De COVID-19-pandemie

​​Algemene informatie

Deze pagina bundelt openbare kennis en informatie over COVID-19. Met informatie over de rol van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de GGD, de veiligheidsregio’s en partners bij de bestrijding van het coronavirus.

Nationale crisisstructuur bij corona

De situatie rondom het coronavirus vroeg om een optimaal flexibele en wendbare crisisorganisatie van de Rijksoverheid die bestuurlijk en operationeel snel en slagvaardig kan handelen. De nationale crisisstructuur is om die reden geactiveerd. De minister van Justitie en Veiligheid is de coördinerend minister op het gebied van crisisbeheersing. De NCTV geeft invulling aan deze coördinerende verantwoordelijkheid van de minister. Overige departementen vervullen rollen binnen de structuur, of vervullen vanuit hun beleidsveld een eigen coördinerende rol, zoals het geval is met het ministerie van VWS bij het coronavirus.

Landelijke advisering bij infectieziektedreigingen en -crises

De minister van VWS geeft leiding aan de bestrijding van een A-ziekte zoals COVID-19. De voorzitter van de veiligheidsregio zorgt voor de bestrijding van een A-ziekte en kan een aantal dwingende maatregelen nemen (zoals quarantaine of isolatie). De uitvoering van de bestrijding van een A-ziekte is opgedragen aan de GGD.

Het Centrum Infectieziektebestrijding (CIb) van het RIVM adviseert de minister van VWS. Indien nodig organiseert en faciliteert het CIb een Outbreak Management Team of Deskundigenberaad.
Daarnaast heeft het CIb een landelijk coördinerende rol bij de bestrijding van infectieziekten (signaleren en adviseren).

Regionale verantwoordelijkheden

Curatieve en publieke gezondheidszorg

Organisaties in de curatieve en publieke gezondheidszorg hebben eigen rollen, verantwoordelijkheden en taken. Voor (de voorbereiding op) centrale opvang van patiënten met een A-ziekte is nauwe samenwerking nodig tussen de publieke en de curatieve zorg en moeten één of meerdere veiligheidsregio’s met een aangewezen ziekenhuis afspraken maken.

Directeur publieke gezondheid

Regionaal bekleden de directeuren publieke gezondheid (DPG) een spilfunctie. Zij zijn zowel verantwoordelijk voor de infectieziektebestrijding, als betrokken bij gebeurtenissen waardoor de zorgcontinuïteit bedreigd kan worden.

Crisisplan

In het crisisplan van de veiligheidsregio worden de organisatie, verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden in het kader van de voorbereiding op en de bestrijding van een uitbraak van A-infectieziekten beschreven (art 8 Wpg). Dat deel van het regionale crisisplan wordt in overeenstemming met het algemeen bestuur van de GGD vastgesteld.

NIPV-onderzoeken en -kennisdocumenten

Hieronder staan de meest recente onderzoeken en kennisdocumenten van het NIPV.

Evaluatie COVID-19-crisis in Curaçao (2023)

Evaluatie van het optreden van de overheid in de COVID-19-crisis in Curaçao. De aanbevelingen die uit het evaluatie komen: meer reservecapaciteit organiseren, de professionaliteit van crisisfunctionarissen versterken en meer tijd en ruimte inbouwen voor (tussentijdse) reflectie.

De veiligheidsregio als verbinder (2022)

Overkoepelend onderzoek naar de rol van de veiligheidsregio’s in de coronacrisis. Met welke uitdagingen zijn veiligheidsregio’s in de crisis geconfronteerd en wat heeft dit betekend voor hun optreden en de samenwerking met diverse partners? Hoe hebben veiligheidsregio’s ingespeeld op de steeds terugkerende besmettingsgolven en de maatschappelijke vraagstukken die hiermee gepaard gingen? En tot slot: wat kan deze crisis ons leren voor toekomstige (al dan niet langdurige) crises?

De rol van het Veiligheidsberaad tijdens de coronacrisis (2022)

Eind september 2021 leek de coronacrisis in een rustiger vaarwater te komen. Dit was voor het Veiligheidsberaad aanleiding om een balans op te maken. Het NIPV heeft ‒ samen met anderen ‒ gereflecteerd op de rol die het Veiligheidsberaad in de verschillende fasen van de coronacrisis heeft vervuld. De eerste fase begint bij de landelijke opschaling van de regionale crisisstructuur in maart 2020, de laatste fase eindigt zo’n anderhalf jaar later, wanneer eind september
2021 de anderhalvemetermaatregel (tijdelijk) wordt losgelaten.