Zonnepanelen

Algemene informatie

Een zonnepaneel is een paneel dat zonlicht omzet in elektriciteit. Het is opgebouwd uit zonnecellen die meestal gemaakt zijn van silicium. Energie van de zon maakt elektronen los in het silicium, waardoor een elektrische stroom gaat lopen. Het geheel van zonnepanelen, omvormer, connectoren en kabels wordt een PV-systeem genoemd (‘photo voltaic’). Zonnepanelen zijn te vinden op daken, muren van woningen, bedrijfspanden, in zonneweides/zonneparken, op water, boven parkeerplaatsen en op tuinbouwkassen.

Veiligheidsaspecten

Veiligheids- en gezondheidsaspecten van zonnepanelen zijn:

Elektrische schok, brandwonden, het niet kunnen loslaten van objecten (lock-on) en hartritmestoornissen door smelten van bekabelingsisolatie.
Elektrocutie bij offensieve brandbestrijding door spanning die, ook na omzetten van de aardlekschakelaar, op de panelen aanwezig blijft.
Instortingsgevaar tijdens brandbestrijding wegens verzwaring van het dak.
Brand door kortsluiting (in de omvormer) wegens falen van materiaal of door ontwerpfouten.
Vrijkomen van hete vloeistoffen van zonnecollectoren.
Wegwaaien van zonnepanelen door slechte montage of extreem weer.
Tijdens een inzet van het dak vallen door gladde zonnepanelen of verschuiven van panelen.

NIPV-onderzoeken en -kennisdocumenten

Hieronder staan de meest recente onderzoeken en kennisdocumenten van het NIPV.

Gebouwbranden met zonnepanelen (2024)

TNO, NEN en het NIPV hebben voor het eerst in kaart gebracht bij hoeveel gebouwbranden er tussen 1 november 2022 en 1 november 2023 een zonne-energiesysteem betrokken was. Van de 10.000 gebouwbranden was er in 152 gevallen een zonne-energiesysteem aanwezig op het gebouw (minder dan 2 procent). Dit onderzoek biedt een eerste kennisbasis. Het gezamenlijke eindrapport van TNO, NEN en NIPV is opgenomen onder het kopje ‘Externe documenten’.

Gebouwbranden met zonnepanelen
pdf | 2 MB | 14-10-2024

Handreiking Incidentbestrijding zonnepanelen (2022)

Deze handreiking geeft informatie over de opbouw van een PV-installatie en beschrijft hoe de brandweer veilig repressief kan optreden bij incidenten met zonnepanelen.

Handreiking Incidentbestrijding zonnepanelen
pdf | 890 KB | 11-11-2021

Handreiking Plaatsing zonneweide nabij een stalen buisleiding (2022)

Met informatie over hoe zwerfstromen de integriteit van stalen buisleidingen beïnvloeden. En over hoe betrokken partijen maatregelen kunnen nemen om een veilige ligging van buisleidingen en zonneweiden te garanderen.

Handreiking Plaatsing zonneweide nabij een stalen buisleiding
pdf | 1 MB | 30-01-2023

Handreiking Risicobeheersing advies veilige PV-systemen (2021)

In de handreiking adviseren we hoe de risico’s bij aanleg en gebruik van zonnepanelen zo veel mogelijk kunnen worden beperkt. Ook geeft de handreiking handvatten aan de brandweer om bij een incident veilig en snel te kunnen handelen.

Handreiking risicobeheersing advies veilige pv-systemen
pdf | 809 KB | 01-12-2020

Factsheet depositie bij gebouwbranden met zonnepanelen (2023)

Deze factsheet geeft een beeld van het aantal branden (in Nederland) waarbij resten van zonnepanelen zijn verspreid, plus de gevaren hiervan. Plus een overzicht van de organisaties die in de nafase van een dergelijke brand betrokken kunnen zijn.