label Fysiek veilige leefomgeving

Onderzoeksresultaten lectoraat Brandweerkunde breed bekend, relevant en toegepast

3 oktober 2024

Kennis krijgt pas waarde als deze wordt benut. Uit een evaluatieonderzoek van het NIPV blijkt dat de onderzoeken van het lectoraat Brandweerkunde goed worden beoordeeld. “En, nog mooier, dat de resultaten worden gebruikt in de brandweerpraktijk”, vertelt lector Brandweerkunde Ricardo Weewer. Een van de aanbevelingen is om vooral bij het verspreiden van kennis nog nauwer en gestructureerder samen te werken met de brandweer. En om aan te sluiten bij de leervoorkeuren van brandweermensen. “Onderzoeksresultaten kunnen dan nog beter landen in het veld.”

Brandweermensen luisteren naar instructeur op oefenavond in kazerne

Inzicht in kennis verspreiden en kennis benutten

Het NIPV heeft de evaluatie gedaan om helder te krijgen of het onderzoek dat het lectoraat Brandweerkunde heeft gedaan ook daadwerkelijk effect heeft. Weewer: “Met andere woorden, of brandweermensen bekend zijn met de onderzoeksresultaten. En of ze de kennis waarderen en echt toepassen in hun werk. Ook hebben we onderzocht of de verschillende manieren van kennisverspreiding hierbij hebben geholpen.”

Het onderzoek bestond uit een literatuurstudie, gebruiksanalyse, (groeps)interviews en een enquête. “Bijna 1600 brandweermensen vulden voor ons de enquête in. Een prachtige respons, waar we heel blij mee zijn. Dit geeft aan dat onze onderzoeken belangrijk worden gevonden”, zegt Weewer.

Verschillende publicatievormen en deelname brandweermensen aan onderzoeken

De belangrijkste conclusies van het evaluatieonderzoek zijn:

  • De impact van de onderzoeken is heel groot door het grote bereik, de hoge waardering en de toepassing van onderzoeksresultaten in de praktijk. Door verschillende publicatievormen te gebruiken, sluit het NIPV aan bij de behoeften van repressieve en niet-repressieve brandweermensen. Participerend onderzoek zorgt voor een hogere waardering. Dit is onderzoek waarbij brandweermensen nauw betrokken zijn geweest of waaraan ze hebben meegewerkt.
  • De leervoorkeuren van de brandweermensen zijn een combinatie van doen, luisteren, kijken en lezen. Deze leervoorkeuren spelen een belangrijke rol bij de waardering van de inzichten uit de onderzoeken: de waardering is hoog wanneer de publicatievormen goed aansluiten op de voorkeuren. Dit benadrukt het belang van doelgroepgerichte kennisverspreiding.
  • Brandweermensen ervaren belemmeringen in de structuur en het proces van kennisverspreiding binnen de brandweer. Hierdoor zijn er verschillen in kennis tussen pas opgeleid en ervaren brandweerpersoneel, en tussen beroepskrachten en vrijwilligers. Leidinggevenden en vakbekwaamheidsmedewerkers vinden het lastig om onderzoeksresultaten te verspreiden. Dit omdat veranderingen soms snel gaan en er te weinig structuur en middelen zijn.

Brandweer blijven betrekken bij kennis verspreiden

Uit de evaluatie komt een aantal aanbevelingen naar voren voor het NIPV en voor de brandweer:

  • Ga als NIPV door met participatief onderzoek en betrek de brandweer bij de uitvoering van het onderzoek en bij de verspreiding van de onderzoeksresultaten.
  • Blijf als NIPV kennis verspreiden via een combinatie van verschillende publicatievormen die aansluiten bij de leervoorkeuren van brandweermensen.
  • Zorg als brandweer voor meer landelijke regie bij het vertalen van onderzoeksresultaten naar de praktijk. Afstemming tussen vakbekwaam worden en vakbekwaam blijven, bevordert een uniforme en efficiënte kennisdeling.

Evaluatie lectoraat Brandweerkunde

Onder leiding van een externe evaluatiecommissie vond op 16 september jl. de evaluatie plaats van het lectoraat Brandweerkunde. Samen met stakeholders uit de beroepspraktijk en met interne stakeholders werd gereflecteerd op de wijze waarop en de mate waarin het lectoraat de afgelopen 10 jaar zijn ambities heeft gerealiseerd. Het doel van de evaluatie is om het onderzoek en de rol van het lectoraat Brandweerkunde te versterken. Het evaluatierapport verschijnt binnenkort.


Welke publicatievormen waarderen brandweermensen het meest?

  • Doen: instructie, praktijktraining, oefenavonden, oefeningen, demo’s, proefjes
  • Luisteren: verhalen van collega’s, webinars
  • Kijken: (leer)films, video’s, animaties
  • Lezen: samenvattingen, kennispublicaties, casuïstiek