Scenariodenken crisisbeheersing

Scenariodenken in crisisbeheersing is de afgelopen jaren volop in ontwikkeling. Vele crisisorganisaties investeren in het professionaliseren van scenariodenken. Het dient als hulpmiddel dat besluitvorming kan ondersteunen in complexe en onzekere situaties.

Algemene informatie

Scenariodenken is niet nieuw in de crisisbeheersing, maar het proces krijgt de afgelopen jaren veel aandacht. Grote en complexe dreigingen, zoals klimaatverandering, militaire dreiging en cyberaanvallen dwingen organisaties om na te denken over de lange termijn en strategieën te verkennen. Ook tijdens een crisis kan dit toegepast worden om besluitvorming te ondersteunen. Hierbij spelen situationele kenmerken als dreiging, urgentie, stress en beschikbaarheid van informatie een rol wat betreft de tijd, capaciteit en middelen die hieraan kunnen worden besteed.

Het is een gestructureerd proces waarin meerdere scenario’s worden ontwikkeld om een complexe en onzekere situatie te analyseren, alternatieve ontwikkelmogelijkheden te verkennen en vervolgens tot (robuuste) responsopties te komen. Door het proces in groepsverband toe te passen, komen verschillende perspectieven en interpretaties van de situatie samen om een gedeeld beeld te creëren van wat zich al heeft afgespeeld maar ook van wat zich nog zou kunnen voordoen.

Scenariodenken is een vorm van vooruitdenken. Andere vormen van vooruitdenken zijn bijvoorbeeld de ‘wat-als’ vraag stellen of een tijdlijn opstellen. Deze vormen van vooruitdenken zijn minder complex en vragen minder tijd dan scenariodenken. Waar scenariodenken niet in elke crisissituatie haalbaar of nodig is, kan soms een andere vorm van vooruitdenken dit mogelijk wel zijn.

NIPV-onderzoeken en -kennisdocumenten

Hieronder staan de meest recente onderzoeken en kennisdocumenten van het NIPV.

Scenariodenken in crisisbeheersing

In de afgelopen jaren is de aandacht voor scenariodenken binnen crisisbeheersing in een stroomversnelling geraakt. Veel veiligheidsregio’s steken tijd en energie in het professionaliseren van scenariodenken. Dit rapport richt zich op de vraag: Hoe wordt
scenariodenken toegepast in veiligheidsregio’s en waarom kan dit van toegevoegde waarde zijn voor crisisbeheersing?

Trainen in scenariodenken binnen veiligheidsregio’s

Dit rapport is een eerste inventarisatie van scenariodenken in veiligheidsregio’s en de wijze waarop crisisfunctionarissen worden getraind om zelf scenario’s te ontwikkelen ten behoeve van de voorbereiding op en beheersing van een crisis. Ook wordt in kaart gebracht hoe veiligheidsregio’s wensen dat de crisisfunctionarissen ‘van morgen’ scenariodenken toepassen. Daarnaast worden de behoeften verkend om (het trainen in) scenariodenken verder te ontwikkelen.

Gerelateerde kennis en onderzoek

Heeft u een vraag over dit onderwerp?

Neem contact met ons op via dit formulier. Uw gegevens worden alleen gebruikt voor correspondentiedoeleinden.

Velden gemarkeerd met * zijn verplicht

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.