnen brandweer en crisisbeheersing.

Waarom dit onderzoek?

Door middel van onderzoek naar leiderschap wil het NIPV:

  1. Effectieve brandweerzorg en crisisbeheersing (professionele respons) bevorderen
  2. Deskundigheid bevorderen: professionals binnen brandweerzorg en crisisbeheersing ondersteunen en ontwikkelen (veerkracht en professionele respons)
  3. Bijdragen aan een open, veilige en gezonde sociale werkomgeving en lerend vermogen (veerkracht en professionele respons).

In ons onderzoek bestuderen we leiderschap in relatie tot de situatie, het team waaraan leiding wordt gegeven en de omgeving waarin leiders opereren. Het zwaartepunt ligt daarbij op de uitoefening van leiderschap in de praktijk: hoe krijgt dat vorm?

De resultaten delen we in openbare onderzoeksrapporten, in podcasts en geven we een plek in ons onderwijs.


Operationeel crisisleiderschap: een verkenning in drie veiligheidsregio’s (2024)

Waar de afgelopen jaren in Nederland wel onderzoek is gedaan naar crisisleiders op strategisch en tactisch niveau, is er nog weinig bekend over multidisciplinaire crisisleiders op operationeel niveau. Daarom heeft het NIPV een empirisch onderzoek gedaan naar goed crisisleiderschap op operationeel niveau. Hierbij stond het leiderschap van de leider CoPI centraal.


Literatuurstudie naar multidisciplinair leiderschap tijdens crises (2023)

Tijdens een crisis staat er veel op het spel: de veiligheid en gezondheid van burgers en hulpverleners, de continuïteit van vitale diensten, openbare orde en veiligheid, natuur en milieu. Terecht worden er dan ook hoge eisen gesteld aan crisismanagement en -leiderschap. Reden voor het NIPV om onderzoek te doen naar crisisleiderschap. De resultaten uit deze verkennende literatuurstudie dienen als input voor empirisch vervolgonderzoek naar crisisleiderschap op operationeel, tactisch en strategisch niveau.


Toekomstbestendig tactisch leiderschap in de
veiligheidsregio’s (2021)

De samenleving wordt geconfronteerd met nieuwe risico’s zoals klimaatverandering en pandemieën. Die ingrijpende maatschappelijke veranderingen brengen voor veiligheidsregio’s nieuwe risico’s en uitdagingen met zich mee. Waardoor er behoefte is aan een verkenning van de implicaties van deze veranderingen voor het tactische leiderschap binnen
veiligheidsregio’s. Het IFV heeft daarom een onderzoek uitgevoerd naar leiderschap in de steeds veranderende samenleving van nu en in de nabije toekomst.


Verslag werkconferentie ‘De spotlight op onderzoek naar de menskant van de brandweer’

De afgelopen jaren heeft de Nederlandse Academie voor Crisisbeheersing en Brandweerzorg van het NIPV veel onderzoek gedaan naar de brandweermens. Tijdens de werkconferentie op 16 mei 2023 werden de belangrijkste inzichten gedeeld en hardnekkige mythes ontkracht. Daarnaast werd besproken wat de nieuwe kennis betekent voor de brandweer en het leiderschap.


Podcastreeks: Op zoek naar goed crisisleiderschap

In deze podcast onderzoeken we wat erbij komt kijken om een goede leider te zijn in een crisissituatie. Professionals en experts vertellen op basis van kennis en ervaring over verschillende aspecten van crisisleiderschap. Wat moet je als crisisleider wel en niet doen? Hoe ga je om met dilemma’s en moeilijke besluiten? Hoe zorg je ervoor dat je leiderschap geaccepteerd wordt? Recente crisissituaties, waaronder de MH17-vliegramp, de coronacrisis, de aardbeving in Turkije en het hoogwater in Limburg, worden daarbij gebruikt.