De effectiviteit van een fysieke barrière in een explosieaandachtsgebied

16 april 2024

Bij een explosie kunnen gebouwen in de buurt beschadigd raken en kunnen er slachtoffers vallen. Een barrière, zoals een betonnen muur of een aarden wal, kan mogelijk gebouwen en mensen beschermen tegen de overdrukeffecten van een explosie. Om inzicht te krijgen in de effectiviteit van dit soort barrières, heeft het NIPV samen met het RIVM en Antea Group bestaande inzichten onderzocht en gebundeld.

Betonnen muur met gevaarsbord explosieve stoffen

Afbakening van het onderzoek

Het onderzoek heeft zich toegespitst op gaswolkexplosies van waterstof. Als vertrekpunt is genomen dat een barrière effectieve bescherming biedt, als deze instorting van gebouwen helpt voorkomen; mensen in die gebouwen hebben dan namelijk een grote kans om de explosie te overleven.

Effectiviteit van een barrière

De effectiviteit van een barrière is het grootst direct achter de barrière en neemt verder achter de barrière af. De afstand van de barrière tot het te beschermen gebouw is bij voorkeur kleiner of gelijk aan 2 tot 3 keer de hoogte van de barrière. In risico- en effectberekeningen wordt als vuistregel een overdruk van 0,3 bar gebruikt, waarboven gebouwen kunnen instorten. Het is daarom gunstig als een barrière de overdruk op het te beschermen gebouw kan verlagen tot 0,3 bar of minder.

Conclusie: barrière biedt onvoldoende bescherming

Uit het onderzoek blijkt dat een barrière weliswaar de overdruk op een te beschermen gebouw vermindert, maar dat deze afname meestal onvoldoende is om de mensen in het gebouw te beschermen. Mogelijk kan met aanvullende maatregelen het beschermingsdoel wel worden gehaald.

Brochure vat belangrijkste resultaten samen

De onderzoeksresultaten zijn samengevat in een brochure, aangevuld met vijf casussen die de effectiviteit van een barrière beschrijven. Ook is een animatie gemaakt die de werking van een barrière uitlegt.

Voor wie?

Adviseurs van veiligheidsregio’s en omgevingsdiensten kunnen de inzichten uit dit onderzoek gebruiken bij het maken of beoordelen van plannen voor nieuwbouw in de buurt van bedrijven of transportroutes voor gevaarlijke stoffen.

Lees het RIVM-rapport

Lees het rapport ‘Effecten van waterstofexplosies’ op de website van het RIVM.