Blog: USAR-team Turkije (deel 2)

22 februari 2023

Ruim een week geleden schetste ik mijn dilemma rondom USAR. Moet je zo’n team wel willen? Zeer velen lazen het stukje en reageerden. Nu inmiddels een aantal dagen later is het goed nog enkele observaties te delen.

Hulpverleners USAR
Hulpverleners USAR

Ruim een week geleden schetste ik mijn dilemma rondom USAR. Moet je zo’n team wel willen? Zeer velen lazen het stukje en reageerden. Nu inmiddels een aantal dagen later is het goed nog enkele observaties te delen, mede gebaseerd op de indrukwekkende documentaire over het USAR-team en een gesprekje dat ik gisteren voerde met de ‘baas’ van het USAR-team Arjen Littooij.

Overleven, meeleven en troosten

Meer en meer is (mij) duidelijk geworden dat de waarde van het team meer zit in de nevendoelstellingen dan in de hoofddoelstelling (mensen levend onder het puin vandaan halen). Dat laatste was dit keer zeer succesvol, maar dat is echt uitzonderlijk. Een belangrijke nevendoelstelling was om ter plaatse ook zoveel mogelijk lijn te brengen in de inzet en hulp van al die tientallen USAR-teams vanuit de hele wereld.

Het Nederlands team was er al zeer snel waardoor deze rol ook meer vanzelfsprekend kon worden. Daarnaast vormde het bieden van ondersteuning ter plaatse, aandacht voor het leed van betrokkenen en vooral het meeleven en troosten een cruciaal onderdeel. De documentaire liet daar ook het nodige van zien.

Giro 555

Daarnaast nodigde de inzet (inclusief de media-aandacht en de documentaire) van het team inwoners van ons land nog meer uit om een bijdrage te storen op giro 555. Met het team – maar uiteraard ook met vele anderen (waaronder Turkse-Nederlanders) – kreeg deze extreme ramp ook zeer veel aandacht. Het zal niet alleen mij zijn opgevallen dat het leed in Syrië, net over de grens – om diverse deels verklaarbare redenen – veel minder aandacht kreeg.

Dilemma’s over leven en dood

Zelden kwamen dilemma’s over leven en dood – die we vaak zeer gekunsteld zien terugkomen in rampoefeningen – zo schokkend (in de goede betekenis van het woord) in beeld als in de documentaire over het USAR-team. Het valt niet mee om de – onder die omstandigheden verstandige – beslissing te nemen om in sommige situaties (te hoog eigen risico voor de hulpverlener; te omvangrijke operatie die dagen zou duren) geen redding uit te voeren in de puinhopen.

Troost

Troost ten slotte is misschien wel het kernwoord rond de inzet van USAR. Troost daar maar ook troost hier voor de grote Turkse gemeenschap die zag dat Nederland ook op een positieve manier richting Turkije kan handelen. Daarmee was de waarde van de inzet van dit USAR-team nog groter dan ik een week geleden benoemde.  

Helaas zal voor vele overlevenden de crisis nog vele jaren en soms nog de rest van hun leven duren. Het idee om de komende weken en maanden nafase-teams te sturen is misschien nog niet zo gek….

Menno van Duin, lector Crisisbeheersing

Lees ook

27-06-2025
Jaarverslag 2024: werken aan de uitdagingen van vandaag en de oplossingen van morgen

In dit verslag leggen we financiële verantwoording af en blikken we terug op onze rol binnen het veiligheidsdomein, met een focus op het ondersteunen van veiligheidsregio’s en crisispartners op het gebied van onderzoek, onderwijs, informatievoorziening en ondersteuning.

24-06-2025
Nieuwe leergang Jeugdbrandweer Junioren gelanceerd 

Tijdens de landelijke coördinatorendag van de Jeugdbrandweer in mei is de nieuwe leergang Jeugdbrandweer Junioren gepresenteerd. Het NIPV heeft bijgedragen aan het samenstellen van het onderwijsmateriaal samen met jeugdleiders uit de veiligheidsregio’s.

24-06-2025
Samenwerken moet je doen

Kortere lijnen en open communiceren in vertrouwen. Dat staat sinds kort aan de basis van samenwerking tussen het brandweeronderwijs van het NIPV en het werkveld.

23-06-2025
Liveblog LCMS

Via dit liveblog houden we je op de hoogte van eventuele verstoringen van het LCMS.

18-06-2025
Peter Schut: “Elk incident is een andere ‘cake’”

Een week je diploma van de leergang HOvD op zak en dan de vuurdoop: de grote natuurbrand in Ede die uiteindelijk 65 hectare Ginkelse heide veranderde in een zwartgeblakerd veld. Peter Schut, taakcommandant Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden (VGGM) vertelt over zijn ervaringen van 3 april 2025.

17-06-2025
Lage risicoperceptie, maar wel informatiebehoefte: burgers willen anders geïnformeerd worden over klimaatrisico’s

Veel Nederlanders onderschatten de risico’s van klimaatverandering, terwijl ze wel behoefte hebben aan meer informatie – en dat het liefst op een andere manier dan nu gebeurt.

17-06-2025
Veiligheidsregio’s gezocht voor tweede traineeship omgevingsveiligheid

Na gebleken succes geprolongeerd: op 1 september 2026 start een tweede traineeship omgevingsveiligheid voor afgestudeerden op HBO- en universitair niveau.

17-06-2025
Samenwerking rode draad tijdens Jaarcongres Relevant

Tweehonderd experts in externe veiligheid bezochten op 11 juni het Jaarcongres Relevant in Utrecht. Het LEC IV was dit jaar partner van het congres. Naast een inhoudelijke bijdrage met een deelsessie over de rol van de veiligheidsregio’s in de advisering op het gebied van externe veiligheid, benutte het LEC het congres ook als contactmoment om het eigen netwerk uit te breiden en de samenwerking met andere EV-partners te verstevigen.

16-06-2025
Veiligheid en innovatie in de energietransitie: hoeveel risico accepteren we?

Luister de nieuwste podcast ‘Innovatie’ over de spanningen tussen innovatie, veiligheid en bestuurlijke verantwoordelijkheid binnen de energietransitie.