Werking en toepassing van alternatieve blusmiddelen onderzocht

3 november 2022

Om brandweerkorpsen en -opleidingen meer inzicht te geven in de werking en toepassing van alternatieve blusmiddelen voerde het lectoraat Brandweerkunde van NIPV een literatuuronderzoek uit.

Er komen steeds meer alternatieve blusmiddelen op de markt waarvan (deels) onduidelijk is hoe ze werken en waarvoor ze gebruikt kunnen worden. Meestal onderbouwen fabrikanten de werking van deze middelen met testresultaten. Maar zijn deze testresultaten ook te vertalen naar de praktijk? Om brandweerkorpsen en -opleidingen meer inzicht te geven in de werking en toepassing van alternatieve blusmiddelen voerde het lectoraat Brandweerkunde van NIPV een literatuuronderzoek uit.

In het literatuuronderzoek zijn de volgende vragen beantwoord:

  • Welke soorten alternatieve blusmiddelen zijn er?
  • Welke relevante kennis, kaders en handelingsperspectieven zijn er in de literatuur te vinden over deze alternatieve blusmiddelen?
  • Wat is de bluswerking van deze middelen?
  • Hoe werken de blusmiddelen binnen standaard en specifieke incidentscenario’s?

Effect op de zijden van de branddriehoek

De alternatieve blusmiddelen zijn ingedeeld in twee groepen: watergedragen additieven en aerosolen. De onderzoekers hebben de blusprincipes van beide groepen blusmiddelen verklaard vanuit hun effect op een of meer zijden van de branddriehoek: de zuurstof verdringen, de brandstof wegnemen, de temperatuur verlagen, of een combinatie hiervan. Ook is gekeken naar de fysische en chemische eigenschappen van de middelen die de bluswerking kunnen verklaren. Op basis hiervan is bepaald in welke incidentscenario’s een blusmiddel kan worden gebruikt.

Reikwijdte onderzoek

In het literatuuronderzoek is gekeken naar blusmiddelen waarvan nog niet of niet geheel duidelijk is hoe ze werken en in welke incidentscenario’s ze kunnen worden toegepast. Hierbij is de focus gelegd op blusmiddelen die nog niet algemeen in gebruik zijn bij Nederlandse brandweerkorpsen, bijvoorbeeld omdat ze pas korte tijd op de markt zijn. Daarnaast zijn er, mede door de energietransitie, een aantal nieuwe incidentscenario’s ontstaan, waarbij de vraag is of een alternatief blusmiddel een toegevoegde waarde heeft.

Lees het rapport

Download hier het document.

Lees ook

27-11-2025
Meer aandacht voor actuele ontwikkelingen in herziene leergang Ploegchef 

Vanaf januari 2026 is de vernieuwde opleiding beschikbaar in Canvas en ook te volgen bij de roi’s. In april 2026 gaat een leergang Ploegchef bij het NIPV van start.

26-11-2025
2025: jaar van inzichten en leerpunten voor bestrijden van natuurbranden

Nederland zet in op een brandweer die beter voorbereid is op complexe natuurbranden, met slimme repressie en internationale samenwerking.

25-11-2025
Blog: Bevolkingszorg, nazorg en herstelzorg: samenhang voorbij de vlam

Ook in de actuele discussie over maatschappelijke weerbaarheid krijgen herstel en nazorg weinig aandacht. Ten onrechte, blogt bijzonder hoogleraar Crises, Veiligheid & Gezondheid Michel Dückers.

25-11-2025
Update vanuit de Taskforce Natuurbrandbeheersing

De Taskforce Natuurbrandbeheersing heeft de afgelopen maanden opnieuw belangrijke stappen gezet in de uitvoering van de bovenregionale thema’s in het landelijk uitvoeringsplan. In september is het volledige projectenportfolio – inclusief het benodigde portfoliobudget voor 2026 – besproken met de RCDV.

24-11-2025
Blog: Het ontbreken van een Wildland-Urban Interface (WUI)-kaart is een gemiste kans 

In Nederland ontbreekt een kaart die de risicogebieden voor natuurbranden inzichtelijk maakt. Terwijl een natuurbrand in Nederland in potentie grote impact heeft, blogt onderzoeker Hugo Lambrechts.   

24-11-2025
Communicatie over natuurbrandrisico’s leidt niet aantoonbaar tot meer brandstichting

Communicatie over natuurbrandrisico’s zorgt níet voor meer natuurbranden. Dat blijkt uit een inventarisatie van het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV).

24-11-2025
Update programma Natuurbrandveiligheid

Het aantal natuurbrandmeldingen lag veel hoger dit jaar in vergelijking met vorig jaar. Waarbij het niet alleen bleef bij kleine branden op verschillende plekken.

24-11-2025
“We zagen het aankomen”: vanuit kennis natuurbranden bestrijden

Hoe een klein team natuurbrandanalisten Nederland helpt natuurbranden voor te blijven. Een terugblik op het natuurbrandseizoen 2025.

20-11-2025
Samen leren en innoveren over extreme natuurbranden

Zo’n 50 experts uit 10 landen kwamen afgelopen maand naar Wageningen om zich 3 dagen lang onder te dompelen in extreem brandgedrag bij natuurbranden.