Blog: Dilemma’s rond de USAR-teams

9 februari 2023

De waarde van het hulpteam ter plaatse is aanmerkelijk groter dan alleen het redden van slachtoffers, blogt lector Crisisbeheersing Menno van Duin.

Hulpverleners bij aardbeving Turkije

Na iedere aardbeving of andere situatie met instortingen komen vanuit de gehele wereld USAR-teams naar de plaats des onheils om reddingswerkzaamheden te verrichten. Als het aantal uitzendingen van deze teams wordt afgezet tegen het aantal succesvolle reddingen zou hier beter gestopt kunnen worden. Het aantal reddingen is vrijwel altijd zeer gering en veelvuldig wordt er niemand levend uit het puin gehaald.

Cru gezegd zou dat geld dus beter uitgegeven kunnen worden door het totaal van alle kosten gewoon over te maken naar het betreffende land c.q. betrokken NGO’s. Daarbij moet niet vergeten worden dat (sommige van) deze teams ter plaatse ook weer gebruik maken van schaarse middelen (bijvoorbeeld auto’s en voedsel).

Toch is deze redenering veel te eenzijdig en zijn er zeker diverse redenen te noemen waarom het sturen van deze – veel aandachttrekkende – hulpteams ook nuttig kan zijn. Het is soms een waardevol politiek gebaar dat ook weer kan aanzetten de banden met het betreffende land te versterken. Het helpt soms mee om het thuisland van dat team bewust te maken van de ernst van de situatie (hetgeen de giften soms doet toenemen).

Verder is de waarde van de teams ter plaatse altijd beduidend groter dan alleen het redden van personen. Ook het onder het puin vandaan halen van overledenen heeft voor de nabestaanden grote waarde. Duidelijkheid is over het algemeen beter dan lange onzekerheid. Daarnaast brengen deze teams vaak enige structuur ter plaatse in de hulpverlening en de reddingswerkzaamheden. Bij elkaar wordt over het algemeen de inzet van deze teams ter plaatse zeer gewaardeerd en ook dat is het nodige waard.

Dat er deze keer daadwerkelijk mensen (al zo’n 10) zijn gered is zeer uitzonderlijk en geeft ook aan dat dit keer men ook echt snel ter plaatse was. In het verleden ging er soms erg veel tijd overheen alvorens toestemming e.d. was verleend om naar het gebied te vertrekken en werd bij aankomst ook nog veel tijd verloren.

Ten slotte is ons Nederlandse USAR-team inmiddels zo ervaren en getraind dat het ook in eigen land prima inzetbaar is – ook voor andere klussen dan de primaire werkzaamheden. Ook hiervoor zijn soms nog net te veel drempels.

Menno van Duin
lector Crisisbeheersing

Lees ook

04-03-2024
Netcentrisch werken: van berichtjes sturen naar doorlopende netwerksamenwerking 

Adviseur Netcentrisch werken Martijn Korpel vertelt hoe de netcentrische werkwijze zich door de jaren heen heeft ontwikkeld.

01-03-2024
Leerstroom Brandveiligheid biedt vaardigheden om voorbereid te zijn op de toekomst 

“Ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid en energietransitie gaan razendsnel. Regelgeving blijft vaak achter. Het is dan de kunst om te investeren in een fundamentele basiskennis en deze gelijk toepasbaar te maken”, aldus Lieuwe de Witte.

29-02-2024
Nieuwe versie Handboek C2000 Brandweer beschikbaar

Het handboek bevat landelijke procedures en afspraken over C2000 en ook veel informatie die de veiligheidsregio’s kunnen gebruiken om C2000 optimaal in te richten.

29-02-2024
“Onderwijs maak je samen” 

“Kwalitatief goed onderwijs maak je als instituut niet alleen, maar samen met diegene voor wie het onderwijs bedoeld is”, zegt Martin van Veldhuisen, instructeur vakbekwaamheid bij het NIPV. 

27-02-2024
Evaluatie Covid-19-crisis in Curaçao

De pandemie heeft enkele kwetsbaarheden zichtbaar gemaakt, maar er zijn ook zeker dingen goed opgepakt.

24-02-2024
“Met vrouwen in een brandweerploeg verandert de sociale cohesie”

In NRC vertelt onderzoeker Karin Dangermond dat vrouwen een belangrijke meerwaarde hebben in een brandweerkorps.

22-02-2024
Ontwikkelfonds: wat staat er op de planning voor 2024? 

“Laat weten wat er speelt in de regio”, zegt Hakan Meijer, lid van de stuurgroep Ontwikkelfonds. “Dan kunnen we met elkaar daarin optrekken en de goede keuzes maken. Zo draagt het onderwijsaanbod nog meer bij aan wat het werkveld graag wil.”

19-02-2024
Werving 54e voltijdopleiding Brandweerofficier van start: “Dat ik een bijdrage kan leveren aan de samenleving, dat is mijn drijfveer!”

“Tijdens de opleiding ben ik erachter gekomen dat een bijdrage leveren aan de maatschappij voor mij nog belangrijker is dan dat ik eigenlijk dacht”, vertelt Joris Brehm, brandweerofficier in opleiding.

16-02-2024
“Ons doel is om informatie snel en overzichtelijk beschikbaar te maken”

Sjoerd Harmsen is als Geo-specialist werkzaam bij het NIPV. Hij vertaalt data naar visuele, digitale kaarten en zorgt er zo voor dat hulpverleners met een paar drukken op de knop een kaart met relevante informatie voor zich hebben.