Meer aandacht voor actuele ontwikkelingen in herziene leergang Ploegchef
27 november 2025
“De leergang Ploegchef is herzien. Deze sluit aan bij het in 2024 geactualiseerde kwalificatiedossier Ploegchef en bij de wens om in deze opleiding meer aandacht te geven aan actuele ontwikkelingen in het werkveld”, vertelt Janneke Titzing, onderwijskundige bij het NIPV. “Deze wens komt voort uit diverse signalen vanuit het werkveld, onder andere output van de jaarlijkse bijeenkomsten (Community of Practice) Ploegchef. Daarnaast maken we actief gebruik van resultaten uit recente onderzoeken, denk hierbij bijvoorbeeld aan het NIPV-onderzoek naar beheersmatig leiderschap bij de brandweer.”
Drie actuele thema’s
Concreet is er in de leergang meer aandacht voor de volgende drie thema’s:
Diversiteit en inclusie
De ploegchef speelt een sleutelrol in het creëren van een veilig, respectvol en inclusief werkklimaat. De houding, taal en keuzes van de ploegchef beïnvloeden hoe mensen zich voelen binnen het team. De deelnemers leren hoe diversiteit is te herkennen en te benutten, hoe ze bruggen bouwen tussen verschillende groepen en hoe ze effectief optreden bij conflicten of tegengestelde belangen. Er wordt gewerkt aan bewustwording, vaardigheden en concrete acties voor een verbonden en inclusieve ploegcultuur.
Vitaliteit van het brandweerpersoneel, in het bijzonder voor mentale weerbaarheid
Hulpverleners kunnen geconfronteerd worden met ingrijpende gebeurtenissen, zoals reanimaties, omgaan met (dodelijke) slachtoffers en andere onvoorspelbare incidenten. Deze kunnen gepaard gaan met gevoelens van onmacht, onzekerheid en men kan dit als schokkend ervaren. Juist brandweermensen lopen hierdoor het risico dat zij psychische klachten ontwikkelen en daardoor hun inzetbaarheid verminderen. Om de kans hierop te verkleinen, is het belangrijk dat hun leidinggevenden, de ploegchefs, niet alleen op de fysieke fitheid, maar ook op de mentale veerkracht van hun ploeg letten en weten hoe te handelen.
Collectief leiderschap
De ploegchef heeft een bijzondere positie in de organisatie tussen de ploeg en leidinggevenden in. Het kan soms een vrij solistische functie zijn. De ploegchef zorgt voor de ploeg, maar wie zorgt er voor de ploegchef? Bij wie kan de ploegchef terecht om te sparren over alle vraagstukken die hem of haar in de positie als ploegchef bezighouden? Janneke Titzing: “Op basis van inzichten uit het NIPV-onderzoek naar beheersmatig leiderschap bij de brandweer ontwikkelden we een spel dat relevante dilemma’s en casuïstiek op het gebied van (beheersmatig) leiderschap voor ploegchefs bevat. Het spel is erop gericht om ploegchefs op een laagdrempelige en gestructureerde manier met elkaar in gesprek te laten gaan, ervaringen te delen en van elkaar te leren.”
Vanaf 2026 beschikbaar in Canvas en te volgen bij roi’s en NIPV
Vanaf januari 2026 is de herziene leergang Ploegchef beschikbaar in Canvas. De opleiding kan dan, naast de mogelijkheid om deze bij het NIPV te volgen, ook worden verzorgd door de reginale opleidingsinstituten (roi’s).
Opleidingsplekken beschikbaar voor start leergang in april 2026
In april 2026 gaat een leergang Ploegchef bij het NIPV van start. Er zijn nog plaatsen beschikbaar. Kijk voor meer informatie en aanmelding op de pagina leergang Ploegchef.
