SIV’ers in de praktijk

Nieuws van het LEC Industriële Veiligheid, februari 2023

Sophie Lang zit nog midden in de opleiding tot specialist industriële veiligheid, maar de passie voor het vakgebied straalt al van haar af. Zij kijkt ernaar uit om na het afsluitend examen in maart als adviseur en inspecteur aan de slag te gaan in de wereld waar haar hart ligt: de chemische industrie. Haar drive is bij te dragen aan een grotere industriële veiligheid; voor deze en toekomstige generaties.

De chemie heeft altijd een grote aantrekkingskracht gehad op Sophie Lang. In 2018 voltooide ze haar studie chemische technologie, waarna ze als kwaliteitsengineer aan de slag ging bij een kunststofrecyclingbedrijf. Tijdens een tijdelijk project voor een soortgelijk bedrijf in de Verenigde Staten ontdekte ze haar nieuwe passie.

“Daar kwam ik erachter dat productieprocessen en veiligheid nauw met elkaar samenhangen. Ik vond het gek dat tijdens mijn studie chemische technologie procesveiligheid nooit aan bod is gekomen. Dat zit simpelweg niet in de leerstof. Dat is echt een manco, want voor zowel de bedrijfscontinuïteit als de omgeving is veiligheid een essentiële randvoorwaarde. Terug in Nederland kwam tot de conclusie dat ik mijn kennis op het gebied van industriële veiligheid verder wil verdiepen. Een oud-docent van mij had de overstap gemaakt van het onderwijs naar de veiligheidsregio en toen ik in 2021 een vacature van Veiligheidsregio Limburg-Zuid voor Specialist Industriële Veiligheid las, besloot ik te solliciteren. Daar heb ik geen moment spijt van gehad, want ik ontdekte een nieuwe wereld waarin mijn passie voor industrie én veiligheid mooi samenvalt.”

Bij Veiligheidsregio Zuid-Limburg is Sophie werkzaam binnen de afdeling Risicobeheersing en maakt zij deel uit van het team Industriële Veiligheid. Dat team houdt zich onder andere bezig met adviseren op milieuvergunningsaanvragen, toezicht en handhaven bij Brzo-bedrijven, het aanwijzen van bedrijfsbrandweren en toezicht en handhaving daarop. Vanaf het begin betrekt het team Sophie in die werkzaamheden, waardoor zij de kans krijgt zich de taken eigen te maken. Hierdoor werkt zij in de adviestaak al zelfstandig en krijgt zij het vertrouwen van het team om onder begeleiding bij Brzo-inspecties een inspectieonderwerp zelf te auditen. Door de combinatie met de leerstroom ‘Specialist Industriële Veiligheid, die zij volgt aan het NIPV, kan zij de geleerde theorie direct in de praktijk toepassen. Deze vorm van ‘training on the job’ maakt dat de vertaalslag van theorie naar praktijk snel gemaakt kan worden en nieuw geleerde kennis en skills direct kunnen worden geoefend en getoetst, waarbij de persoonlijke ontwikkeling gemonitord wordt. “Met name op het vlak toezicht en handhaven merk ik hoe goed de SIV-opleiding aansluit bij de praktijk. Dit komt doordat de docenten zelf ook opereren in het werkveld. De meeste zijn collega’s, die precies weten waarmee wij als toekomstige SIV’ers worden geconfronteerd en welke basiskennis en -vaardigheden nodig zijn. Niet alleen technische vakinhoudelijke kennis is nodig, maar ook sociale vaardigheden zijn belangrijk. Dat zijn ‘soft skills’ die je in de rol van inspecteur ook nodig hebt. Je moet immers altijd met mensen in gesprek. Van procesoperators tot managers en directieleden. Je moet in staat zijn een goede inschatting te maken op welke manier je jouw gesprekspartner moet benaderen en welke gesprekstechnieken je kunt inzetten om een eerlijk antwoord te krijgen op jouw vraag. Bij de adviestaak uit dit zich in overtuigingskracht. Je moet een goed verhaal hebben als je mensen op sleutelposities wil overtuigen van jouw advies. Ik heb veel profijt gehad van de training schriftelijke- en mondelinge communicatieve vaardigheden die deel uitmaakt van de leergang SIV. Verbinding maken tussen procestechnologie en veiligheid en tussen mens en techniek vind ik het leukste en meest interessante aspect van dit werk.”

Sophie woont in de buurt van het Chemelot chemiepark bij Geleen. Vanaf haar woonadres heeft zij zicht op de procesinstallaties van dit immense industriecluster. Dat is een deel van de motivatie om van de procesindustrie over te stappen naar de overheid: “Wat mij drijft is dat ik met mijn vakkennis graag wil bijdragen aan het veiliger maken van de industrie. Dat kan in een functie binnen een industrieel bedrijf, maar de overheidskant trekt mij toch meer. De veiligheid van de omgeving van industriële bedrijven waarborgen is niet alleen belangrijk voor de huidige generatie, maar ook voor toekomstige generaties. “Ik heb zelf één kind en een tweede is op komst; die nieuwe generatie moet straks ook in een veilige omgeving kunnen leven. Dat is wel een zeker idealisme ja.”

Sophie zal straks als SIV’er in de praktijk heel wat uurtjes doorbrengen in het Chemelotcluster; het grootste chemiepark van Limburg en tevens een van de grootste chemieclusters van Nederland. Daarnaast zijn er nog vijf 14 andere Brzo-inrichtingen in haar werkgebied. “Inspecties doen is een mooie taak, maar als adviseur kan ik straks ook aan de voorkant actief zijn om proactief aan de veiligheid van de industrie te werken. Wat ik boeiend vind aan de chemiesector is de ketenwerking. Een chemiebedrijf staat niet op zichzelf, maar functioneert in een keten van grondstofleveranciers, producenten en afnemers. Ingrijpende veranderingen, zoals een bedrijf dat zijn productie stopt of verplaatst of andere producten gaat maken, hebben effecten in die hele keten. Grondstoffenstromen veranderen en door verplaatsing van productie naar elders verschuiven ook de veiligheidsrisico’s naar andere plaatsen. Daar moet je oog voor hebben. Dat zie ik in Zuid-Limburg al op diverse plaatsen gebeuren.”

Sophie zit nog volop in haar leerproces, maar heeft in de afgelopen twee jaar al genoeg gezien om een goede visie op haar werkveld en functie te ontwikkelen. “De veiligheidsregio vervult in mijn ogen een belangrijke brugfunctie om mensen van bedrijven en overheden te verbinden rond het oplossen van veiligheidsvraagstukken. Het is bij uitstek de taak van de veiligheidsregio om expertise te bundelen waarmee de veiligheid van de industrie breed kan worden benaderd. Het bedrijfsleven is vooral gericht op productie en economische winst. Aan de andere kant staat het bevoegd gezag dat vergunningen verstrekt en handhaaft. De veiligheidsregio zit daar met zijn vakexpertise op veiligheidsgebied tussenin, als verbinder, adviseur en mede-toezichthouder. We hebben als specialisten industriële veiligheid best een breed takenpakket. Mooi dat ik straks zelfstandig in die boeiende wereld mag meedraaien.”